Memer Camii
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2025) |
 | |
| Genel bilgiler | |
|---|---|
| Mimari tarz | Azerbaycan mimarisi |
| Konum |  Memer köyü, Gubadlı, Azerbaycan |
| Koordinatlar | 39°15′08″K 46°41′44″D / 39.25222°K 46.69556°D |
| Açılış | XVIII yüzyıl |
| Teknik ayrıntılar | |
| Malzeme | çay taşı |
| Kubbe sayısı | 1 |
Memer Camii — 18. yüzyıla ait tarihî ve mimari bir eser, camii. Azerbaycan’ın Kubadlı bölgesinin Memer köyünde yer almaktadır.
Cami, Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu’nun 2 Ağustos 2001 tarihli ve 132 sayılı kararı ile yerel öneme sahip tarihi ve kültürel anıtlar listesine listesine dahil edilmiştir.
Caminin Ermeni işgali döneminde domuz ahırı olarak kullanılması uluslararası tepkilere ve protestolara yol açmıştır.
Hakkında
[değiştir | kaynağı değiştir]Memer Camii, 18. yüzyılda Azerbaycan’ın Gubadlı bölgesinin Memer köyünde inşa edilmiştir.[1]
Azerbaycan’da Sovyet işgalinden sonra, resmî olarak 1928 yılından itibaren dine karşı mücadele başlatılmıştır.[2] Aynı yılın Aralık ayında, Azerbaycan KP MK, birçok cami, kilise ve sinagogu aydınlatıcı amaçlarla kullanmak üzere kulüplerin envanterine devretmiştir.[3] Eğer 1917 yılında Azerbaycan’da 3.000 cami varsa, 1927’de bu sayı 1.700, 1928’de 1.369 ve 1933’te ise 17 idi.[3][4] Memer Camii de bu dönemde ibadete kapatılmıştır. Caminin binası depo olarak kullanılmıştır.[5]
Azerbaycan bağımsızlığını yeniden kazandıktan sonra, 1991 yılında cami tekrar ibadet için kullanıma açılmıştır. 31 Ağustos 1993’te Gubadli bölgesi ile birlikte Memer köyü de Ermenistan Silahlı Kuvvetleri tarafından işgal edilmiştir.[6] İşgalden sonra cami yıkılmış, iç mekanı ve çatısı tahrip edilmiştir.[7]
Cami, Azerbaycan Cumhuriyeti Bakanlar Kurulu’nun 2 Ağustos 2001 tarihli ve 132 sayılı kararı ile yerel öneme sahip tarihi ve kültürel anıtlar listesine listesine dahil edilmiştir.[8]
İkinci Karabağ Savaşı sırasında, 30 Ekim 2020’de Gubadlı bölgesinin Memer köyü Ermeni işgalinden kurtarılmıştır.[9][10]
Domuz ahırına dönüştürülmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Köyün kurtarılmasından sonra, Ermenilerin işgal dönemi sırasında 18. yüzyıla ait Memer Camii’nin binasını domuz ahırına çevirdiği ve burada domuz beslediği ortaya çıkmıştır.[11][12][13] Bu olayla ilgili olarak, 6 Kasım 2020’de Azerbaycan Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Yardımcısı ve Cumhurbaşkanlığı İdaresi Dış Politika İşleri Dairesi Başkanı Hikmet Hacıyev, Twitter hesabında açıklama yapmıştır.[14][15] Hacıyev, 18. yüzyıldan kalma dini ve kültürel anıtın işgal sırasında Ermenistan tarafından bir hakaret işareti olarak domuz ahırına çevrildiğini belirtti ve UNESCO, ISESCO ve İİT'yi bu eylemleri ciddi şekilde kınamaya çağırdı.[16][17] Daha sonra, 2020 Kasım ayında Azerbaycan Milli Meclisi üyesi ve Milli Meclis Kültür Komitesi Başkanı Ganire Paşayeva da komite üyeleri adına ISESCO ve UNESCO’yu bu ve benzeri olaylarla ilgili resmi açıklama yapmaya davet etmiştir.[18]
İslam İşbirliği Teşkilatı, 11 Kasım 2020'de işgal altındaki Azerbaycan topraklarındaki İslami ibadet yerlerinin yıkılmasından duyduğu endişeyi dile getirerek, yıkılan Mamar Camii'ni Ermeni tarafının saldırganlık politikasının kanıtı olarak nitelendirdi.[19]
2021 yılı Nisan ayında, Azerbaycan’ın Los Angeles Başkonsolosluğu tarafından, Ermenistan’ın Azerbaycan’a karşı işlediği suçlar ile Azerbaycan’ın kültürel mirasının ve yerleşim alanlarının yeryüzünden silinmesine yönelik politikalarına adanmış kısa bir İngilizce film sunulmuştur.[20][21] Filmde, daha önce Ermeni Silahlı Kuvvetleri tarafından işgal edilmiş Azerbaycan topraklarındaki 67 camiden 63’ünün tahrip edildiği belirtilmiş, Zengilan Camii, Ağdam’daki Cuma Camii ve Gubadlı’daki Memer Camii dahil olmak üzere birçok camide hayvan ve domuz beslenmiş olduğuna dair fotoğraf ve videolar gösterilmiştir.[20][21]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ ""Karabakh is the cradle of Azerbaijani culture": Mamar village mosque". Azerbaycan Devlet Haber Ajansı. 23 Ekim 2020. 28 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024.
