Malassezia globosa
| Malassezia globosa | |
|---|---|
| Bilimsel sınıflandırma | |
| Âlem: | Fungi |
| Şube: | Basidiomycota |
| Sınıf: | Malasseziomycetes |
| Takım: | Malasseziales |
| Familya: | Malasseziaceae |
| Cins: | Malassezia |
| Tip tür | |
| Malassezia furfur | |
Malassezia globosa, maya benzeri bir mantar türüdür.
Tinea versicolor (pityriasis versicolor) deri döküntüsü de bu mantarın neden olduğu bir enfeksiyondan kaynaklanır.
Kepek ve dermatitin nedeni
[değiştir | kaynağı değiştir]2007 yılında, sebumda bulunan trigliseritleri lipaz enzimi aracılığıyla metabolize eden etkenin, daha önce Malassezia furfur olduğu düşünülen ancak aslında saç derisine özgü bir mantar olan Malassezia globosa olduğu keşfedilmiştir. Bu süreç, oleik asit adlı lipid yan ürünü ortaya çıktı.[1]
Ciltte Malassezia türlerinin belirlenmesi, moleküler veya DNA bazlı tekniklerin uygulanmasıyla kolaylaşmıştır. Bu araştırmalar, kepek ve seboreik dermatit dahil olmak üzere insanlarda en sık görülen cilt hastalıklarına neden olan Malassezia türünün M. globosa olduğunu göstermektedir (ancak M. restricta da rol oynamaktadır). Tinea versicolor (pityriasis versicolor) deri döküntüsü de bu mantarın neden olduğu bir enfeksiyondan kaynaklanmaktadır.
Bu mantar büyüyebilmek için yağa ihtiyaç duyduğundan,[2] en yaygın olarak yağ bezlerinin yoğun olduğu bölgelerde; saç derisi,[3] yüz, üst vücut bölgesinde görülmektedir. Mantarın aşırı çoğalması, hücrelerin doğal yenilenme sürecini bozarak kepek oluşumuna ve kaşıntıya yol açmaktadır (benzer bir süreç diğer mantar veya bakterilerle de meydana gelebilir).
2007 yılında yapılan bir proje, kepek oluşumuna neden olan Malassezia globosa'nın genomunu dizileyerek 4.285 gene sahip olduğu bulunmuştur.[4][5] M. globosa, saç derisindeki yağları parçalamak için sekiz farklı lipaz ve üç fosfolipaz kullanmaktadır. Bu 11 proteinden herhangi biri, kepek tedavisinde hedef alınabilecek potansiyel bir bileşen olabilir.
Bir insanın saç derisinde M. globosa örneklerinin sayısı on milyona kadar çıkabilmektedir.[3]
Malassezia globosa'nın eşeyli üreme yeteneğine sahip olduğu öngörülmüştür, ancak bu henüz gözlemlenmemiştir.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Genetic code of dandruff cracked". BBC News. 6 Kasım 2007. 22 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Nisan 2010.
- ^ Guého E, Midgley G, Guillot J (May 1996). "The genus Malassezia with description of four new species". Antonie van Leeuwenhoek. 69 (4). ss. 337-355. doi:10.1007/BF00399623. PMID 8836432.
- ^ a b "Genetic code of dandruff cracked". BBC News. BBC. 6 Kasım 2007. 22 Aralık 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Aralık 2008.
- ^ Xu J, Saunders CW, Hu P, ve diğerleri. (November 2007). "Dandruff-associated Malassezia genomes reveal convergent and divergent virulence traits shared with plant and human fungal pathogens". Proc. Natl. Acad. Sci. U.S.A. 104 (47). ss. 18730-5. Bibcode:2007PNAS..10418730X. doi:10.1073/pnas.0706756104
. PMC 2141845
. PMID 18000048.
- ^ "Scientists Complete Genome Sequence Of Fungus Responsible For Dandruff, Skin Disorders". ScienceDaily (İngilizce). 28 Aralık 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2021.
- ^ Guillot J, Hadina S, Guého E (June 2008). "The genus Malassezia: old facts and new concepts". Parassitologia. 50 (1–2). ss. 77-9. PMID 18693563.