Müftü Ziyai Efendi
Ziyai Efendi | |
|---|---|
| Doğum | 1850 Lefkoşa, Kıbrıs |
Ziyai Efendi (d. 1850, Lefkoşa), Kıbrıs müftüsü.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Hacı Mustafa Ağa'nın oğlu olarak 1850 yılında Lefkoşa'da doğdu.[1] Öğrenimini Kıbrıs, İstanbul ve Mısır'da tamamladı. 1880 yılında, dönemi en yükseköğrenim kurumu olan Rüştiye Mektebi başmuallimliğine tayin edildi. Bu görevi rüştiyenin yerine idadi yapıldığı 1896 yılına kadar 16 yıl boyunca sürdürdü. Bu görevden ayrıldıktan sonra idadide fahri öğretmen olarak görev yaptı. Başmuallimlikten ayrıldıktan sonra siyasete atıldı. Lefkoşa-Girne milletvekilliği yaptı. Daha sonra memuriyete atıldı ve Lefkoşa Kadılığı görevini üstlendi. 1926 yılına kadar Kıbrıs Müftülüğü görevini ifa etti.[2] 1893 yılında Kıbrıs Evkafının Osmanlı Devleti tarafından atanan Murahhası Şekerzade Ahmet Hulusi Efendi'nin ölmesi üzerine, İstanbul'daki Evkâf-ı Hümâyûn Nezareti yerine atanmak istenmiştir. Ancak İngiliz yönetimi Evkafın Müslüman Murahhaslığına Muhasebeci Mehmet Sadık Efendi'[3] yi atamıştır.
1901 yılında Lefkoşa İslam İttihar Bankası'nın kuruluşunda rol aldı ve bankanın uzun yıllar boyunca yönetim kurulu başkanlığını yaptı. (Bu banka daha sonra Lefkoşa Bankası adını almıştır.)[4] 1918 yılında Meclisi Milli Kongresi'nin toplanmasını sağladı ve kongrede başkanlık yaptı.
1924 yılında "Kıbrıs Türk Cemaat-ı İslamiyesi" adı altında ilk siyasi birlik oluşturuldu. Ziyai Efendi tarafından oluşturulan bu örgüt "Osmanlılığı" bırakıp "Türk Cemaatı" ifadesini kullanan ilk örgüttür.[5]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Nesim, Ali. Batmayan eğitim güneşlerimiz: Kıbrıs Türk eğitimi hakkında bir araştırma. s. 61.
- ^ "Ziyai Efendi". Biyografi. 15 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2019.
- ^ Sibel, Akgün (28 Mart 2017). "Kıbrıslı Müslüman Türklerin Siyasi ve Toplumsal Gruplaşma Örneği Olarak "Kadıcılar- Müftücüler / Müftücüler- Evkafçılar ( 1878- 1914 ) "". İNSAN VE TOPLUM BİLİMLERİ ARAŞTIRMALARI DERGİSİ. 6 (2). ss. 1157-1158. 15 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi14 Şubat 2019.
- ^ Nesim, Ali. Batmayan eğitim güneşlerimiz: Kıbrıs Türk eğitimi hakkında bir araştırma. s. 63.
- ^ Gündoğan, Eren. AB ve Kıbrıs : bugünü ve geleceği. s. 387.