- ^ Yunusov, Arif (2004). Azərbaycanda İslam (PDF) (Azerice). Bakü: Zaman. s. 140. ISBN 9952-8052-2-5. 5 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Aralık 2022.
- ^ a b Yunusov, Arif (2004). Azərbaycanda İslam (PDF) (Azerice). Bakü: Zaman. s. 141. ISBN 9952-8052-2-5. 5 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 14 Aralık 2022.
- ^ Ələsgərova, Nəsrin (15 Ocak 2005). "Ислам в Азербайджане: история и современность | Heinrich Böll Stiftung | Tbilisi - South Caucasus Region". ge.boell.org (Rusça). 13 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2024.
- ^ "Mosque in the Mamar village of Gubadli district". religions.az. 19 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024.
- ^ "27 years pass since occupation of Azerbaijan's Gubadli district by Armenia - NEWS-www.idp.gov.az". idp.gov.az. 30 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024.
- ^ "Mosque in Mamar village of Gubadli district". armeniancrimes.com (İngilizce). 10 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ "Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin 2001-ci il 2 avqust Tarixli 132 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmişdir" (PDF) (Azerice). mct.gov.az. 2 Ağustos 2001. 7 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2022.
- ^ "Daha 9 kənd işğaldan azad edildi". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 30 Ekim 2020. 3 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ "Nine more villages of Azerbaijan liberated from Armenian occupation". aztv.az. 30 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ "İLK DƏFƏ! Qubadlı rayonunun Məmər kəndi: tarixi məscidi ermənilər tövlə etmişdilər". musavat.com. 6 Kasım 2020. 30 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ "Qubadlının məscidi donuzxanaya çevrilib". 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Kasım 2020.
- ^ Öztürk, Alparslan (6 Kasım 2020). "Hikmat Hajiyev: "Gubadli mosque transformed into pigsty"". Report News Agency (İngilizce). 10 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ "Hikmət Hacıyev: "Qubadlının məscidi donuzxanaya çevrilib" - Video". Teleqraf.com (Azerice). 6 Kasım 2020. 30 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ "И в Губадлинской мечети армяне держали свиней". haqqin.az. 6 Kasım 2020. 1 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ Öztürk, Alparslan (6 Kasım 2020). "Qubadlının məscidi donuzxanaya çevrilib". Report İnformasiya Agentliyi (Azerice). 11 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024.
- ^ "Mosque turned into pigsty under Armenia's occupation". www.aa.com.tr. 6 Kasım 2020. 17 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ "Komitə sədrindən beynəlxalq təşkilatlara Məmər məscidi ilə bağlı çağırış". modern.az (Azerice). 9 Kasım 2020. 9 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Eylül 2024.
- ^ "OIC Expresses Concern over Destruction of Islamic Historical Shrines in Occupied Territories of Azerbaijan". İslam İşbirliği Teşkilatı. 11 Kasım 2020. 12 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ a b "Film about Armenia's crimes produced in Los Angeles". Report News Agency (İngilizce). 2 Nisan 2021. 30 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.
- ^ a b "Consulate General of Azerbaijan produces a film on Armenia's crimes in Karabakh". Apa.az (İngilizce). 30 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Eylül 2024.