Machu Picchu

Machu Picchu

UNESCO Dünya Mirası
Konum	Peru
Kriter	Karma: i, iii, vii, ix
Referans	274
Tescil	1983 (7. oturum)
Bölge	Latin Amerika ve Karayipler

Machu Picchu (okunuş: Maçu Piççu veya Maçu Piçu, Keçuva dili: Machu Pikchu), bugüne kadar çok iyi korunarak gelmiş olan bir İnka antik şehridir. 7 Temmuz 2007 tarihinde Dünyanın Yeni Yedi Harikası'ndan biri olarak seçilmiştir.

And Dağları'nın bir dağının zirvesinde, 2.430 m yükseklikte, Urubamba Vadisi üzerinde kurulmuş olup Peru'nun Cusco şehrine 88 km mesafededir. Şehir, İnkalı bir hükümdar olan Pachacutec Yupanqui tarafından 1450 yılları civarında inşa ettirilmiştir. İspanyol istilacılar 1532 yılında buraları işgal ederken sık dağlar arasında kalmış bu şehir, istilacılar tarafından fark edilmemiş ve bu sayede zarar görmemiştir. Şehrin inşaası tamamlandıktan kısa süre sonra yayılan çiçek hastalığı salgını nedeniyle şehir terkedilmek zorunda kalınmıştır. Machu Picchu 200'den fazla merdiven sistemiyle birbirine bağlı olan taş yapılardan oluşur. Şehrin 3000 basamağı bugün hâlâ gayet iyi durumdadır. Şehrin inşaasında kullanılan özel taşların vadiden raylı halat sistemiyle zirveye taşındığı düşünülüyor. Ayrıca hemen yanında Huayna Picchu isminde 2720 metre yüksekliğinde bir dağ bulunur. Bu dağa giden patika yol Machu Picchu'dan bakılınca görünmeyen gizli bir geçit şeklindedir ve tırmanış yaklaşık 2 saat sürer. Huayna Picchu'nun zirvesinden tüm Machu Picchu şehrini ve çevreyi 360 derece gözlemlemek mümkündür.

Kuruluş amacı ve anlamı, günümüze kadar süren tartışma konusudur. Günümüze gelmeyi başarmış bilimsel kanıt içerikli çok fazla ipucu bulunmamasından sadece tahminler yapılabilmektedir. Bu yüzden o zamanlardaki adı bilinemeyen şehir, ismini bugün yakınlarda olan bir dağ zirvesinden almıştır. Şehrin tarım alanı olarak kullanılan teraslardan oluşan bölümleri, Eski Zirve (Keçuva dilinde: Machu Picchu) denen dağın eteklerindedir. Şehrin sonunda ise Genç Zirve (Keçuva dilinde: Wayna Picchu) yükselir.

Tarihçe

Antik şehirde taş pencere

Şehirde içinde 100'den fazla insan iskeletinin bulunduğu 50 adetin üzerinde mezar keşfedilmiştir (ilk başlarda bunların %80'inin kadın olduğu sanılmış, ama sonraki incelemelerde eşit dağılım olduğu tespit edilmiştir). Bu keşfe istinaden şehrin, İnkalar'ın yetiştirme ve disiplin yeri olduğu teorisi geliştirilmiş. Ancak zamanımızda bu teori geçerliliğini yitirmiş durumdadır. Bugün daha çok kabul gören teori, şehrin 700'den fazla İnka asil ve din adamına ev sahipliği yapmış olduğudur.

1912 ve 1913 yıllarında Bingham, şehri ortaya çıkarmaya başladı. 1915'te Machu Picchu araştırmalarıyla ilgili bir kitap yayınladı. National Geographic Society'nin Nisan 1913 sayısını Machu Picchu şehrine ithaf etmesiyle meşhur oldu.

Şehrin aslında 2 yıl öncesinden keşfedildiği; ama şehrin altınlarının ABD'ye götürülmesi için Bingham'ın zaman kazanmak istediği iddia edilmektedir. Yerlilerin diğer bir iddiası ise, köylülerin çoktan 1901 yılında şehri keşfetmiş olduğu ve Bingham'ın keşfinin tesadüf olmadığıdır.

Turizm

Machu Picchu Güney Amerika'nın en çok turist çeken yerlerinden biridir. Sezona göre günlük ziyaretçi sayısı çökme riskinden dolayı 2000 kişi ile sınırlı tutulur. Huayna Picchu'ya ise günlük ziyaretçi sayısı 400 kişi ile sınırlıdır.

İnka şehrinin çok zor geçit veren bir bölgede olması ve oraya giden bir yolun olmaması yüzünden, Cusco şehrinden Machu Picchu dağının eteklerinde bulunan Aguas Calientes köyüne (ki harabelere en rahat bu köyden ulaşmak mümkün) bir raylı sistem hattı inşa edilmiştir. Bu köyden sonra 8 km'lik bir otobüs yolculuğu yapılmakla beraber bu mesafe yaya olarak da kat edilebilir. Zira küçük basamaklı patika yollar buraya açılır. Patikanın sonunda, Machu Picchu'nun hemen giriş alanında "Sanctuary Lodge“ oteli bulunur ki bu otel de raylı sistem gibi ingiliz oteller zinciri "Orient Express"'e aittir. Machu Picchu'ya otantik yoldan ulaşmak isteyenler, birkaç günlük yürüyüş programlı, Urubamba Nehri'nin birkaç yüksek geçidi üzerinden, İnka yolu'nu (Camino inca) kullanarak ulaşırlar.

Sürekli büyüyen turizm çevre konusunda çok büyük yük olmaktadır. UNESCO, yapılması planlanan Aguas Calientes'den Machu Picchu'ya bir teleferik hattı konusunda sert bir muhalefet yapmaktadır. Bu hattın tamamlanması turizmin daha da artması anlamına geldiği gibi toprak kayması tehlikesinin yükselmesini de beraberinde getirmektedir. 10 Nisan 2004'te meydana gelen bir toprak kayması on bir kişinin yaşamına malolmuş, raylı sistemi de kısmen aksatmıştır. 14 Ekim 2005'teki başka bir toprak kayması raylı hattın 400 m'lik kısmını toprak altında bırakmıştır.

Panorama

Panorama

Panorama

Huayna Picchu'dan Machu Pichu'nun panoramik manzarası. Aguas Calientes'ten gidip dönen turist otobüsleri tarafından kullanılan Hiram Bingham Otobanı görülmektedir.

Resimler

• 
  Intihuatana Güneş Saati
• 
  Machu Picchu'nun Huayna Picchu'dan görünümü
• 
  Güneş doğumu
• 
  Güneş Tapınağı
• 
  Bir lama Machu Picchu'ya yukarıdan bakıyor
• 
  Machu Picchu'da mükemmel taş işçiliği
• 
  Machu

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Machu Picchu ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.

• QuickTime Virtual Tour of Machu Picchu and Peru from destination360.com29 Ocak 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi..
• Rediscover Machu Picchu29 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Machu Picchu on National Geographic14 Nisan 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Inca Show Pits Yale Against Peru13 Aralık 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Field Museum exhibit website22 Kasım 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Machu Picchu Cusco30 Kasım 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
• Machu Picchu on Google Maps

Kaynakça

• Machu Picchu. YouTube18 Ekim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.