Latah

Başkalarının konuşmalarını veya eylemlerini obsesif bir şekilde taklit etme ile tanımlanan isterik nevroz hastalığının malay dilindeki adıdır.

İrkilme reaksiyonu gibi karakterize edilen kültüre bağlı bir sendromdur.

Çoğunlukta Güneydoğu Asya'da görülen bu sendrom akutkatatonik şizofreniyi andırır.

Latah, Malezya ve Endonezya'da görülen ve bazen kültüre bağlı bir sendrom olarak kategorize edilen bir ruhsal bozukluktur. Bu terim hem rahatsızlığı hem de rahatsızlığa sahip olan kişiyi tanımlamaktadır.

Çoğunlukla yetişkin kadınları etkiler. Latah, şiddetli korku ile tetiklenen dissosiyatif nöbetlerle karakterize edilir. Bu nöbetler 15 dakika ile birkaç saat arasında sürer. Bu süre zarfında, Latah'lar aşırı derecede etkilenebilir, iradeleri olmadan talimatları takip eder, orada bulunanları taklit eder, kaba sözler söyler veya müstehcen hareketler yaparlar. Nöbetten sonra hiçbir şey hatırlamıyor gibi görünürler. Latahlar nöbet sırasındaki eylemlerinden sorumlu tutulmazlar.

Latah sendromu sergileyen kişiler minimal uyaranlara abartılı irkilmelerle karşılık verirler ve genellikle normalde engellenmiş cinsel içerikli kelimeleri haykırırlar. Latah olaylarının çoğu, izleyenleri eğlendirmek için kasıtlı olarak kışkırtılır. Benzer etkileşimli davranışlar genetik ve kültürel olarak birbiriyle alakasız popülasyonlardan (örneğin Bantu, Ainu ve Fransız Kanadalılar) da rapor edilmiştir. Malezya, Filipinler, Japonya ve Amerika Birleşik Devletleri'nden aşırı şaşırtıcı kişilerin film ve video kasetlerini içeren yeni veriler, latah'ın çeşitli biçimlerinin insanlar ve diğer memeliler tarafından paylaşılan nörofizyolojik bir potansiyelin kültüre özgü kullanımları olduğunu göstererek görünürdeki paradoksu çözebilecek bir model önermektedir. Latah, nörofizyolojik, deneyimsel ve kültürel değişkenlerin güçlü bir şekilde belirgin ve fenomen üretmek için etkileşime girdiği karmaşık yolların özellikle açıklayıcı bir örneğini sunmaktadır.