Muhammed Bakır el-Hekim

Mohammed Bakr Al-Hakim bir seminerde konuşma yaparken

Muhammed Bakır El-Hekim
محمد باقر الحكيم
Dini Makamı: Ayetullah el-Uzma
Mezhebi: İmamiye Şiası
Doğum Tarihi: 1939 Ölüm Tarihi: 29 Ağustos 2003
Doğum Yeri ve Ölüm Yeri: Necef/Irak
Dini: Müslüman
Mezheb: Şii
Ağ sayfası:

Muhammed Bakır El-Hekim (Arapça:سيد محمد باقر الحكيم‎ Farsça:سيد محمد باقر حكيم‎; 1939, Necef - 29 Ağustos 2003, Necef) Iraklı Taklit Mercii'dir. 1939'de Irak'ın Necef şehrinde dünyaya geldi. Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi'nin başkanıydı.

Doğumu ve ailesi

Muhammed Bakır El-Hekim 1939 yılında İslam halifesi Ali'nin kutsal kabrinin bulunduğu ve Şii ilim merkezlerinden olan Necef'te dünyaya geldi. Ailesi Irak'ta Tabatabai ailesi veya büyük seyyidler olarak tanınmaktadır. Ailesi Irak'ta gerek siyasi gerek ilmi anlamda tanınmaktadır. Ailesi Irak'a hicri ikinci yüzyıldan sonra yerleşmiştir, daha sonra Irak'ta medyana gelen siyasi olaylardan ötürü diğer İslam ülkelerine yayılmışlardır. Aile, tıp, ahlak, fıkıh ve fıkıh usulü alanlarında tanınmış alimler yetiştirmiştir. Bu ailenin birçok üyesi Saddam döneminde tutuklanarak işkencelere uğrayıp, öldürülmüşlerdir. Saddam rejimi, El-Hekim ailesinden altmışı aşkın kişiyi öldürmüş ve birçoğunu tutuklayarak sorgulamıştır. Ammar El-Hekim'de bu aileye mensuptur.

Gençliği

1960 yılında Muhammed Bakır Sadr ile birlikte Irak'ta modern İslamcı siyasi hareketin kurucuları arasında yer aldı. El-Hekim'in bu yöndeki çalışmaları Baas rejimi tarafından tehlikeli görüldü ve 1972 yılında tutuklanmasına yol açtı, ama kısa bir süre sonra serbest bırakıldı. Şubat 1977'de Necef'te olan ayaklanmanın sorumlusu olarak görüldü ve bu nedenle tekrar tutuklandı, bu kez ömür boyu hapse mahkûm edildi. 1979 yılında yine serbest bırakıldı. Irak ve İran arasındaki savaştan sonra Şii nüfusunda olan patlama iktidar olan Baas partisi tarafından tehlike olarak görüldü ve şii olan El-Hekim ailesinden birçok kişi tutuklandı Muhammed Bakır ise İran'a sürüldü. Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi [Supreme Council for the Islamic Revolution in Iraq (SCIRI)]'ni kurdu. Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesini amaçlayan bu grup, Baasçılar için açık bir düşmanı oldu. 1983 yılında, Saddam Hüseyin Irak'ta El-Hekim ailesinden 125 kişiye tutuklama ve bunların 18'ine sürgün cezası verdi. İran yardımı ile SCIRI periyodik olarak, Irak tesislerine sınır ötesi saldırılar yapmak, ülke içinde direnç elemanları ile gizli bağlantıları sürdürmek ve genellikle Saddam Hüseyin'e karşı silahlı bir direniş grubu oldu. Badir Tugayı'nı kurdu ve İranlılardan yana politika izledi.

Irak'a dönüş

Muhammed Bakır El-Hekim Saddam Hüseyin rejiminin devrilmesinden sonra 12 Mayıs 2003 tarihinde Irak'a döndü. Başlangıçta Amerika aleyhinde birçok çalışmada bulundu, "Biz Amerikalılara güvenmiyoruz, onlar her zaman Irak halkının çıkarlarına karşı hareket etmiştir." demiştir. Irak milletini Amerikan rejimine karşı ayaklandırmaya yönelik hareketlerde bulundu. Bakır El Hekim, Saddam rejimiyle yıllarca mücadelesi nedeniyle “Irak’ın Humeynisi” olarak görüldü. El Hekim, Humeyni'ye benzetilmekten hoşlanmadığı için kendisini “ İslam devriminin sıradan bir neferi” olarak tanımladı.

Suikast

Ana madde: 2003 İmam Ali Camii saldırısı

Necef'te İmam Ali Camii'nin sol tarafında bir patlama sonucu onunla beraber en az 80 kişi öldü. El-Hekim'in öldüğü saldırının arkasında kim olduğu henüz net olarak açığa çıkmamıştır. Londra'da SCIRI'nin bir sözcüsü saldırının arkasında Saddam Hüseyin taraftarlarının olabileceğini belirtti ancak bu kanıtlanmadı. Suikastın gerçekleştiği hafta, el-Hekim gibi 4 din adamına da suikast düzenlendi. Bu suikastlar ile Irak'ta Şii karşıtı bir harekâtın başlamış olduğu düşünceleri halk arasında yayıldı.

Selefi mezhep mensubu Iraklı olmayan iki Arap 30 Ağustos 2003 günü tutuklandı. ABD ve Iraklı yetkililere göre saldırıdan Ebu Musab ez-Zerkavi sorumluydu. Ebu Ömer el-Kurdi, Ocak 2005'te yakalandı ve ez-Zerkavi için bomba yaptığını itiraf etti. Muhammed Yasin Cerrad ve Ebu Musab ez-Zerkavi'nin kardeşinin saldırıda intihar bombacısı olduğunu iddia etti. El-Hekim'e yapılan suikastta rol oynadığı gerekçesiyle bir kişi Ekim 2006'da idama mahkûm edildi ve Temmuz 2007'de Bağdat'ta idam edildi.

Cenaze

Irak İslam Devrimi Yüksek Konseyi lideri Muhammed Bâkır El-Hakim'in cenazesi, Necef'e getirilerek, İmam Ali Türbesi'ne götürüldü. Cenazesine yüz binlerce kişi katıldı, törende, sık sık Bush'a lanet olsun gibi ABD karşıtı sloganlar ile Yeni liderimiz Abdülaziz, Tuz'dan Kufe'ye kadar öcünü alacağız, İzin verin intikamını alalım sloganları atılıyor.

Eserleri

Muhammed Bakır El-Hekim, ömründe değişik konularda yaklaşık 43 kitap ve yüzlerce makale kaleme aldı. Eserlerinden bazıları şöyledir:

• Hamd suresi'nin tefsiri
• Kuran ilimleri
• Kuran öyküleri
• Kuran'ın iniş nedeni
• Merceiyyet
• Kuran'da insan toplumu
• Sakaleyn hadisinin İslami vahdetteki rolü
• Salih toplumun oluşumunda Ehl-i beyt'in rolü
• Oryantalistler ve Kur'an hakkındaki şüpheleri
• Tartışmalar 1–2
• İmam Hüseyin'in (a.s) kıyamı
• İslam'da imamet
• Teori ve pratikte İslami yönetim
• İslâm göre insan hakları
• Şehid Sadr'ın siyasal düşüncesi
• Medeniyetler çatışması ve Filistin meselesi

Ayrıca bakınız

• Şii mezhebi
• Büyük ayetullahlar listesi