Mehmet Altan
| Mehmet Altan | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 11 Ocak 1953 Ankara, Türkiye |
| Meslek | Gazeteci, yazar |
| Dil | Türkçe |
| Vatandaşlık | Türkiye |
| Eğitim | Paris I. Pantheon Sorbonne Üniversitesi |
| Edebî akım | İkinci Cumhuriyetçi |
| Önemli ödülleri | Akademi Kitabevi Deneme Ödülü |
| Akrabalar | Çetin Altan Ahmet Altan |
Mehmet Hasan Altan (d. 11 Ocak 1953,[1] Ankara), Türk gazeteci, yazar ve akademisyen.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Kendisi gibi yazar olan Çetin Altan'ın oğlu ve Ahmet Altan'ın kardeşidir. İlk, orta ve yüksek öğrenimini İstanbul'da tamamladı. İstanbul Saint Joseph Fransız Lisesi'nden mezun oldu. Yüksek öğrenimi sırasında özel sektörde ve Türk Haberler Ajansı'nda çalıştı. 1979 yılında doktora yapmak için Fransa'ya gitti. Paris'te Sorbonne Üniversitesi'nde, Türkiye-IMF ilişkilerini inceleyen çalışmasıyla 1980 yılında yüksek lisans yaptı, Türkiye'nin ABD ve SSCB ile ilişkilerini inceleyen teziyle de iktisat doktoru oldu. Doktora eğitimi sırasında çeşitli gazetelerde çalıştı, Cumhuriyet gazetesinin Paris muhabiri olarak görev yaptı. 1984 yılında Türkiye'ye dönen Altan'ın 1985 yılında, Paris'teyken yazdığı denemeleri Kanatlı Karınca başlıklı kitapta toplandı. Akademi Kitabevi Deneme Ödülü'ne layık görülen bu kitaptan sonra, Süperler ve Türkiye başlıklı çalışması yayımlandı.
Altan'ın, Türkiye'de devlet kavramını irdelemeyi amaçladığı Marks'tan Sevgilerle başlıklı kitabından sonra, askerî darbelerin ekonomik nedenlerini incelediği Darbelerin Ekonomisi ve edebî yazılarını içeren Matadorun Ölümü adlı kitapları da bulunmaktadır. Bu güne kadar 40'ı aşkın yayınlamış kitabı vardır. Son kitabı Eskişehir Anadolu Üniversitesi Açık Öğretim Fakültesi için yazdığı Uluslararası Ekonomi Politik başlıklı ders kitabıdır.[kaynak belirtilmeli]
Altan, akademik hayatı ile birlikte köşe yazarlığını da sürdürdü. 20 yıl Sabah gazetesinde, 6 yıl Star gazetesinde köşe yazarlığı yaptı. Star gazetesinde başyazarlık görevinden 2012 yılında ayrıldı.
Altan, aynı zamanda İkinci Cumhuriyet ifadesinin önde gelen kullanıcılarından biridir. İstanbul Üniversitesi iktisat politikaları ana bilim dalındaki profesörlük görevinden 29 Ekim 2016 tarihinde ihraç edildi. Tüm suçlamalardan beraatı, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi'nin temel hak ve özgürlüklerinin ihlal edildiği yönündeki kararlarına istinaden ihraç işlemin iptali talebi Ankara 21. İdare Mahkemesi'nde görülmektedir.
Altan, halen T24 internet sitesinde haftada bir basın tarihi hakkında köşe yazıları yazmaktadır.
