Leo Africanus
Leo Africanus (Afrikalı Leo) / el-Hasen b. Muhammed el-Vezzân ez-Zeyyâtî el-Gırnâtî el-Fâsî | |
|---|---|
 Bir Hümanistin Portresi, yaklaşık 1520. Portredeki kişinin kimliği bilinmiyor ancak Leo Africanus olabileceği düşünülüyor.[1] | |
| Doğum | al-Hasan Muhammad al-Wazzan y. 1494 Granada |
| Ölüm | y. 1554 (y. 60 yaşında) Tunus |
| Meslek | Diplomat, coğrafyacı, gezgin ve bilim insanı |
| Tanınma nedeni | Descrittione dell'Africa (Afrika'nın Tanımı) |
Johannes Leo Africanus (Afrikalı Leo) (el-Hasen b. Muhammed el-Vezzân ez-Zeyyâtî el-Gırnâtî el-Fâsî y. 1494 - y. 1554) Endülüslü bir diplomat ve yazardır. En çok 1526 tarihli Cosmographia et geographia de Affrica adlı kitabıyla tanınır; bu kitap daha sonra Giovanni Battista Ramusio tarafından 1550'de Descrittione dell'Africa (Afrika'nın Tanımı) adıyla yayınlanmıştır ve Mağrip ve Nil Vadisi coğrafyasına odaklanmıştır.[2] Kitap, Afrika'nın modern keşfine kadar Avrupa'daki akademik meslektaşları arasında bu konudaki en yetkili inceleme olarak kabul edilmiştir.[3] Bu çalışmasıyla Leo, Avrupalı coğrafyacılar arasında bilinen bir isim haline geldi. İslam'dan Hristiyanlığa geçmiş ve adını Johannes Leo de Medicis (Arapça: يوحنا الأسد Romanizasyon: Yuḥannā al-Asad) olarak değiştirmiştir.[2] Leo muhtemelen 1528'de Kuzey Afrika'ya geri dönmüştür.[3]
Leo Africanus'un hayatı ve seyahatnâmesi son zamanlarda yeniden ilgi çekmeye başlamıştır; Lübnan asıllı Fransız yazar Amin Maalouf'un 1986'da Fransızca kaleme aldığı Léon l'Africain adıyla yayımladığı kurgusal hayat hikayesi, birçok dünya diliyle beraber Afrikalı Leo ismiyle Türkçe'ye de tercüme edilmiştir.[4]
William Shakespeare'in Othello'yu yazmaya hazırlanırken Leo Africanus'un kitabından yararlanmış olabileceği öne sürülmüştür.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Özel
- ^ Rauchenberger 1999, ss. 78-79.
- ^ a b "Leo Africanus"
. Encyclopaedia of Islam, THREE. doi:10.1163/1573-3912_ei3_com_3583610 Mart 2022.
- ^ a b Masonen 2001.
- ^ Bilge, Mustafa L. (1997). "HASAN el-VEZZÂN (Afrikalı Leon)". TDV İslâm Ansiklopedisi. 16. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı. ss. 358-360. Erişim tarihi: 19 Ekim 2025.
- ^ Whitney 1922.
- Genel
- Fisher, Humphrey J. (1978). "Leo Africanus and the Songhay conquest of Hausaland". International Journal of African Historical Studies. 11 (1). Boston University African Studies Center. ss. 86-112. doi:10.2307/217055. JSTOR 217055.
- Leo Africanus (1600). A Geographical Historie of Africa, written in Arabicke and Italian. Before which is prefixed a generall description of Africa, and a particular treatise of all the lands undescribed. Translated and collected by John Pory. London: G. Bishop. The first translation into English.
- Leo Africanus (1896). The History and Description of Africa (3 Vols). Brown, Robert, editor. London: Hakluyt Society. Internet Archive: Volume 1 (pp. 1–224), Volume 2, (pp. 225–668); Volume 3 (pp. 669–1119); Geographical index. The original text of Pory's 1600 English translation together with an introduction and notes by the editor.
- Masonen, Pekka (2001). "Leo Africanus: the man with many names" (PDF). Al-Andalus Magreb. Cilt 8-9. ss. 115-143.
- Rauchenberger, Dietrich (1999). Johannes Leo der Afrikaner: seine Beschreibung des Raumes zwischen Nil und Niger nach dem Urtext (Almanca). Wiesbaden: Harrassowitz. ISBN 3-447-04172-2.
- Whitney, Lois (1922). "Did Shakespeare know Leo Africanus?". Publications of the Modern Language Association of America. 37 (3). ss. 470-483. doi:10.2307/457156. JSTOR 457156.
Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Beazley, Charles Raymond (1911). "Leo, Johannes". Encyclopædia Britannica. 16 (11. bas.). s. 441.- Black, Crofton (2002). "Leo Africanus's "Descrittione dell'Africa" and its sixteenth-century translations". Journal of the Warburg and Courtauld Institutes. Cilt 65. ss. 262-272. doi:10.2307/4135111. JSTOR 4135111.
- Davis, Natalie Zemon (2007). Trickster Travels: a sixteenth-century Muslim between worlds. New York: Hill and Wang. ISBN 978-0-8090-9435-6. pages 186, 260
- Jean-Léon l'Africain (1956). Description de l'Afrique: Nouvelle édition traduite de l'italien par Alexis Épaulard et annotée par Alexis Épaulard, Théodore Monod, Henri Lhote et Raymond Mauny (2 Vols). Paris: Maisonneuve. A scholarly translation into French with extensive notes.
- Hunwick, John O. (1999). Timbuktu and the Songhay Empire: Al-Sadi's Tarikh al-Sudan down to 1613 and other contemporary documents. Leiden: Brill. ISBN 90-04-11207-3. pages 272–291 contain a translation into English of Leo Africanus's descriptions of the Middle Niger, Hausaland and Bornu. Corresponds to Épaulard 1956 Vol II pages 463–481.
- Masonen, Pekka (2000). The Negroland revisited: Discovery and invention of the Sudanese middle ages. Helsinki: Finnish Academy of Science and Letters. ss. 167-207. ISBN 951-41-0886-8.
- Brinda Charry, Gitanjali Shahani: Emissaries in Early Modern Literature and Culture: Mediation, Transmission, Traffic, 1550–1700. Ashgate, 2009, repr. Routledge, 2016
- Zhiri, Oumelbanine, L'Afrique au miroir de l'Europe, Fortunes de Jean Léon l'Africain à la Renaissance, Droz, 1991. A book-length study of Leo Africanus' influence during the Renaissance.
- Pouillon, François ed., "Léon l'Africain", Paris, 2009. A collection of studies on different aspects of Leo Africanus's work and life.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
- Leo Africanus; A Man Between Worlds – BBC
- Hassan Al Wazzan aka Leo Africanus[Usurped]
- Site devoted to Leo Africanus.
- Interactive map of Leo Africanus' travels in Sub-Saharan Africa created in the Harvard Worldmap platform 29 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
- "Travels into the Inland Parts of Africa: Containing a Description of the Several Nations for the Space of Six Hundred Miles up the River Gambia" features an English translation of work by Africanus, dating from 1738
