Macaristan'da LGBT hakları
Macaristan'da lezbiyen, gey, biseksüel ve transgender (LGBT) bireyler, LGBT olmayan sakinlerinin karşılaşmadığı yasal ve toplumsal zorluklara uğrayabilir. Macaristan'da hemcins cinsel ilişkileri hem erkekler hem de kadınlar için yasaldır. Ülkede cinsel yönelim ve cinsiyet kimliğine dayalı ayrımcılık yasaktır. Buna rağmen, karşı cins evli çiftlerine mevcut olan yasal haklar, hemcins çiftlerinin başta olduğu hanehalklara mevcut değildir. "Kayıtlı birliktelikler" (Macarca: bejegyzett élettársi kapcsolat), 2009'da hemcins çiftleri için yasal oldu, ancak hemcins evlilikleri yasaktır. Viktor Orbán Hükûmeti altında LGBT Macarların sivil haklarını bazı bakımlardan kısıtlayan yasalar uygulanmıştır (ör. trans bireylerin yasal tanınmalarına son verilmesi) ve LGBT bireylerin sivil haklarını kısıtlamaya yönelik bu eğilim henüz devam etmektedir.
Cinsiyet kimliği ve cinsiyet ifadesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Aralık 2017'de, cinsiyet kimliğinin değiştirilmesine ilişkin ilk kez bir yasal dayanak kuran bir hükûmet kararı yayımlandı. 1 Ocak 2018 tarihinden beri, Macaristan'da oturan trans bireyler, kendi yasal cinsiyetlerini değiştirme hakkına sahip olmuşlardır. Bunu yapmak için bir tıbbî profesyonel tarafından teşhis konulması lazım, fakat hormon terapisi, sterilizasyon veya cinsiyet değiştirme ameliyatını geçirmeye gerek yoktur.[1][2][3] Eşit Muamale Yasası, koruma altına alınan kişisel özelliklerin arasında "cinsel kimlik" kategorisini açık şekilde dahil eder.
Buna rağmen, trans örgütü "Transvanilla", Hükûmet'in 2018'den beri teslim edilmiş yasal cinsiyet değişimi başvurularını geri çevirdiği iddiasında bulundu. 2019 yılında, 23 kişinin katıldığı ortak bir dava oluşturuldu ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'ne sunuldu.[4]
2020'de Macaristan'da COVID-19 pandemisine karşı tedbirlerin alınması kapsamında olağanüstü hâl ilan edildi ve Viktor Orbán'a kararname ile yönetme gücü verildi.[5] 31 Mart'ta, yani Uluslararası Trans Görünürlüğü Günü ile aynı günde, resmî kayıtlarda cinsiyet terimini "birincil cinsel özellikler ve kromozomlar tarafından belirlenen biyolojik cinsiyet" tanımını taşıyan doğum cinsiyeti terimiyle değiştirmek üzere bir yasa tasarısı sunuldu. Parlamento, 19 Mayıs 2020'de 134 destek oyu, 56 ret oyu ve 4 çekimser oy ile bu tasarıyı kabul etti, böylece bireylerin kendi yasal cinsiyetlerini değiştirmek imkânsız kılındı.[6][7][8] Avrupa Konseyi İnsan Hakları Komiseri Dunja Mijatović, bunun "insan hakları standartlarına ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi içtihatına ihlâl ettiğini" ifade etti.[5]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Macaristan'da LGBT ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ (Macarca) KATEGÓRIÁKBA ZÁRVA – TRANSZNEMŰ EMBEREK MAGYARORSZÁGON 5 Temmuz 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. 20 Kasım 2016
- ^ "Rainbow Europe". rainbow-europe.org. 5 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020.
- ^ "Hungary: legal gender recognition gets legal basis for the first time". Transgender Europe. 14 Şubat 2018. 20 Nisan 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020.
- ^ "PRESS RELEASE: The Hungarian government moves to ban legal gender recognition". Transvanilla. 1 Nisan 2020. 6 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020.
- ^ a b Strudwick, Patrick (18 Nisan 2020). "A New Law Will End Gender Recognition. Now Trans People Are Speaking Out". BuzzFeed. 18 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2020.
- ^ "Egyes közigazgatási tárgyú törvények módosításáról, valamint ingyenes vagyonjuttatásról" (PDF) (Macarca). Országgyűlés. 31 Mart 2020. 1 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020.
- ^ "Hungarian government seeks to disallow legally changing one's gender". Index.hu. 1 Nisan 2020. 4 Nisan 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Mayıs 2020.
- ^ Wareham, Jamie (19 Mayıs 2020). "Transgender People In Hungary Lose Right To Gender Recognition". Forbes (İngilizce). 20 Mayıs 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Mayıs 2020.