Ayetullah

Ayetullah (Arapça: آية الله; Farsça: آيت‌الله Āyatollāh), Şiilik'te özellikle Caferiliğinin başlıca ekolü olan Usulî kolunda kullanılan bir ünvandır.

İran ve Irak'ta Şiilik'te onur ünvanı olarak kullanılırken 20. yüzyılda geniş bir dağılıma sahip olmuştur.^[1]^[2] İran'da dinî bir makam olarak da bilinir. Ayetullah ünvanına sahip insanların fetva verme yetkisi vardır. Tarihte ilk defa Allâme el-Hillî için ayetullah ünvanı kullanılmıştır.^[3]

Ayetullah, Allah'ın ayeti (delili) demektir. İran'da dinî bir makam olarak da bilinir.

Ayetullah ünvanı, ulema topluluğunun fikir birliğine dayanarak hocası tarafından verilir. Ayetullah ünvanı kazananlar Kur'an, sünnet, icma ve akıl (Sünnilerdeki kıyas) başta olmak üzere fıkıh usulünden hareket ederek içtihat etme hakkına sahiplerdir. Uzmanlık alanında havza ilmiye (houze-ye ilmi)'de öğretmenliği yapabilir ve istiftalara karşı fetva verebilir. Günümüzde İran'da 1.000 civarında ayetullah vardır.

En önemli Ayetullahlar fıkıh usulü toplaması olan “Risale” (رسالة توضيح المسائل) yazmasıyla Büyük Ayetullah (Arapça: آية ‌الله العظمی âyetullâhi'l-uzmâ) diğer tabirle merci-i taklid (مرجع تقليد / Marja Dini مرجع ديني Marja Taqlid) seçilebilirler.

Ayrıca bakınız

Kaynakça

^ Algar 1987
^ Glassé 2003
^ İslam Ansiklopedisi, cilt: 4, sayfa: 244

Dış bağlantılar

Büyük Ayetullahlar 6 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

İslam ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[Algar-1] Algar 1987

[Glassé-2] Glassé 2003

[3] İslam Ansiklopedisi, cilt: 4, sayfa: 244

[1]

[2]

[3]