Luigi Nono
| Luigi Nono | |
|---|---|
.jpg) | |
| Doğum | 17 Ocak 1924 Venedik, İtalya |
| Ölüm | 08 Mayıs 1990 (66 yaşında) Venedik, İtalya |
| Meslek |
|
| Eğitim | |
Luigi Nono (d. 29 Ocak 1924, Venedik - ö. 8 Mayıs 1990, Venedik), İtalya'nın önde gelen elektronik, raslamsal ve seriyal (dizisel) müzik bestecisi.
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Padova Üniversitesi'nde hukuk öğrenimi gördü.Bir yandan doktorasını tamamlarken bir yandan da avant-garde besteci Bruno Maderna ve orkestra şefi Hermann Scherchen'den ders aldı.1950'de Arnold Schoenberg'in bir on iki ton teması üzerine yazdığı Variazioni Canoniche (Kanonik Çeşitlemler) adlı orkestra çeşitlemeleriyle dikkati çekti.1955'te Schoenberg'in kızı Nuria ile evlendi.Avant-garde teknikleri araştırmayı sürdürerek Avrupa ve ABD'de konferanslar verdi.1957'den sonra da Darmstadt'taki Kranichsteiner Müzik Enstitüsü'nde Yeni Müzik Yaz Okulu'nda öğretmenlik yaptı.
Nono'nun müziğinin başlıca özelliği biçiminin duruluğudur.Yedi çalgı için Polifonica-monodia-ritmica (1951) adlı yapıtında kontrapuntal çokseslilik (polifoni), monofoni (tekseslilik; armonisiz melodi) ve ritim olanakları dolaysız bir biçimde araştırılmıştır.Il canto sospeso (1955-1956; Askıdaki Şarkı) Nazizmin kurbanlarının mektuplarndan insan sesi, koro ve orkestra için yapılmış seriyal bir kompozisyondur; melodisi her seferinde genellikle birden fazla nota seslendirmeyen çalgı ve sesler arasında dolaşır.Nono insan sesleri ve vurmalı çalgılar içeren bazı yapıtlarında da melodiyi bu en küçük parçalarına ayırma tekniğini kullanmıştır.Kızının doğumu için bestelediği ve bir Çin halk şarkısına dayanan Per Bastiana Daiyang zheng (1967; Güneş Bastiana İçin Doğuyor) yapıtı bir ölçüde raslamaldır ve çeyrek tonlarda çalan üç çalgı grubuyla magnetik teyp gerektirir.
Kararlı bir Marksist olan Nono'nun siyasal içerikli çalışmalarının pek çoğu tartışmalara ve tepkilere yol açtı.Bir duvar resmi olarak söz ettiği Intolleranza (1960; Hoşgörüsüzlük) adlı olay yaratan operası faşizme, atom bombasına ve ırk ayrımına saldırıyor, tufan ve dünyanın yok oluşuyla sona eriyordu.1970'lerin başlarında Milano'daki La Scala Nono'ya yeni bir opera ısmarladı. Adını Rimbaud'nun Les Mains de Jeanne-Marie (Jean-Marie'nin Elleri) başlıklı şiirinden alan Al Gran Sole Carico d'Amore (1972-1975; Çiçek Açan Sevginin Büyük Güneşinde) adlı bu operada sınıf mücadelesi konusu işleniyor, olay örgüsü ve karakterler gibi alışılmış öğelere yer verilmiyor ve Schoenberg'in I. Dünya Savaşı öncesi dışavurumculuğunun etkileri görülüyordu. İlk kez La Scala'da değil, Teatro Lirico'da sahnelenen bu operanın gözden geçirilmiş biçimi La Scala'da 1978'de sahneye kondu.
Garcia Lorca'da büyük bir esin kaynağı bulan Nono Der Rote Mantel'i (1954; Kırmızı Palto) onun bir şiirine dayanarak besteledi.Epitaffo per Federico García Lorca (1952; Federico García Lorca'ya Mezar Yazıtı adlı büyük yapıtı üç parçadan oluşan bir diziydi.Siyasal içerikli öbür yapıtları arasında nükleer savaş çağrışımlarını işleyen Sur ponte di Hiroshima (1962; Hiroşima Köprüsü Üzerinde), Komünist Manifesto'nun ses ve orkestra için yapılmış bir bestesi olan Ein Gespenst geht um in de Welt (1971; Yeryüzünde Bir Hayalet Dolaşıyor) ve Canto per il Vietnam (1973; Vietnam Şarkısı) sayılabilir.
İtalyan Komünist Partisi'nin (PCI) kıdemli bir üyesi olan Nono, 1975'te PCI Merkez Komitesi'ne seçildi.
