Laleh Osmany

Laleh Osmany (Peştuca: لاله عثمانی, d. 1992), Afgan kadın hakları savunucusu ve hukukçudur. Afganistan’da kadınların isimlerinin kamuya açık belgelerde kullanılmaması geleneğine karşı çıkan ve bu konuda farkındalık yaratmayı amaçlayan #WhereIsMyName adlı sosyal medya kampanyasının kurucularındandır. Osmany, bu çalışmaları sayesinde 2020 yılında BBC’nin 100 Kadın listesine dahil edilmiştir.

Hayatı ve eğitimi

Osmany, 1992 yılında Afganistan’da doğdu. Herat Üniversitesi’nde fıkıh eğitimi aldı. Kadın kimliğinin toplumda tanınması konusundaki duyarlılığı üniversite yıllarında gelişti.

Kariyeri

2017 yılında Tahmineh Rashiq ile birlikte #WhereIsMyName (İsmim Nerede?) adlı sosyal medya kampanyasını başlattı. Kampanya, Afganistan’da kadın isimlerinin resmi belgelerde (doğum, ölüm belgeleri, kimlik kartları vb.) ya da mezar taşlarında bile yer almaması gibi köklü bir geleneğe karşı çıkmayı amaçlıyordu.

Bu geleneksel uygulama kadınların kimliğini toplumdan silerken, kampanya kadınların kamusal alanda adlarıyla anılmasını savundu. Kampanya zamanla büyük bir toplumsal hareket haline geldi ve yasaların değişmesine katkı sağladı. Afganistan Kadın Ağı Başkanı Mary Akrami, bu değişimi “kadın kimliğinin tanınması yolunda olumlu bir adım” olarak nitelendirmiştir.

Tepkiler

Kampanya, birçok kesimden destek gördü. Farhad Darya, Aryana Sayeed (şarkıcı) ve milletvekili Maryam Sama, kampanyaya destek veren isimler arasındadır. Eski Afgan milletvekili ve kadın hakları savunucusu Fevziye Kûfî, kampanyanın “kadın hakkı değil, insan hakkı” olduğunu vurgulamıştır.

Ancak kampanya, geleneksel değerlere aykırı görüldüğü gerekçesiyle bazı çevrelerden tepki aldı. Bazı kişiler bu yasal değişikliğin Afgan değerlerine saygısızlık olduğunu ve ABD’yi memnun etmek için yapıldığını iddia etti. Ayrıca Taliban, kadın isimlerinin kimlik belgelerinde yer almasına karşı çıkmıştır.

Osmany, kampanyadaki rolü nedeniyle tehditler aldığını da açıklamıştır. 2020 yılında, BBC tarafından yayımlanan “100 Kadın” listesine dahil edilerek uluslararası düzeyde tanınmıştır.