Mz 1
| Salma bulutsusu | |
|---|---|
| Gezegenimsi bulutsu | |
 ESO'nun 3,6 metre teleskobu ile elde edilen Menzel 1'in görüntüsü. | |
| Gözlem verisi (Dönem J2000) | |
| Takımyıldız | Cetvel |
| Sağ açıklık (α) | 15sa 34d 16,64s[1] |
| Dik açıklık (δ) | -59° 09′ 08,10″[1] |
| Görünür büyüklük (V) | 12,0[2] |
| Mutlak büyüklük (V) | 1,9 ± 0,3[b] |
| Görünür boyutlar (V) | 76″[3] × 23″[2] |
| Özellikler | |
| Uzaklık | 3.400[3] ly (1.000 pc) |
| Yarıçap (r) | 0,63 ± 0,09 ly[a] |
| Katalog belirtmeleri | |
PK 322-02 1 • PN G322.4-02.6 • ESO 135-11 • Hen 2-130, ARO 531 | |
| Ayrıca bakınız: Bulutsu listeleri | |
Menzel 1 (Mz 1), Cetvel takımyıldızı'nda bulunan çift kutuplu bir gezegenimsi bulutsudur. 1922 yılında Donald Menzel tarafından keşfedildi.[4] Keşif, Peru'nun Arequipa kentindeki Harvard Üniversitesi Gözlemevi dış istasyonunda bulunan Bruce 24-inç teleskobuyla elde edilen fotoğrafik plakalar üzerinde yapılmıştır.[5] Bulutsu, merkezinde belirgin ve güçlü emisyona sahip bir halka ile karakterizedir.
Yapısının bir modeli, ekvatordan kutuplara doğru gidildikçe yoğunluğu düzgün bir şekilde azalan üç boyutlu bir kum saati şeklidir. Bulutsu, merkezinden dışarı doğru yaklaşık 23 km/s hızla genişlemektedir ve yaşının 4.500 ila 10.000 yıl arasında olduğu tahmin edilmektedir. Kutup ekseninin, gök düzlemine göre yaklaşık 40° eğik olduğu düşünülmektedir. Merkezi yıldızının, kütlesi yaklaşık 0,63 ± 0,05 M☉ olan bir beyaz cüce olduğu tahmin edilmektedir.[3]
Göreli olarak yüksek parlaklığına rağmen Mz 1 hakkında yapılan detaylı çalışmaların sayısı sınırlıdır.[3] Bugüne kadar yapılan önemli gözlemler arasında, 1988'de Webster ve arkadaşlarının 2,12 µm dalga boyunda H2 (moleküler hidrojen) emisyonunu tespit etmesi,[6] 1992'de Schwarz, Corradi ve Melnick'in Hα ve [OIII] çizgi filtreleri kullanarak elde ettiği dar bant görüntüler[7] ve 2010'da Spitzer Uzay Teleskobu ile 3,6 µm ila 8 µm dalga boyu aralığında gerçekleştirilen kızılötesi gözlemler yer almaktadır.[8]
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "PN Mz 1". SIMBAD. Centre de données astronomiques de Strasbourg. Erişim tarihi: 3 Mayıs 2025.
- ^ a b c Gottlieb, Steve; Wallace, Kent (15 Temmuz 2005). "Results for Mz 1". Doug Snyder's Planetary Nebulae Web Site. Doug Snyder. Archived from the original on 6 Şubat 2012.
- ^ a b c d e f g Monteiro, Hektor; Schwarz, Hugo E.; Gruenwald, Ruth; Guenthner, Katherine; Heathcote, Steve R. (2005). "Three-Dimensional Photoionization Structure and Distances of Planetary Nebulae. II. Menzel 1". Astrophysical Journal. 620 (1): 321-329. arXiv:astro-ph/0410496
. Bibcode:2005ApJ...620..321M. doi:10.1086/426809.
- ^ Menzel, D. N. (1922). "Five new planetary nebulae". Harvard Bulletin. 177: 0. Bibcode:1922BHarO.777....0M.
- ^ Shapley, Harlow (1922). "Five new planetary Nebulae". Harvard College Observatory Bulletin. 177: 3-4. Bibcode:1922BHarO.777R...3S.
- ^ Ben L. Webster, Philip W. Payne, James W. V. Storey, Michael A. Dopita: The systematics and distribution of molecular hydrogen in planetary nebulae. Bibcode: 1988MNRAS.235..533W
- ^ Schwarz, H. E.; Corradi, R. L. M.; Melnick, J. (Kasım 1992). "A catalogue of narrow band images of planetary nebulae". Astronomy and Astrophysics Supplement Series. 93 (1): 23-113. Bibcode:1992A&AS...96...23S.
- ^ J. P. Phillips, G. Ramos-Larios: Spitzer mid-infrared observations of seven bipolar planetary nebulae. Bibcode: 2010MNRAS.405.2179P