FETÖ/PDY soruşturması
[değiştir | kaynağı değiştir]15 Temmuz 2016'da gerçekleştirilen askerî darbe girişimi sonrasında başlatılan Fetullahçı Terör Örgütü/Paralel Devlet Yapılanması (FETÖ/PDY) kapsamında, darbe girişiminden bir gün önce kardeşi Ahmet Altan ile birlikte katıldıkları televizyon programında darbe çağrışımıyla subliminal mesaj içeren söylemlerde bulundukları iddiasıyla hakkında başlatılan soruşturma nedeniyle 10 Eylül 2016 tarihinde gözaltına alındı.[2] Altan, "Cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Hükûmetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs", "Örgüt propagandası yapmak" ve "Örgüte yardım ve yataklık" suçlamasıyla çıkarıldığı İstanbul 10. Sulh Ceza Mahkemesi tarafından 22 Eylül 2016 tarihinde tutuklandı.[3]
Tutuklanmasının hemen akabinde Anayasa Mahkemesine yapılan başvuruyu ele alan Anayasa Mahkemesi Genel Kurulu, 11 Ocak 2018 tarihinde verdiği kararla Altan'ın kişi hürriyeti ve güvenliği hakkı ile ifade ve basın özgürlüklerinin ihlal edildiğine karar vermiştir.[4] İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi verilen karara uymayarak tutukluluk halinin devamına karar vermiş ve yargılanmasına devam edilen Altan, 16 Şubat 2018 tarihinde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasına çarptırılmıştır.[5] Mehmet Altan tarafından Türkiye Cumhuriyeti aleyhine Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine yaptığı başvuruda 20 Mart 2018'de sonuçlandırılmış ve Altan'ın "özgürlük ve güvenlik hakkı" ile "ifade özgürlüğünün" ihlal edildiğine karar vermiştir.[6] Altan, tutukluluk kararını inceleyen bir üst mahkeme olan İstanbul Bölge Adliye Mahkemesi 2. Ceza Dairesi'nin Anayasa Mahkemesi kararına uymasıyla 27 Haziran 2018 tarihinde tahliye edildi.[7] Temyiz edilen tutukluluk kararını inceleyen Yargıtay 16. Ceza Dairesi, Altan'ın da içerisinde yer aldığı 6 kişi hakkında "Anayasa'yı ihlal" suçundan verilen ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını bozmuş ve Mehmet Altan'ın beraatına hükmedilmesine karar vermiştir.[8] Altan, İstanbul 26. Ağır Ceza Mahkemesi'nde yeniden yapılan yargılama sonucu 4 Kasım 2019'da beraat etmiştir.[9]
Yayınlanmış eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1985: Kanatlı Karınca (Nisan Yayınları)
- 1986: Süperler ve Türkiye (AFA Yayınları)
- 1989: Marks'tan Sevgilerle (Güneş Yayınları)
- 1990: Darbelerin Ekonomisi (AFA Yayınları)
- 1992: Matadorun Ölümü (Nisan Yayınları)
- 1994: Kapitalizm Bu Köye Uğramadı (AFA Yayınları)
- 2001: Darbelerin Ekonomisi (İyi Adam Yayınları, İstanbul)
- 2001: Köylüler Ne Zaman Manşet Olur (Zaman Kitap)
- 2007: Marksist-Liberal (Hemen Kitap)
- 2008: İkinci Cumhuriyet'in Yol Hikâyesi (HayyKitap)
- 2008: Hrant Dink Cinayeti (Profil Yayıncılık)
- 2008: Milliyetçilik Ve Çeteler (Hemen Kitap)
- 2010: Kent Dindarlığı (Timaş Yayınları)
- 2011: Küresel Vicdan (Timaş Yayınları)
- 2012: Cami Kışla Parantezinde Türkiye (Hemen Kitap)
- 2013: Uluslararası Ekonomi Politik (AÜ Yayınları)
- 2014: Beraber Yürüttük Biz Bu Yollarda (Klas Kitaplar)
- 2014: Paralel Paranoya (Klas Kitaplar)
- 2014: Uzun Adamın En Uzun Günü: 17 Aralık (Klas Kitaplar)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 21 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Şubat 2017.
- ^ "Mehmet Altan tutuklandı". Mehmet Altan tutuklandı. 22 Eylül 2016. 23 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2016.
- ^ "'Abilik durumu var mı' dediler, bavulu sordular". www.hurriyet.com.tr/. 22 Eylül 2016. 23 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Eylül 2016.
- ^ "T.C. Anayasa Mahkemesi". kararlarbilgibankasi.anayasa.gov.tr. 29 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ Özden Atik (16 Şubat 2018). "Nazlı Ilıcak, Ahmet Altan ve Mehmet Altan'a ağırlaştırılmış müebbet hapis". DHA. 16 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ ECHR. "HUDOC - European Court of Human Rights". hudoc.echr.coe.int. Erişim tarihi: 12 Ağustos 2025.
- ^ "Mehmet Altan'a tahliye". Sözcü. 27 Haziran 2018. 3 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Haziran 2018.
- ^ Aylin Sırıklı, Kemal Karadağ (5 Temmuz 2019). "Yargıtay Ilıcak ve Altan kardeşlerin ağırlaştırılmış müebbet hapis cezasını bozdu". AA. 6 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
- ^ Ümit Türk (4 Kasım 2019). "Mehmet Altan için beraat, Ahmet Altan ve Nazlı Ilıcak'a tahliye!". Sözcü. 4 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Ekim 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mehmet ALTAN resmi web sitesi 27 Mart 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Mehmet ALTAN ın haftalık köşe yazıları
