Mülkiye

Başlığın diğer anlamları için Mülkiye (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Mülkiye, Osmanlı Devleti'nde, üst düzey sivil kamu görevlileri sınıfı. İlmiye, seyfiye (askeriye) ve kalemiye ile birlikte dört ana hizmet sınıfından biriydi.

Eyalet, sancak ve kazaları merkez denetimine almak için II. Mahmut (hükümdarlığı 1808-39), merkez ve taşrada, kalemiye sınıfının üstündeki görevlileri mülkiye sınıfı içinde örgütlemeye çalıştı. Böylece taşradaki yöneticiler ve üst düzey memurlar, Babıali bürokratları, nezaretlerdeki bilirli görevliler mülkiye sınıfına alındı. 1843'te aşağıdan yukarıya doğru mülkiye rütbeleri kondu ve bu rütbelerle ilmiye ve askeriye rütbeleri arasında protokol denklikleri belirlendi. Başlangıçta rütbelerle görev unvanları arasında da koşutluk öngörülmüştü. Örneğin, mirmiranlar ve beylerbeyleri eyalet valiliklerine atanıyordu. 19. yüzyıl sonlarına doğru görev unvanına bakılmaksızın, salt onursal ödüllendirme amacıyla da mülkiye rütbeleri verildi. Mülkiye sınıfına görevli yetiştiren başlıca eğitim kurumu Mekteb-i Mülkiye idi.