Millî park
Millî Park veya Ulusal Park, doğa koruma amaçlı kullanılan park. Genellikle, egemen bir devletin sahibi olduğu doğal, yarı-doğal veya gelişmiş bir arazi üzerine kurulur. Her devlet kendi millî parklarını farklı şekilde belirlese de, ortak fikir "vahşi doğanın" gelecek nesil için korunması ve ulusal gururu sembolü olarak betimlenmesidir. Millî Park kavramı ve uygulaması dünyada ilk kez, 1872 yılında ABD'nde 899100 hektar büyüklüğündeki Yellowstone Millî Parkı ilanını sağlayan özel bir kanunla başlatılmıştır.
Türkiye'de millî park
[değiştir | kaynağı değiştir]Türkiye'de 2873 sayılı Millî Parklar Kanunu'nun 2. maddesinin "Tanımlar" bölümünde millî parkın tanımı şöyle yapılmıştır;
Millî Park Bilimsel ve estetik bakımdan, millî ve milletlerarası ender bulunan tabiî ve kültürel kaynak değerleri ile koruma, dinlenme ve turizm alanlarına sahip tabiat ve gezinme parçalarıdır.
Türkiye'de de; 31 Ağustos 1956 tarihinde kabul edilen 6831 sayılı Orman Kanunu'nda millî park kavramı ilk kez yasal zeminde yerini almıştır. İlgili kanunun "Millî parklar" başlığı altındaki 25. maddesinde şu ifade geçmektedir;
Orman Genel Müdürlüğü; mevkii ve özelliği dolayısıyla lüzum göreceği ormanları ve orman rejimine giren sahaları; bilim ve fennin istifadesine tahsis etmek, tabiatı muhafaza etmek, yurdun güzelliğini sağlamak, toplumun çeşitli spor ve dinlenme ihtiyaçlarını karşılamak, turistik hareketlere imkân vermek maksadıyla, millî parklar, tabiat parkları, tabiat anıtları, tabiatı koruma sahaları ve orman mesire yerleri olarak ayırır, düzenler, yönetir ve gerektiğinde işletir veya işlettirir.
6831 sayılı Orman Kanununun 25. maddesinin ilk uygulaması ise, 1958 yılında ilan edilen Yozgat Çamlığı Millî Parkı'nın ilanıdır.
Türkiye'de Ocak 2024 yılı itibarıyla 49[1] adede ulaşan millî parkların 8.845,66 km² olan toplam alanı, ABD'de bulunan 8.983,18 km² büyüklüğündeki Yellowstone Millî Parkı'nın toplam alanı ile hemen hemen aynı büyüklüktedir.[2][3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Milli Parklar". www.tarimorman.gov.tr. 6 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Şubat 2024.
- ^ "National Park Service Land Resources Division Listing of Acreage (Summary)" (İngilizce). nps.gov. 31 Aralık 2011. 31 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Ağustos 2019.
- ^ "Milli Parklar (MP), 1958-2017". milliparklar.gov.tr. 10 Ağustos 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Ağustos 2018.
