Mgeltsihe
 | |
| Diğer ad(lar) | Kurtkale Köyü Kalesi |
|---|---|
| Genel bilgiler | |
| Durum | Harabe |
| Tür | Kale |
| Konum | Kurtkale, Çıldır |
| Koordinatlar | 41°15′31″K 43°08′23″D / 41.25861°K 43.13972°D |
| Tamamlanma | 9-10. yüzyıl |
| Yükseklik | |
| Mimari | Gürcü mimarisi |
Mgeltsihe (Gürcüce: მგელციხე; okunuşu: “mgeltsih’e”), tarihsel Cavaheti bölgesinde Orta Çağ'dan kalma kaledir. Bugün Ardahan ilinin Çıldır ilçesine bağlı Kurtkale köyünde yer alır.
Mgeltsihe Kalesi'nin bulunduğu bölge, Gürcistan Krallığı yönetimi altındayken, Kveli Kalesi Savaşı'nda (1080) Kral II. Giorgi'nin yenilmesi üzerine, Tao-Klarceti'nin diğer yerleri gibi Büyük Selçuklular tarafından istila edildi. Daha sonra Gürcü atabegler (1268-1625) tarafından yönetilen Mgeltsihe, 16. yüzyılın son çeyreğinde Osmanlılar eline geçti. Mgeltsihe Kalesi çok önemli bir konuma sahipti. Gürcistan'a güneyden gelen saldırılara karşı koyma görevi görüyordu. 13. yüzyıldan itibaren kale Gürcü atabeglerin elindeydi. İki gün süren kuşatmanın ardından Osmanlılar Mgeltsihe'yi 7 Ağustos 1578'de ele geçirdi. Bu savaşta hem Mgeltsihe Kalesi hem de Mgeltsihe köyü harabeye dönmüş ve insansız hale gelmişti.[1]
Mgeltsihe Kalesi'nin 9-10. yüzyıllarda inşa edildiği sanılır. 20. yüzyılın başında kaleyi gören Gürcü tarihçi ve arkeolog Ekvtime Takaişvili kalenin ayakta duran kısımlarını kayda geçirmişti. Köyün 1,2 kilometre güneyinde, Kura Nehri kıyısında, deniz seviyesinden 1380 metre yükseklikte kayalık bir tepede yer alan kaleden geriye yıkıntılar kalmıştır. Köy merkezinin 200 metre güneyinde tek nefli kale kilisesi yer alır ve kilise büyük ölçüde sağlam olarak günümüze ulaşmıştır.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Defter-i Mufassal-i Vilayet-i Gürcistan (Osmanlıca ve Gürcüce), (Yayımlayan) Sergi Cikia, Tiflis, 1941-1958, 3 cilt; III. cilt (1958), s. 426". 22 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ekim 2021.
- ^ Tao-Klarceti - Tarihsel ve Kültürel Anıtlar Kataloğu (Gürcüce), (Editör) Buba Kudava, (Yazarlar) Nestan Bagauri, Zurab Batiaşvili, İrma Beridze, Buba Kudava, Nikoloz Jğenti, Goça Saitidze, Natia Hizanişvili, 2018, Tiflis, s. 223, 401, ISBN 9789941478178.