LibriVox
| Kuruluş | Ağustos 2005 |
|---|---|
| Konum | Global (ABD merkezli) |
| Koleksiyon | |
| Boyut | 20,000 (17 Aralık 2024 itibarıyla)[1] |
| Erişim ve kullanım | |
| Üyeler | Dünya çapında gönüllüler |
| Diğer bilgiler | |
| Bütçe | 5,000 $ yıllık (2010 itibarıyla) |
| Müdür | N/A (Topluluk paylaşımlı) |
| Website | librivox.org |
LibriVox, kamu malı metinlerin okunup kaydedildiği ve web sitelerinden ve internetteki diğer dijital kütüphane barındırma sitelerinden indirilebilen ücretsiz, kamuya açık sesli kitaplar oluşturan dünya çapında gönüllülerden oluşan bir gruptur. 2005 yılında Hugh McGuire tarafından "kamuya açık tüm kitapları internette sesli formatta ücretsiz olarak erişilebilir kılmak" amacıyla kurulmuştur."[2][3]
6 Ağustos 2016'da tamamlanan projelerin sayısı 10.000'di;14 Şubat 2021'de 15.000'e, 16 Kasım 2025'te ise katalog 20.939 kayda ulaştı.[4][5] Çoğu yayın İngilizce dilinde olmakla birlikte, birçok İngilizce olmayan eser de mevcuttur. Ek içerik sağlayan birden fazla bağlı proje bulunmaktadır. LibriVox, projenin bazı metinlerini aldığı Project Gutenberg ve dijital kayıtları barındıran İnternet Arşivi ile ilişkilidir.
Üretim süreci
[değiştir | kaynağı değiştir]
Gönüllüler, kendi başlarına kayıt yaparak veya başkalarını katılmaya davet ederek yeni projeler başlatabilir veya başkaları tarafından başlatılan projelere katkıda bulunabilirler. Gönüllünün katkısı kaydedildiğinde, siteye yüklenir ve LibriVox topluluğu üyeleri tarafından dinlenir.[6]
Tamamlanmış sesli kitaplar LibriVox web sitesinden edinilebilir ve MP3 dosyaları İnternet Arşivi tarafından ayrı olarak barındırılır. Kayıtlar ayrıca YouTube ve iTunes gibi diğer araçlar aracılığıyla da edinilebilir ve telif hakkından muaf oldukları için sıklıkla LibriVox'tan bağımsız olarak İnternet'te ve başka yerlerde dağıtılırlar.[6]
Türkiye'de kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Sesli kitaplar ABD'deki sunucularda bulunmaktadır. Bu nedenle, genellikle bir eserin yayın yılını ifade eden LibriVox için Amerika Birleşik Devletleri Telif Hakkı Kanunu geçerlidir. Türkiye ve Avrupa Birliği'nde telif hakkı koruması yazarın ölümünden 70 yıl sonra sona erer.[7] Bu, bir kitabın ABD'de kamu malı olmasına rağmen Türkiye'de hala telif hakkı korumasına tabi olduğu bir duruma yol açabilir. Türkiye'deki bir LibriVox kullanıcısı, yazarın ve çevirmen gibi kitabın diğer telif hakkı sahiplerinin 70 yıldan daha önce ölüp ölmediğini kontrol etmelidir. 2025 yılı itibarıyla Türkçe eser sayısı sadece 5 adet idi.[8]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "The LibriVox Free Audiobook Collection", The Internet Archive. Retrieved 31 December 2023. (The LibriVox Free Audiobook Collection, 18,900 "audio" items)
- ^ McGuire, Hugh. "Objective LibriVox". LibriVox. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2025.
- ^ Chesley, Amelia (2016–2017). "A Brief History of Crowdsourced Digital Publishing at LibriVox.org" (PDF). Computers and Writing Proceedings.
- ^ "Another LibriVox Milestone: 10,000 projects!" (İngilizce). Erişim tarihi: 4 Mayıs 2025.
- ^ "LibriVox Celebrates 15,000 Audiobooks!". LibriVox.org. 14 Şubat 2021. Erişim tarihi: 14 Şubat 2021.
- ^ a b Chesley, Amelia (2019). "The In/Visible, In/Audible Labor of Digitizing the Public Domain". Digital Humanities Quarterly. 13 (2).
This data current as of February 1, 2019. Out of 12,535 total LibriVox audiobooks, 1,617 (12.9%) are in languages other than English, including Hindi, Hungarian, Korean, Kurdish, Sudanese, Swedish, and even Esperanto.
- ^ "FİKİR VE SANAT ESERLERİ KANUNU - Süreler" (PDF).
- ^ "LibriVox | free public domain audiobooks" (İngilizce). Erişim tarihi: 16 Kasım 2025.
