Mario Fratti
Mario Fratti | |
|---|---|
| Doğum | 5 Temmuz 1927 L'Aquila, İtalya |
| Ölüm | 15 Nisan 2023 (95 yaşında) New York City, New York, ABD |
| Meslek | Oyun yazarı |
Mario Fratti (5 Temmuz 1927, L'Aquila - 15 Nisan 2023 New York City),[1] İtalyan asıllı Amerikalı oyun yazarı.
Akademik eğitimini İtalya da tamamlamıştır. ilk oyununu 1958 yılında kaleme alan yazar neredeyse bütün oyunlarını, ana dili olan İtalyanca yerine İngilizce kaleme almıştır. Gerekçe olarak ise "Ben de birçok dil okudum. Ama sadece İngilizce‟ye âşık oldum. Tek heceli ve drama yazımı olağanüstü" demiştir. Ayrıca yazarlık hayatına ilk olarak şiir yazmak ile başlar ama, iyi bir şair olamadığımı fark eder. Daha sonra diyaloğun gücünü fark etti 1963 yılında New York‟da yaşamaya başladı ve tiyatro için eser üretmeye devam etti.
Oyunlarının konusu bazen İtalya da geçerken bazen dünyanın her yerinde olabiliyor. Frattinin oyunların otobiyografik öğeler bulmakta mümkün, Federico Fellini, Che Guevara gibi biyografik insan hikayeleri de.Oyunları genelde politik bir düzlemde iler. Yaşadığı çağın politik tiyatrosunu yazmak için uğraşır. Etkilendiği ya da zaman içinde edebi akrabalık kurduğu isimler arasında Clifford Odets, Lillian Hellman, Maxwell Anderson, Bertolt Brecht, Arthur Miller, David Mamet, Tony Kushner gibi yazarlar vardır. İtalya‟da düzenlenen birçok edebiyat yarışmasından 33 tanesini kazanan Frattinin oyunların üçte biri otobiyografik, üçte biri tarihsel, kalan üçte biri de kurgusaldır. Oyunlarını "özgür güce ulaşmak için" yazdığını söylemektedir.
Mario Fratti 2007 yılının Aralık ayında Kafes(oyun) adlı oyunun İzmir Devlet Tiyatrosu tarafından gerçekleştirilen, Türkiye prömiyerini izlemek için İzmir'e gelmiş ve bir haftasını bu kentte geçirmiştir. Bin dokuz yüz elliler den beri oyun yazan Fratti'nin oyunları iki binli yıllardan sonra Türk Tiyatrosu tarafından fark edilmiş ve sahnelenmeye başlamıştır.
Sahip olduğu ödüllerin bazıları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Richard Rodgers ödülünü: Dokuz (müzikal)\Nine - 2009
- O‟neill Selection ödülünü: Dokuz (müzikal)\Nine - 2009
Tiyatro oyunları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kurban (oyun): Saydam Yeniay - İstanbul Devlet Tiyatrosu - 2013
- Kafes (oyun): Ali Gökmen Altuğ - İstanbul Şehir Tiyatrosu - 2009
- İhanet (oyun): Yunus Emre Bozdoğan - Ankara Devlet Tiyatrosu - 2008
- Obama 44: 2011
- Dokuz (müzikal): Nine - 2009
- Körlük (oyun): 2004
- Candida ve arkadaşları: 2001
- Venedikde Erotik Maceralar: 1996
- Dönüş (oyun): çeviren - Selda Öndül
- Lovers (oyun): 1991
- Porno: 1990
- AIDS: 1988
- Altı Tutuklu Kadın: çevren - Özcan Özer - 1978
- Chile 1973: 1974
- Mafia: 1974
- La famiglia: 1972
- Kız Kardeş: çeviren - Özcan Özer
- Konuklar Roma İmparatorluğu: 1971
- L'ospite romano: 1971
- Che Guuevara (oyun): çeviren - Özcan Özer - 1970
- I frigoriferi: 1964
- La menzogna: 1963
- Il campanello: 1958
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Mario Fratti, Famous Italian Playwright, Dies at 95". La Voce di New York (İngilizce). 15 Nisan 2023. 15 Nisan 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Ağustos 2023.
