Lyman Spitzer - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 İlk yılları ve eğitimi
  • 2 Dağcılık
  • 3 Bilim
  • 4 Ölümü
  • 5 Kaynakça
  • 6 Dış bağlantılar

Lyman Spitzer

  • العربية
  • مصرى
  • تۆرکجه
  • Bosanski
  • Català
  • کوردی
  • Čeština
  • Deutsch
  • English
  • Español
  • Eesti
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • עברית
  • İtaliano
  • 日本語
  • 한국어
  • Lëtzebuergesch
  • Nederlands
  • Norsk nynorsk
  • Norsk bokmål
  • Polski
  • Português
  • Русский
  • Slovenčina
  • Slovenščina
  • தமிழ்
  • ไทย
  • Українська
  • მარგალური
  • 中文
  • 粵語
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Lyman Spitzer
DoğumLyman Spitzer Jr.
26 Haziran 1914(1914-06-26)
Toledo, Ohio, ABD
Ölüm31 Mart 1997 (82 yaşında)[1]
Princeton, New Jersey, ABD
Defin yeriPrinceton Mezarlığı
Mezun olduğu okul(lar)Princeton Üniversitesi (Ph.D.)
Yale Üniversitesi (B.A.)
Phillips Academy
Tanınma nedeniYıldız oluşumu ve plazma fiziği üzerine araştırmalar
Uzay teleskoplarının tanıtımı
EvlilikDoreen Canaday Spitzer (m. 1940)
ÖdüllerHenry Draper Madalyası (1974)
James Clerk Maxwell Plazma Fiziği Ödülü (1975)
Ulusal Bilim Madalyası (1979)
Crafoord Ödülü (1985)
Kariyeri
DalıTeorik fizik
Doktora
danışmanı
Henry Norris Russell
Doktora öğrencileriJohn Richard Gott
Bruce Elmegreen
George B. Field
J. Beverley Oke
Trinh Xuan Thuan
J. Michael Shull

Lyman Strong Spitzer, Jr. (d. 26 Haziran 1914, Toledo, Ohio - ö. 31 Mart 1997, Princeton, New Jersey), Amerikalı teorik fizikçi ve gökbilimci. Yıldız oluşumu hakkındaki araştırmaları, uzay teleskobunu desteklemesi ve plazma fiziği çalışmaları ile tanınmaktadır.

İlk yılları ve eğitimi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Spitzer, Toledo, Ohio'da Prespiteryen bir ailede doğdu. Mucit Eli Whitney'in altıncı kuşak torunudur[2] Ortaöğretimi Scott Lisesi'nde tamamladı. 1929'da Phillips Akademisi'ne gitti ve 1935 yılında mezun olacağı Yale Koleji fizik bölümüne devam etti. Cambridge'deki yüksek lisans yıllarında Arthur Eddington ve Subrahmaniç Chandrasekhar'in eserlerini okudu. 1936'da astrofizik okumak için Princeton'ya taşındı ve astronomi dekanı Henry Norris Russell'la çalıştı.[3] 1838'de astrofizik alanında doktorasını aldığı Princeton Üniversitesi'nde doktora sonrası araştırmacı olarak iki yıl (1938-1939) kaldı. Daha sonra arkadaş olacağı Martin Schwarzschild'le burada tanıştı.[4]

Dağcılık

[değiştir | kaynağı değiştir]
Lyman Spitzer "Dağcılık/Tırmanma" gezisinde

1965 yılında Spitzer ve Donald Morton, Nunavut, Kanada'da Baffin Adası'nda bulunan Thorbe'ye 1,675 m (5,495 ft) tırmanan ilk insanlar oldu. Amerikan Alpine Club'ın bir üyesi olarak Spitzer, yılda birkaç dağ tırmanışı seferine 12.000 dolar kazandıran "Lyman Spitzer Cutting Edge Climbing Award"ı kurdu.[5]

Bilim

[değiştir | kaynağı değiştir]

Spitzer'in Yale'de öğretim üyeliği yaptığı kısa süre, savaş zamanında sonarın gelişimine ilişkin çalışmalar ile kesildi. 1947'de 33 yaşındayken Russell'ın yerine arkadaşı Martin Schwarzschild'le birlikte neredeyse 1979 yılına kadar devam eden Princeton Üniversitesi Gözlemevi müdürlüğünü üstlendi.

Spitzer'in araştırmaları, yıldızlararası ortam üzerinde yoğunlaşmış ve plazma fiziği hakkında derin bir bilgi birikimine sahip olmuştur. 1930'lu ve 1940'lı yıllarda yıldız oluşumunu çağdaş bir süreç olarak gören ilk kişiler arasındaydı.

