Markarian 231
| Markarian 231 | |
|---|---|
.jpg) Hubble Uzay Teleskobu tarafından görüntülenen Markarian 231 | |
| Gözlem verisi (Dönem J2000) | |
| Takımyıldız | Büyük Ayı |
| Sağ açıklık (α) | 12sa 56d 14,23410s[1] |
| Dik açıklık (δ) | +56° 52′ 25,2386″[1] |
| Galaksi sınıfı | SA(rs)c?pec;LIRG;Sy1[2] |
| Görünür büyüklük (V) | 13,84[3] |
| Görünür boyut (V) | 1,3′ × 1,0′[2] |
| Özellikler | |
| Kırmızıya kayma (z) | 0,042170 ± 0,000015[2] |
| Helyo dikey hız () | (12642 ± 4) km/s[2] |
| Mesafe | 567,51 Mly (174 Mpc)[2] |
| Katalog belirtmeleri | |
UGC 8058 • Mrk 231 • MCG+10-19-004 • ZW VII 490 • PGC 44117 | |
 Wikimedia Commons'ta ilgili ortam | |
Markarian 231 (UGC 8058), güçlü morötesi ışınıma sahip gökadaları bulmaya yönelik bir araştırma kapsamında 1969 yılında keşfedilmiş bir Tip-1 Seyfert gökadasıdır. Adını, 1960'lı yıllarda bir dizi aktif gökadanın tanımlanmasında ve kataloglanmasında rol oynayan Ermeni gökbilimci Benjamin Markarian'dan almıştır. Markarian 231, bilinen en yakın kuasarı barındırmaktadır[4] ve Dünya'dan yaklaşık olarak 567,51 Mly (174 Mpc) uzaklıkta, Büyük Ayı takımyıldızında yer almaktadır.
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Markarian 231 güçlü bir yıldız oluşum patlaması geçirmektedir. Merkezindeki çekirdeksel halka, yılda 100 Güneş kütlesinden fazla aktif bir yıldız oluşum oranına sahiptir. Bilinen en yakın kuasarı oluşturan merkezdeki madde biriktiren bir kara delikten güç alan, en aşırı parlak kızılötesi gökadalardan (ULIRG) biridir. X-ışını verileri, kara delikten salınan enerjinin -20.000 km/s−1 hıza sahip çok yüksek hızlı dışa akışlar ürettiğini göstermektedir.[5]
Gökada, yıldızlararası ortamla etkileşen eğri bir radyo jeti içermektedir. Bu jetin konum açısı, 25 pc'lik bir izdüşüm mesafesine ulaştığında -172° olur.[6] Very Long Baseline Array, Markarian 231'de üçlü bir radyo kaynağı bulmuştur.[7]
2015 yılında yapılan bir çalışma 150 milyon Güneş kütlesindeki merkezi kara deliğin, 4 milyon Güneş kütlesinde bir kara delik yoldaşına sahip olduğunu ve bu ikilinin birbirleri etrafında her 1,2 yılda bir yörüngede döndüğünü öne sürmüştür.[8] Bu modelin uygulanabilir olmadığı gösterilmiştir.[9]
Milimetre-altı astronomi moleküler oksijen (O2) kanıtı bulmuştur ve bu, moleküler oksijenin Samanyolu Gökadası dışında ilk kez tespit edilişidir.[10] Herschel Uzay Gözlemevi, gökadanın emisyonunda su buharı olduğunu göstermiştir.[11]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Brown, A. G. A.; ve diğerleri. (Gaia collaboration) (Ağustos 2018). "Gaia Data Release 2: Summary of the contents and survey properties". Astronomy & Astrophysics. 616. A1. arXiv:1804.09365
. Bibcode:2018A&A...616A...1G. doi:10.1051/0004-6361/201833051. VizieR'de bu kaynak için Gaia DR2 kaydı.
- ^ a b c d e "NED results for object MRK 0231". NASA/IPAC EXTRAGALACTIC DATABASE. 25 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2025.
