Lir
Lir (Yunanca: λύρα), Arp ailesinden, tarihi MÖ 9. yüzyıla kadar giden telli, antik bir çalgıdır. Her ne kadar Kithara ile karıştırılsa da, gerek daha küçük, gerekse ayaksız oluşu ile ondan ayrılır. Tel sayısı başlangıçta Yunan makamlarının dört sesli tetrakordlardan oluşması nedeniyle 3-4 iken, zamanla 7 ya da nadir olarak 8 telli olarak yapılmışlardır.
Şekil açısından iki farklı Lir vardır:
- Chelys (Kaplumbağa formu); kaplumbağa kabuğu formunda bir yankı gövdesi ve keçi boynuzundan yapılmış kolları vardır.
- Barbitos Uzun, yukarıda birbirine doğru yaklaşan kolları olan bir formdur ve dionisos'a ait tüm eğlencelerde Satyrler tarafından çalınır.
Antik Yunanistan'da Liri tanrı Hermes'in bulduğu ve kardeşi tanrı Apollon'a hediye ettiğine inanılırdı. Lir, Helenistik dönemde ozanların ve düşünürlerin sembolüydü bu nedenle de sonradan Lirik düşüncenin çıkış kaynağı olmuştur.
Antik telli çalgılar Lir ve Kithara'dan birçok değişik Arp formu geliştirilmiş olduğundan, her iki enstrüman da Arp'ın erken dönem formu olarak adlandırılabilir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- http://homepage.univie.ac.at/gottfried.fliedl/musica/musica_glossar/lyra.html 6 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.; (Almanca)
- http://homoecumenicus.com/ancient_instruments.htm 16 Mayıs 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Lir, Kithara, Barbitos ve Phorminx'in resimli anlatımı (İngilizce)