Spitzer, Princeton Üniversitesi'nin kontrollü termonükleer araştırmalardaki öncü programı olan 1961'de Princeton Plazma Fizik Laboratuvarı olarak değiştirilen Project Matterhorn'un kurucu direktörlüğünü yapmıştır. Genel olarak uzay optik astronomisini ve özellikle de Hubble Uzay Teleskobu projesini ilk savunanlardan biridir.

1981'de Spitzer, Dünya Kültür Konseyi'nin kurucu üyesiydi.[6]

Ölümü

[değiştir | kaynağı değiştir]

Spitzer, Princeton Üniversitesi'nde sıradan bir çalışma gününü tamamladıktan sonra 31 Mart 1997'de aniden hayatını kaybetti. Naaşı Princeton Mezarlığı'na gömüldü. Karısı Doreen Canaday Spitzer, dört çocuğu ve on torunu hayattadır. Spitzer'in dört çocuğu arasında şu anda UC San Diego'da nörobiyoloji bölüm başkan yardımcısı ve profesör olan nörobiyolog Nicholas C. Spitzer da bulunmaktadır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ Saxon, Wolfgang (2 Nisan 1997). "Lyman Spitzer Jr. Dies at 82; Inspired Hubble Telescope"Ücretli abonelik gerekli. The New York Times. 21 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Eylül 2020. 
  2. ^ "Ancestry of Gov. Bill Richardson". 3 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2017. 
  3. ^ Current Biography Yearbook. H.W. Wilson. 1960. ss. 395-96. 
  4. ^ "Page of NASA". 30 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Ağustos 2009.  .
  5. ^ "Lyman Spitzer Cutting Edge Climbing Award". 8 Ocak 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Mart 2017. 
  6. ^ "About Us". World Cultural Council. 5 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2016. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • NASA biography30 Temmuz 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Papers by Lyman Spitzer at the Princeton University Library
  • Oral History interview transcript with Lyman Spitzer 15 March 1978, American Institute of Physics, Niels Bohr Library and Archives28 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
  • Oral History interview transcript with Lyman Spitzer 27 November 1991, American Institute of Physics, Niels Bohr Library and Archives28 Nisan 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • BIBSYS: 90135955
  • BNF: cb122809405 (data)
  • CiNii: DA00753461
  • GND: 141485361
  • ISNI: 0000 0001 1496 9566
  • LCCN: n81083907
  • LNB: 000184031
  • MGP: 114633
  • NARA: 10569088
  • NDL: 00457348
  • NKC: mzk2003185118
  • NLA: 35517256
  • NLI: 987007375829405171
  • NSK: 000554715
  • NTA: 069182140
  • RERO: A012353128
  • SNAC: w6dz07j8
  • SUDOC: 070413681
  • Trove: 981634
  • VIAF: 108516826
  • WorldCat (LCCN): n81-083907
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Lyman_Spitzer&oldid=36365163" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • 1914 doğumlular
  • Toledo, Ohio doğumlular
  • 1997'de ölenler
  • Amerikalı astronomlar
  • Alman asıllı Amerikalılar
  • Spitzer Uzay Teleskobu
  • Princeton Üniversitesinde öğrenim görenler
  • Princeton Üniversitesi öğretim üyeleri
  • Yale Üniversitesinde öğrenim görenler
  • Yale Üniversitesi öğretim üyeleri
  • Phillips Academy'de öğrenim görenler
  • Amerika Birleşik Devletleri Ulusal Bilim Madalyası sahipleri
  • Amerikan Bilim ve Sanat Akademisi üyeleri
  • Ulusal Bilim Madalyası sahipleri
  • Phi Beta Kappa üyeleri
  • Kraliyet Astronomi Derneği Altın Madalyası sahipleri
  • New Jersey'de ölenler
  • Princeton Mezarlığı'na defnedilenler
  • Princeton, New Jersey'de ölenler
  • Royal Society üyesi Amerikalılar
  • Franklin Madalyası sahipleri
  • Royal Society'nin yabancı üyeleri
  • Princeton Plasma Physics Laboratory kişileri
Gizli kategoriler:
  • Bilgi alt kutulu maddeler
  • Türkçe Vikipedi ile Vikiveride aynı resim olan maddeler
  • Webarşiv şablonu wayback bağlantıları
  • BIBSYS tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • BNF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • CINII tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • ISNI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LNB tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • MGP tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NARA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NDL tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NKC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NSK tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NTA tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • RERO tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SNAC-ID tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SUDOC tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • Trove tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • WorldCat-LCCN tanımlayıcısı içeren Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 22.06, 8 Kasım 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Lyman Spitzer
Konu ekle