Mangosuthu Buthelezi

Mangosuthu Buthelezi
Mangosuthu Buthelezi
Inkatha Özgürlük Partisi Başkanı
	Görev süresi; 1975-2019
Buthelezi Kabilesi Başkanı
	Görev süresi; 1953-2023
Yerine geldiği	"Şef" Mathole Buthelezi
Güney Afrika İçişleri Bakanı
	Görev süresi; 1994-2004
Yerine geldiği	Danie Schutte
Yerine gelen	Nosiviwe Mapisa-Nqakula
KwaZulu Baş Bakanı
	Görev süresi; 1 Nisan 1972 - 26 Nisan 1994
Zululand Bölgesel Otoritesi İcra Kurulu Başkanı
	Görev süresi; 9 Haziran 1970 - 1 Nisan 1972
Kişisel bilgiler
Doğum	Mangosuthu Gatsha Buthelezi; 27 Ağustos 1928; Mahlabathini, Natal, Güney Afrika
Ölüm	09 Eylül 2023 (95 yaşında); Güney Afrika
Ölüm nedeni	Sırtında oluşan rahatsızlıklar
Partisi	Inkatha Özgürlük Partisi (IFP)
Evlilik(ler)	Irene Audrey Thandekile Mzila; (e. 1952; ö. 2019)
Çocuk(lar)	8
Bitirdiği okul	Adams Koleji; Fort Hare Üniversitesi
Mesleği	Siyasetçi ve kabile lideri

Mangosuthu Gatsha Buthelezi ya da Shenge (27 Ağustos 1928 - 9 Eylül 2023), Güney Afrikalı siyasetçi ve Zulu kabilesi lideri.^[3]^[4]

Yaşamı ve kariyeri

Buthelezi, 27 Ağustos 1928'de Mahlabathini, Natal, Güney Afrika'da doğdu.^[5]^[6] Adams Koleji ile Fort Hare Üniversitesi'nde öğrenim gördü.^[7]^[8] Inkatha Özgürlük Partisi'nden (IFP) siyasete girerek^[9] 1975'ten 2019 yılına kadar Parti Başkanı olarak görev aldı. Aynı zamanda; 1953-2023 yılları arasında; Buthelezi Kabilesi Başkanı, 1970-1972 yılları arasında; Zululand Bölgesel Otoritesi İcra Kurulu Başkanı, 1972-1994 yılları arasında KwaZulu Baş Bakanı ve 1994-2004 yılları arasında; Güney Afrika İçişleri Bakanı olarak görev aldı.^[10]^[11]

Ayrıca 1964'te Zulu adlı bir filmde Kral Cetshwayo kaMpande'yi (anne tarafından büyük-büyükbabası) rolünü canlandırdı. Eski Güney Afrika özgürlükçü liderlerinden Nelson Mandela'nın yakın arkadaşıydı.^[12] Hizmetleriyle 1975'te Afrika Yıldızı Nişanı'nı, 1981'de Fransız Ulusal Liyakat Nişanı'nı, 1989'da Krallık Nişanı'nı ve 2001'de Kral Şaka Altın Madalyası'nı aldı.^[13]^[14]

Özel yaşamı ve ölümü

1952'den 2019 yılındaki vefatına kadar Irene Audrey Thandekile Mzila ile evli sekiz çocuk sahibi olan^[15] Buthelezi, 9 Eylül 2023'te sırtında oluşan rahatsızlıklar nedeniyle tedavi gördüğü Güney Afrika'daki bir hastanede 95 yaşında ölmüştür.^[16]