- ^ Véron-Cetty, M.-P.; Véron, P. (2010). "A catalogue of quasars and active nuclei". Astronomy and Astrophysics (13. bas.). 518: A10. Bibcode:2010A&A...518A..10V. doi:10.1051/0004-6361/201014188 .
- ^ Veilleux, S.; Meléndez, M.; Tripp, T. M.; Hamann, F.; Rupke, D. S. N. (27 Haziran 2016). "The Complete Ultraviolet Spectrum of the Archetypal "Wind-Dominated" Quasar MRK 231: Absorption and Emission from a High-Speed Dusty Nuclear Outflow". The Astrophysical Journal. 825 (1): 42. arXiv:1605.00665 . Bibcode:2016ApJ...825...42V. doi:10.3847/0004-637x/825/1/42 . ISSN 0004-637X.
- ^ Feruglio, C.; Fiore, F.; Carniani, S.; Piconcelli, E.; Zappacosta, L.; Bongiorno, A.; Cicone, C.; Maiolino, R.; Marconi, A.; Menci, N.; Puccetti, S.; Veilleux, S. (1 Kasım 2015). "The multi-phase winds of Markarian 231: from the hot, nuclear, ultra-fast wind to the galaxy-scale, molecular outflow". Astronomy & Astrophysics (İngilizce). 583: A99. arXiv:1503.01481 . Bibcode:2015A&A...583A..99F. doi:10.1051/0004-6361/201526020. ISSN 0004-6361. 1 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi15 Mayıs 2025.
- ^ Wang, Ailing; An, Tao; Jaiswal, Sumit; Mohan, Prashanth; Wang, Yuchan; Baan, Willem A.; Zhang, Yingkang; Yang, Xiaolong (1 Temmuz 2021). "The obstructed jet in Mrk 231". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 504 (3): 3823-3830. arXiv:2102.12644 . Bibcode:2021MNRAS.504.3823W. doi:10.1093/mnras/stab587 . ISSN 0035-8711.
- ^ Silpa, S; Kharb, P; O’Dea, C P; Baum, S A; Sebastian, B; Mukherjee, D; Harrison, C M (23 Temmuz 2021). "AGN jets and winds in polarized light: the case of Mrk 231". Monthly Notices of the Royal Astronomical Society. 507 (2): 2550-2561. arXiv:2107.09466 . doi:10.1093/mnras/stab2110 . ISSN 0035-8711.
- ^ "HubbleSite - NewsCenter - Hubble Finds That the Nearest Quasar Is Powered by a Double Black Hole (08/27/2015) - The Full Story". hubblesite.org. 29 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ağustos 2015.
- ^ Leighly, Karen M.; Terndrup, Donald M.; Gallagher, Sarah C.; Lucy, Adrian B. (2016). "The Binary Black Hole Model for Mrk 231 Bites the Dust". The Astrophysical Journal. 829 (1): 4. arXiv:1604.03456 . Bibcode:2016ApJ...829....4L. doi:10.3847/0004-637X/829/1/4 .
- ^ Wang, Junzhi; Li, Di; Goldsmith, Paul F.; Zhang, Zhi-Yu; Gao, Yu; Shi, Yong; Li, Shanghuo; Fang, Min; Li, Juan; Zhang, Jiangshui (30 Ocak 2020). "Molecular Oxygen in the Nearest QSO Mrk 231". The Astrophysical Journal. 889 (2): 129. arXiv:2001.11675 . Bibcode:2020ApJ...889..129W. doi:10.3847/1538-4357/ab612d .
- ^ González-Alfonso, E.; Fischer, J.; Isaak, K.; Rykala, A.; Savini, G.; Spaans, M.; Werf, P. van der; Meijerink, R.; Israel, F. P.; Loenen, A. F.; Vlahakis, C.; Smith, H. A.; Charmandaris, V.; Aalto, S.; Henkel, C. (1 Temmuz 2010). "Herschel observations of water vapour in Markarian 231". Astronomy & Astrophysics (İngilizce). 518: L43. arXiv:1005.3642 . Bibcode:2010A&A...518L..43G. doi:10.1051/0004-6361/201014664. ISSN 0004-6361.
