Mil (birim)
Mil bir mesafe ölçüm birimidir. İsim olarak İngilizce kökenlidir, tarihte değişik yöre ve ilgi alanlarında farklı uzunlukta kullanılmış ve hâlen kullanılmaktadır. Standart kısaltması; (mi)'dir.
Kara mili (Statute mile) ve deniz mili (Nautical mile) olarak iki farklı uzunluklara ayrılırlar.
Bir kara milinin uzunluğu metrik hesaba göre 1.609,344 metreye eşittir.
Deniz mili
[değiştir | kaynağı değiştir]Deniz milinin (Nautical mile) uluslararası resmî bir kısaltması olmadığından; M, NM, nm ve nmi gibi kısaltmalara rastlamak mümkündür.
Bir deniz milinin uzunluğu metrik hesaba göre tam 1852,2 metredir.
- .
Ayrıca, bir deniz milinin onda birine gomina denir ve 185,22 metredir.
Mille passus
[değiştir | kaynağı değiştir]Mille passus, Antik Roma'da kullanılan bir uzunluk ölçü birimidir. Latince kökenli bu ifade, "bin adım" anlamına gelir ve yaklaşık olarak 1.48 kilometrelik bir mesafeye denk gelir.[1] Günümüzde kullandığımız "mil" biriminin kökeni de "mille passus"a dayanmaktadır.
Mille passus (kıs. m.p.), özellikle uzun mesafelerin ölçülmesinde ve yolculukların planlanmasında kullanılırdı. Roma İmparatorluğu'nun geniş yolları ve askeri seferleri sırasında bu ölçü birimi sıklıkla kullanılmıştır. Roma lejyonerleri iyi beslenip iyi havalarda sıkı bir şekilde çalıştırıldığında, bu şekilde daha uzun miller oluşturdular. Mesafe, Agrippa'nın MÖ 29'da standart bir Roma ayağı (Agrippa'nın kendi ayağı) oluşturmasıyla dolaylı olarak standartlaştırıldı[2] ve bir adım 5 fit olarak tanımlandı. İmparatorluk Roma mili bu nedenle 5.000 Roma ayağını ifade ediyordu. Kadastrocular, decempeda ve dioptra gibi özel ekipmanlar daha sonra kullanımını yaygınlaştırdı.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Bassett, David R. Jr; Mahar, Matthew T.; Rowe, David A.; Morrow, James R. Jr (Temmuz 2008). "Walking and Measurement". Medicine & Science in Sports & Exercise (İngilizce). 40 (7): S529. doi:10.1249/MSS.0b013e31817c699c. ISSN 0195-9131. 1 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi17 Şubat 2025.
- ^ Soren, David; Soren, Noelle (31 Aralık 1998). A Roman Villa and a Late Roman Infant Cemetery: Excavation at Poggio Gramignano, Lugnano in Teverina (İngilizce). L'ERMA di BRETSCHNEIDER. ISBN 978-88-7062-989-7.
- ^ "Building Roman Roads | Experiment-Resources.com | A website about the Scientific Method, Research and Experiments". www.experiment-resources.com (İngilizce). 23 Aralık 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Şubat 2025.
| Bir standart veya ölçü ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |