Luigi Galvani
Luigi Galvani | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 9 Eylül 1737 Bologna, Papalık Devleti |
| Ölüm | 4 Aralık 1798 (61 yaşında) Bologna, Papalık Devleti |
| Kariyeri | |
| Çalıştığı kurumlar | Bologna Üniversitesi |
Luigi Galvani, (Latince: Aloysius Galvani; 9 Eylül 1737 - 4 Aralık 1798) kas ve sinir hücrelerinin elektrik ürettiğini keşfeden İtalyan fizikçi ve biyologdur.
Luigi Galvani Bologna - İtalya'da doğdu. Bologna Üniversitesi'nde tıp eğitimi gördükten sonra yine orada anatomi profesörlüğü yaptı. Kimyasal yolla elektrik elde edilebileceğini keşfettiğinden bu işleme soyadından türetilen “galvanizm” denmektedir. Galvani'nin yaptığı diğer araştırmalar onun kurbağa bacaklarının belirli bazı metallere temas etmesi sonucu refleks olarak hızla harekete geçmesinin bu hayvandaki iç elektrik sonucunda ortaya çıktığı sonucuna varmasına yol açmıştır. Bu bağlamda İngilizcede “galvanize” kelimesi günlük hayatta birisini harekete geçirmek, şok etmek anlamlarında kullanılmaktadır. Daha sonra Galvani'nin arkadaşı Volta onun elektrik alanındaki çalışmalarını değerlendirerek önemli buluşlar yapmıştır. Ayrıca elektrik akımını ölçmekte kullandığımız galvanometre de Galvani'den sonra onun adıyla anılmaya başlanmıştır.
Bologna'da anatomi profesörlüğü yaparken 1797 yılında yeni cumhuriyete bağlılık yemini etmediği için üniversitedeki görevinden alındı, bir yıl sonra da öldü. Hayatı boyunca hep bilim için çalışmalar yürüttü.
Erken Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]Luigi Galvani, 9 Eylül 1737 yılında Domenico Galvani adlı bir kuyumcunun ve Barbara Caterina Foschni'nin çocuğu olarak Bologna'da Papalık Devleti'nin yurttaşı olarak doğdu.[1] Çocukluğu günümüzde Via Guglielmo Marconi olarak bilinen sokaktaki bir evde geçirdi.[2]
Gençliğinde teoloji okumak isteyen Galvani, babasının yönlendirmesiyle Bologna Üniversitesine tıp okumak amacıyla kaydoldu.[3] Eğitimi süresince Jacopo Bartolomeo Beccari, Giovanni Antonio Galli, Domenico Gusmano Galeazzi, Laura Bassi ve hekim kocası Giuseppe Veratti'den eğitim gördü.[4] 1759'da mezun oldu, üç yıl sonra doktora derecesini aldı. Tezi insan iskeletinin incelenmesine odaklandı ve araştırması öncelikle karşılaştırmalı anatomi ile ilgiliydi. Ardından okulunda eğitim görevlisi makamında çalıştı. Sadece birkaç yıl sonra Fen Bilimleri Enstitüsü'nde de kadın doğum dersleri vermeye başladı. 1772'de Enstitü'nün başkanı olarak atandı.[3] Öğretmenliğine adanan bu uzun yıllar boyunca çok az eser yayımladı. Bu dönemde karşılaştırmalı anatomi, hipofiz, kemikbilim, kas devinimi, termal suların, organik ve inorganik gazların incelenmesi gibi araştırmalar yürüttü.[5]
Profesörlerden birinin kızı olan Lucia Galleazzi ile evlendi. İkisi birlikte yaşamları boyunca ortak araştırmalarda bulundular.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Luigi Galvani | Italian Physicist & Discoverer of Animal Electricity | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 5 Eylül 2023. 28 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2023.
- ^ "Luigi Galvani's home - Himetop". web.archive.org. 9 Eylül 2018. 9 Eylül 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2023.
- ^ a b Laboratory, National High Magnetic Field. "Luigi Galvani - Magnet Academy". nationalmaglab.org (İngilizce). 9 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2023.
- ^ Kiziltan, Erhan; Dalkiliç, Nizamettin (24 Ocak 2022). "Elektrofizyolojinin Tarihsel Serüveni: Galvani Dönemi". Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman Hekim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 12 (1): 24-38. doi:10.31020/mutftd.992710. ISSN 1309-8004.
- ^ "Luigi Galvani - University of Bologna". www.unibo.it (İngilizce). 29 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2023.
- ^ "Luigi Galvani". The Society of Catholic Scientists (İngilizce). 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ekim 2023.
- 1737 doğumlular
- 1798'de ölenler
- İtalyan fizikçiler
- Biyofizikçiler
- Elektrikçi bilim insanları
- İtalya'da defnedilenler
- 18. yüzyıl İtalyan erkek yazarları
- 18. yüzyılda Latince eser veren yazarlar
- Bologna Üniversitesi öğretim üyeleri
- Pil mucitleri
- Nörobilim tarihi
- İtalyan Roma Katolikleri
- Papalık Devleti'nde kişiler
- Bologna Üniversitesinde öğrenim görenler