Lidiya Ruslanova

Lidya Andreyevna Ruslanova
Лидия Андреевна Русланова
1945 yılında Berlin'de
Doğum	Agafya Leykina Rusça: Агафья Лейкина 27 Ekim 1900(1900-10-27) Çornivka, Saratov Guberniyası, Rus İmparatorluğu
Ölüm	21 Eylül 1973 (72 yaşında) Moskova, SSCB
Meslek	Şarkıcı
Ödüller	Vatanseverlik Savaşı Nişanı Kızıl Yıldız Nişanı Zafer Madalyası Jübile Madalyası Cesur Emek Madalyası SSCB Emektar Sanatçısı

Lidya Andreyevna Ruslanova (Rusça: Лидия Андреевна Русланова; 27 Ekim 1900, Saratov Guberniyası – 21 Eylül 1973, Moskova) Rus halk müziğinin en önde gelen ve sevilen sanatçılarından biri.

Biyografi

Saratov yakınlarında Çornivka köyünde, çiftçi bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Agafya Leykina (Rusça: Агафья Лейкина) adıyla vaftiz edildi 5 yaşında iken Rus-Japon Savaşı'nda babasını ve hemen ardından annesini kaybetti. Çocukluğunun büyük kısmını yetimhanede geçirdi. Mahallenin çocuk korusunda şarkı söylemeye başladı ve kısa bir süre sonra da bu koronun solisti oldu.

Amcasının tavassutu ile bir mobilya fabrikasında çalışmaya başladı. Onu şarkı söylerken dinleyen fabrika sahiplerinden biri, Saratov Konservatuvarı'na gitmesini önerdi. Ruslanova, buradaki eğitimden hoşlanmadı. I. Dünya Savaşı sırasında bir hastane treninde hemşire olarak görev aldı. Bu esnada tanıştığı Vitalii Stepanov'la girdiği ilişkiden, 1917 Mayısında bir çocuk sahibi oldu. Yaşadığı düzensiz hayat yüzünden, bir sene sonra Stpanov'dan ayrıldı. Sonrasında evlenerek soyadını aldığı başka bir erkek, Rus İç Savaşı'nda hayatını kaybedecekti.

Rus İç Savaşı sırasında askerlere şarkı söylüyordu. 16 yaşında verdiği ilk konserinin izleyicileri de askerlerden oluşan bir topluluktu. Profesyonel olarak ilk kez 1923'te Rostov-na-Donu şehrinde sahneye çıktı. Değişik ses tonu ve tınısıyla dikkat çekiyordu. 1929 yılına kadar bir Çeka subayı ile birlikte yaşadı, sonrasında ise Vladimir Kryukov'la ikinci evliliğini yaptı.

1930'larda Ruslanova, çok ünlü bir sanatçı haline geldi. 1933 yılında devlet ait müzik ve eğlence kurumlarında çalışan bir sanatçı olarak, 1940'a kadar ülkenin hemen her tarafında konserler verdi. II. Dünya Savaşı patlak verince de, hiç durmadan cepheden cepheye koşarak, askerlerin cesaretini ve milliyetçilik duygularını kabartacak halk şarkıları, kahramanlık türküleri söyledi. Berlin Muharebesi devam ederken, yanmakta olan Reichstag'ın merdivenleri üzerinde bile şarkı söylüyordu. Özellikle onun söylemesi için bestelenmiş Valenki ve Katyuşa isimli şarkılarla adete özdeşleşmişti.

Ruslanova SSCB'nin en zengin kadınlarından biri haline geldi. Hatta kendi cebinden ödeyerek finanse ettiği iki adet katyuşa bataryasını 1942 yılında Kızıl Ordu'ya hediye etti. Aynı yıl kendisine SSCB'nin Onurlu Sanatçısı payesi verildi.

1999 yılında Ruslanova anısına çıkartılan 2 Rublelik pul

Ancak Ruslanova açık sözlü, lafını esirgemeyen, kaba saba konuşmaktan çekinmeyen bir kadındı ve bu tavırları Sovyet yetkililerce bir tehdit olarak algılanıyordu. Savaş kahramanı kocası Vladimir Kryukov, başka bir savaş kahramanı olan Mareşal Georgi Jukov (II. Dünya Savaşı'nda Kızıl Ordu'nun başında Nazileri mağlup eden komutan, savaş sonrası Stalin'in en güçlü siyasi muhaliflerinden biri) ile iş birliği yaptığı gerekçesiyle 1948'de hapse gönderildi. Ruslanova ise kocasından iki yıl sonra tutuklandı. Ruslanova'ya zorla, kocasının vatan haini olduğu yönünde bir beyan imzalatmaya kalktılar. Ruslanova bunu reddettiği için, 10 yıl çalışma kampı cezasına çarptırıdı.

Bir müddet gulagda kalan şarkıcı, daha sonra ağır suçluların bulunduğu Vladimirski Sentral hapishanesine nakledildi. Stalin'in ölümünden sonra 4 Ağustos 1953 tarihinde özgürlüğüne kavuştu. Hapis hayatı ile ilgili olarak 10 yıl boyunca hiçbir basın organına konuşmadı.

Özgürlüğüne kavuşunca, hapishane koşullarında oldukça yıpranmış olmasına rağmen çabucak sanat çalışmalarına geri döndü ve 72 yaşında ölene kadar şarkı söylemeye devam etti.

Venüs'te bulunan bir kratere, sanatçının adı verilmiştir.