Mes'ûd-i Sa'd-i Selmân
;_Diwan,_Qajar_Iran,_January_1889.jpg)
Mes'ûd-i Sa'd-i Selmân veya III. Mes‘ûd Sâd-ı Salmân (Farsça: مسعود سعد سلمان) 11. yüzyılda yaşamış Fars şair. Emir Hüsrev kendisinden "hapishane şairi" ve "Laşkeri dilinde eser vermiş ilk şair" olarak bahsetmektedir. Yaklaşık olarak 1046 ve 1121 yılları arasında yaşadığı bilinmektedir.[1]
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]1046 yılında Lahor'da doğdu. İran'ın Hemedan kentinden göç etmiş varlıklı bir ailenin çocuğuydu.[2][3] Astroloji, hipoloji, hat sanatı, edebiyat ve Arapça eğitimi aldı.
Hapis yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]1085 yılında, Sultan İbrâhîm’in oğlu Mahmud ile olan ilişkisi nedeniyle Nay Kalesi'ne hapsedildi. 1096’da, Sultan’ın halefisi III. Mesud tarafından serbest bırakıldı ve saray kütüphanecisi olarak atandı. Ebû Nasr Farsî’nin himayesine girdikten sonra Jalandhar valiliğine getirildi. İki yıl sonra yaşanan siyasi değişiklikler sonucunda tekrar hapse atıldı ve 8 yıl hapiste kaldı. 1106 yılında serbest bırakıldı. Hayatının son yıllarında yüksek itibara sahipti. Gaznelilerin dört sultanına hem kütüphaneci hem de methiyeci olarak hizmet etti.
Şiirleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Eserlerinde geleneksel dili kullanma biçimi ve kişisel üslubuyla dikkat çekti. Şiirlerinin çoğu kaside tarzındadır. Dörtlük (rubai) ve kıta ölçüsüyle yazılmış bazı şiirleri de vardır. Hapiste olduğu yıllarda Fars edebiyatının ünlü eserlerinden olan Tristia’yı yazdı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "MASʿUD-E SAʿD-E SALMĀN – Encyclopaedia Iranica". iranicaonline.org. 29 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2020.
- ^ Clifford Edmund Bosworth (1 Ocak 1989). The Encyclopaedia of Islam: Fascicules 111-112 : Masrah Mawlid. BRILL. ss. 783-. ISBN 90-04-09239-0. 7 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Haziran 2025.
- ^ Sharma, Sunil (2000). Persian Poetry at the Indian Frontier: Mas'ud Sa'd Salman of Lahore. Permanent Black. ss. 19. ISBN 8178240092.