Kaynakça

^ "South African Homelands". www.worldstatesmen.org. 2 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.
^ "Jacob Gedleyihlekisa Zuma". The Presidency. 9 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2007.
^ Wren, Christopher S. (17 Şubat 1991). "The Chief Steps Forward". The New York Times. 2 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022.
^ Zulu prince dead at 95 9 Eylül 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Reuters. Retrieved 9 September 2023
^ "Princess Irene Buthelezi remembered". Sunday Tribune. 31 Mart 2019. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2022.
^ "Mangosuthu Buthelezi contracts Covid-19 for second time". The Mail & Guardian (İngilizce). 6 Aralık 2021. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022.
^ "Adams College". Historic Schools Restoration Project. 2012. 27 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 3 August 2013.
^ Ngqulunga, Bongani (14 Aralık 2018). "A mandate to lead: Mangosuthu Buthelezi and the appropriation of Pixley ka Isaka Seme's legacy". Southern Journal for Contemporary History (İngilizce). 43 (2). ss. 1-14. doi:10.18820/24150509/JCH43.v2.1. ISSN 2415-0509. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi9 Eylül 2023.
^ "Mangosuthu Buthelezi, South Africa Opposition Leader, Dies at 95". 9 Eylül 2023. 9 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023 – www.bloomberg.com vasıtasıyla.
^ Nkomo, Mokubung (1990). "Review of Gatsha Buthelezi: Chief with a Double Agenda, Mzala". Canadian Journal of African Studies. 24 (1). ss. 129-132. doi:10.2307/485617. ISSN 0008-3968. JSTOR 485617. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi9 Eylül 2023.
^ Badat, Saleem (2013). "Banishment and rural resistance in the late 1950s and early 1960s: Mpondoland, Thembuland and Natal". The Forgotten People: Political Banishment under Apartheid (İngilizce). Brill. ss. 108-155. doi:10.1163/9789004247710_006. ISBN 978-90-04-24771-0.
^ Smith, David (30 Mayıs 2014). "Prince Mangosuthu Buthelezi: Thatcher did not support apartheid". the Guardian (İngilizce). 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022.
^ "Prince Mangosuthu Buthelezi MP". Inkatha Freedom Party (İngilizce). 22 Eylül 2021. 21 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022.
^ "Historical Milestone". University of Zululand (İngilizce). 2021. 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022.
^ "PICS: Buthelezi says his final goodbye to 'love of his life' Irene". IOL (İngilizce). 29 Mart 2019. 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022.
^ Harper, Paddy (9 Eylül 2023). "IFP founder Mangosuthu Buthelezi has died". Mail & Guardian. 9 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Mangosuthu Buthelezi ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur

A biography of Buthelezi
News item that discusses Buthelezi's firing as Minister of Home Affairs
Chief Mangosuthu Gatsha Buthelezi 16 Haziran 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Genealogy of Buthelezi Tribe
DR. MANGOSUTHU BUTHELEZI, MP – PRESIDENT OF THE INKATHA FREEDOM PARTY 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Inkosi Mangosuthu BUTHELEZI 27 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Speech by Mangosuthu Buthelezi to The Heritage Foundation, 19 June 1991.

Bir Güney Afrikalının biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Bir siyasetçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] "South African Homelands". www.worldstatesmen.org. 2 Ağustos 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.

[anc-bio-2] "Jacob Gedleyihlekisa Zuma". The Presidency. 9 Şubat 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Aralık 2007.

[:28-3] Wren, Christopher S. (17 Şubat 1991). "The Chief Steps Forward". The New York Times. 2 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022.

[4] Zulu prince dead at 95 9 Eylül 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., Reuters. Retrieved 9 September 2023

[:35-5] "Princess Irene Buthelezi remembered". Sunday Tribune. 31 Mart 2019. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Kasım 2022.

[:36-6] "Mangosuthu Buthelezi contracts Covid-19 for second time". The Mail & Guardian (İngilizce). 6 Aralık 2021. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022.

[historic-7] "Adams College". Historic Schools Restoration Project. 2012. 27 Eylül 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Retrieved 3 August 2013.

[:42-8] Ngqulunga, Bongani (14 Aralık 2018). "A mandate to lead: Mangosuthu Buthelezi and the appropriation of Pixley ka Isaka Seme's legacy". Southern Journal for Contemporary History (İngilizce). 43 (2). ss. 1-14. doi:10.18820/24150509/JCH43.v2.1. ISSN 2415-0509. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi9 Eylül 2023.

[9] "Mangosuthu Buthelezi, South Africa Opposition Leader, Dies at 95". 9 Eylül 2023. 9 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023 – www.bloomberg.com vasıtasıyla.

[10] Nkomo, Mokubung (1990). "Review of Gatsha Buthelezi: Chief with a Double Agenda, Mzala". Canadian Journal of African Studies. 24 (1). ss. 129-132. doi:10.2307/485617. ISSN 0008-3968. JSTOR 485617. 23 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi9 Eylül 2023.

[11] Badat, Saleem (2013). "Banishment and rural resistance in the late 1950s and early 1960s: Mpondoland, Thembuland and Natal". The Forgotten People: Political Banishment under Apartheid (İngilizce). Brill. ss. 108-155. doi:10.1163/9789004247710_006. ISBN 978-90-04-24771-0.

[:22-12] Smith, David (30 Mayıs 2014). "Prince Mangosuthu Buthelezi: Thatcher did not support apartheid". the Guardian (İngilizce). 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022.

[:21-13] "Prince Mangosuthu Buthelezi MP". Inkatha Freedom Party (İngilizce). 22 Eylül 2021. 21 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022.

[14] "Historical Milestone". University of Zululand (İngilizce). 2021. 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022.

[15] "PICS: Buthelezi says his final goodbye to 'love of his life' Irene". IOL (İngilizce). 29 Mart 2019. 22 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Kasım 2022.

[16] Harper, Paddy (9 Eylül 2023). "IFP founder Mangosuthu Buthelezi has died". Mail & Guardian. 9 Eylül 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Eylül 2023.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]