Mustafa Kâmil Paşa

Başlığın diğer anlamları için Kâmil Paşa (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Mustafa Kâmil Paşa
Mustafa Kâmil Paşa'nın portresi
Doğum	14 Ağustos 1874 Kahire, Mısır Hidivliği, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	10 Şubat 1908 (33 yaşında) Kahire, Mısır Hidivliği, Osmanlı İmparatorluğu
Eğitim	Toulouse Üniversitesi
Meslek	Avukat, gazeteci
Din	İslam

Mustafa Kâmil Paşa (Arapça: مصطفى كامل; 14 Ağustos 1874, Kahire – 10 Şubat 1908, Kahire), Mısırlı bir avukat, gazeteci ve milliyetçi bir önderdir.

Hakkında

14 Ağustos 1874'te Osmanlı İmparatorluğu'nun vasalı olan Mısır Hidivliği'nin Kahire şehrinde doğdu. Mısır ordusunda subay olarak görev yapan Kâmil'in oğlu olan Kâmil, Kahire'deki Fransız hukuk fakültesinde avukatlık olarak okuyan Kâmil Paşa, Fransa'da Toulouse Üniversitesi'nde Hukuk Fakültesi'nde eğitim gördü. Tutkulu bir milliyetçi olarak, Mısır hükümdarı II. Abbas Hilmi'yi destekledi ve İngiltere'nin Mısır ve Sudan'ı işgaline şiddetle karşı çıktı. Ayrıca Mısır konusunda Fransa ve Osmanlı İmparatorluğu ile işbirliği yapılması gerektiği belirtti. Ancak daha sonra yavaş yavaş dış destekçilerden ayrı olarak Mısır'ın bağımsızlığı için çalıştı. 1900 yılında Kâmil, görüşlerini halka açıklamak için Al-Liwa gazetesini çıkardı. Şimdi hem gazetecilik hem de avukatlık yapıyordu. Mısır'da Müslümanların, Hristiyanların ve Yahudilerin gidebileceği bir okul yaptırdı.

Mustafa Kâmil Paşa, Mısır ve Sudan'ın o önemli aristokratlarından Muhammed Farid tarafından kuvvetle desteklendi. Farid'in yardımlarıyla Mustafa Kâmil Paşa, ölümünden iki ay önce 1907 Aralık'ında Ulusal Partiyi kurdu. Paşa'nın cenazesi, büyük bir gösteriye sahne oldu. Mustafa Kâmil Paşa'yı destekleyen Farid, Paşa'nın ölümünden sonra Ulusal Parti'nin lideri oldu. 10 Şubat 1908'de Kahire'de öldü.

Mustafa Kâmil Paşa'nın cenazesi, 1949-53 yılları arasında neo-Memlük tarzında inşâ edilen Kahire Kalesi yakınlarında bir müze olarak halka açıktır ve bir yan odada kendisiyle ilgili bir biografi sergilemektedir.

Mustafa Kâmil Paşa, ateşli bir Mısır milliyetçisi ve Mısır bağımsızlığının savunucusu olarak hatırlanır. Mevcut Mısır ulusal marşı, Mustafa Kâmil'in konuşmalarından esinlendiği düşünülüyor.

Fazlur Rahman Malik, Mustafa Kâmil Paşa'nın seküler olduğu halde, milliyetçiliğini İslami bir geçmişten esin aldığını savunuyor. Malik, bu durumu, Mısır'ın yüzyıllar beridir Hilafet sistemi ile yönetilmesinin doğal sonucu olduğunu belirtiyor. İngilizler sıklıkla onu pan-İslam'ı savunmakla suçladı. Bunun nedeni 1906 yılının Mayıs ayında Taba hakkındaki tartışmada Mustafa Kâmil Paşa'nın İngilizler karşısında Osmanlı padişahını desteklemesiydi.