Merkezi
| Merkezi Eyaleti استان مرکزی / Ostān-e Markazi | |
|---|---|
| Konum | |
| |
| Bilgi | |
| Yönetim merkezi:: | Erak |
| Alan : | 29.130 km² |
| Nüfus(2005): • Nüfus yoğunluğu : |
1.361.394 46,7/km² |
| İl sayısı: | 12 |
| Zaman dilimi: | IRST (UTC+03.30) |
| -Yaz (Yaz saati uygulaması): | IRST (UTC+04.30) |
| Diller: | Farsça Halaci Şahseven Türk dilleri Sangesari |
Merkezi Eyaleti (Farsça: استان مرکزی, Ostan-e Markazi), İran'ın 31 eyaletinden birisidir.
Merkezi Eyaleti, İran'ın batısında yer alır. Yönetim merkezi Erak şehridir. Nüfusu 1.350.000 civarındadır. Merkezi Eyaleti, 1980'li yıllarda İsfahan, Semnan, Tahran ve Zencan eyaletlerinden toprak alınarak ayrı bir eyalet yapılmıştır. Kentin ismi Farsçada 'orta yer' anlamına gelir.
Eyaletin önemli kentleri şunlardır: Save, Mehellat, Humeyn, Dilican, Tefriş, Aştiyan ve Şazend (Serbend).
ISO 3166-2:IR kodu, IR-22'dir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Merkezi Eyaleti, milattan önceki ilk binyılda Med İmparatorluğu'nun önemli bir parçasıydı. Bölge, İran yaylasında eski yerleşim yerlerinden biri olarak kabul edilir.
İslam hakimiyeti sırasında bölgeye, Cabal ve Kahestan isimleri verilmiştir. 10. yüzyılda, Cabal vilayeti olarak adlındırılan bölgede önemli iki kentten söz edilirdi: Humeyn ve Tafreş. Son zamanlarda, İran'ın kuzey-güney hattındaki demiryolunu gelişmesi (bu hat Farsça koridor olarak adlandırılmıştır) ve büyük sanayi kuruluşlarının kurulması bölgenin önemini arttırmıştır ki Merkezi Eyaleti, İran'ın ağır sanayisinin merkezi konumuna gelmiştir.
İran tarihinde pek çok ünlü bu eyalette doğup yetişmiştir, en bilinenlerinden biri ise Humeyni'dir. (Soyadından da anlaşılacağı üzere Humeyn'de doğmuştur.)
Yönetim yapısı
[değiştir | kaynağı değiştir]Merkezi Eyaleti, idari olarak 12 şehristan ve 21 bahşa ayrılmıştır.
| Eyalet haritası | Şehristan | Kısaltma | Bahş | Yönetim merkezi |
|---|---|---|---|---|
| ||||
| Erak | A | Merkezî | Erak | |
| k | Hondab | |||
| Aştiyan | Ash | Merkezî | Aştiyan | |
| Delican | D | Merkezî | Dilican | |
| Komican | K | Merkezî | Komican | |
| m | Milacerd | |||
| Humeyn | Kh | Merkezî | Humeyn | |
| k | Kemere | |||
| Mahalat | M | Merkezî | Mehellat | |
| Save | S | Merkezî | Save | |
| n | Nobaran | |||
| Şazand | Sh | Merkezî | Şazend | |
| s | Serbend | |||
| z | Zaliyan | |||
| Tefreş | T | Merkezî | Tefriş | |
| f | Ferehan | |||
| Zerendiye | Z | Merkezî | Memuniye | |
| k | Hergan | |||
| Komşu eyaletler: E: İsfahan, H: Hemedan, L: Luristan, Qm: Kum, Qz: Kazvin, T: Tahran | ||||
|  | |
