Marioloji
Marioloji, İsa'nın annesi Meryem'in Hristiyan ilahiyatı incelemesidir.[1] Marioloji, Meryem hakkındaki doktrin veya dogmayı, İsa ile ilgili olanlar ve kurtuluş, şefaat ve lütuf hakkındaki kavramlar gibi diğer inanç doktrinleriyle ilişkilendirmeye çalışır. Hristiyan Marioloji, tarihi Meryem'in rolünü kutsal yazılar, gelenekler ve Kilise'nin Meryem hakkındaki öğretileri bağlamına yerleştirmeyi amaçlamaktadır.[2][3][4] Sosyal tarih açısından Marioloji, genel olarak Hristiyanlık tarihi boyunca Meryem'e olan bağlılığın ve Meryem hakkında düşünmenin incelenmesi olarak tanımlanabilir.[5]
Meryem'e ilişkin geniş bir yelpazedeki görüşler, farklı Hristiyan inanç sistemleri içerisinde çeşitli düzeylerdeki farklılaşmalarda mevcuttur. Çoğu durumda, tarihin herhangi bir noktasında benimsenen görüşlere meydan okunmaya ve dönüştürülmeye devam edilmiştir. Yüzyıllar boyunca, Katolik Mariolojisi, sensus fidelium'dan Meryem'in belirmesine, azizlerin yazılarına, teologların ve papalık genelgelerinin düşüncelerine kadar değişen çeşitli güçler tarafından şekillendirilmiştir.
Doğu Ortodoks teolojisi Meryem'e Tanrı'nın taşıyıcısı anlamına gelen Theotokos adını verir. Meryem'in bakire anneliği, Meryem Ana unvanının sıklıkla kullanıldığı Ortodoks Marioloji'nin merkezinde yer alır. Ortodoks Mariolojik yaklaşım, Meryem'in yüce kutsallığını, onun kurtuluştaki payını ve lütuf aracısı olarak rolünü vurgular.[6][7]
Protestanların Meryem hakkındaki görüşleri mezhepten mezhebe farklılık göstermektedir. Genellikle İncil'deki Meryem yorumlarına, İmanın İkrarına (Bakireden Doğumu savunan) ve Meryem'i Tanrı'nın Annesi olarak adlandıran 431'deki Efes Ekümenik Konsiline odaklanırlar. Bazı ilk Protestanlar Meryemî sanatı yaratıp Meryem'e saygıya sınırlı biçimlerine izin verirken,[8] bugün çoğu Protestan, Katolikler ve Doğu Ortodoksları tarafından uygulanan Meryem'e saygıyı paylaşmıyor.[4] Martin Luther'in Meryem hakkındaki görüşleri, John Calvin'in Meryem hakkındaki görüşleri, Karl Barth'ın Meryem hakkındaki görüşleri ve diğerleri, modern Protestan görüşlerine katkıda bulunmuştur. Anglikan Meryem teolojisi, Anglo-Katolik'ten (Katolik görüşlerine çok yakın) daha Reformcu görüşlere kadar büyük farklılıklar gösterir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Llywelyn, Dorian SJ (Jun 2016). "Oxford Handbooks Online – Mary and Mariology". doi:10.1093/oxfordhb/9780199935420.013.62. ISBN 978-0199935420. 11 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Şubat 2024.
- ^ The encyclopedia of Christianity, Volume 3 by Erwin Fahlbusch, Geoffrey William Bromiley 2003 9004126546 pp. 403–404.
- ^ Rahner, Karl 2004 Encyclopedia of theology: a concise Sacramentum mundi 0860120066 p. 901.
- ^ a b Hillerbrand, Hans Joachim. Encyclopedia of Protestantism, Volume 3 2003. 0415924723 p. 1174.
- ^ Encyclopedia of Social History (0815303424 p. 573) states: "More broadly defined, Mariology is the study of devotion to and thinking about Mary throughout the history of Christianity."
- ^ Rahner, Karl 2004 Encyclopedia of theology: a concise Sacramentum mundi 0860120066 pp. 393–394.
- ^ The encyclopedia of Christianity, Volume 3 by Erwin Fahlbusch, Geoffrey William Bromiley 2003 9004126546 p. 409.
- ^ "Protestantische Marien Kunst", in Bäumer, Marienlexikon, V, pp. 325–336, Marian veneration in Protestantismus, pp. 336–342.
