Nazım Canca
Nazım Canca | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 1910 Pazar, Rize, Osmanlı İmparatorluğu |
| Ölüm | 30 Kasım 1981 (71 yaşında) İzmir |
| Meslek | Polis, spor yöneticisi |
| Tanınma nedeni | Mustafa Kemal Atatürk'ün yakın koruması, Türkiye Judo Federasyonu kurucusu |
Nazım Canca (1910 - 30 Kasım 1981[1]), 1935 ve 1938 yılları arasında Atatürk'ün yakın korumalığını yapmış Türk emniyetçi. Türkiye Judo Federasyonu'nun kurucularından biridir.[2]
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Nazım Canca, Rize'nin Pazar ilçesinde Laz bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. I. Dünya Savaşı'nda Ruslar Rize'yi işgal edince Batum'daki amcasının yanına gitti. Sovyetler Birliği'nde öğrenim gören Canca, daha sonra judo eğitimi aldığı Londra ve Paris'e gitti.[3] Türkiye dışındayken garsonluk ve akrobatlık yaparak para kazandı. Askerliğini Çankaya Köşkü'nde yaptıktan sonra Atatürk'ün izniyle Emniyet Teşkilâtı'na müracaat etti ve polis olarak atandı. Sonraki 3 yıl Atatürk'ün Rusça mütercimi, yakın koruması ve kütüphane memuru olarak görev yaptı. Emniyet Teşkilâtı'nın 6 sicil numaralı polisi olarak çalışmaya devam eden Canca, sonraki yıllarda İsmet İnönü ve Celâl Bayar'ın da yakın korumalığını yaptı. 1950'li yıllarda spor üzerine çalışmalar yapmaya başladı ve Türkiye Judo Federasyonu'nun kurucularından biri oldu. Kurduğu judo federasyonunun as başkanlığını yaptı. Ayrıca Türkiye'de tekvando ve karate federasyonlarının kurulmasına katkıda bulundu. Polis Başmüfettişi rütbesiyle emekli olan Canca, İzmir'de onur konuğu olduğu bir tekvando karşılaşmasını izlerken 30 Kasım 1981 tarihinde öldü.[4][5]
Mirası
[değiştir | kaynağı değiştir]Nazım Canca'nın adı Judo Avrupa Kupası da dahil olmak üzere çeşitli judo şampiyonalarına ve bir spor salonuna verildi.[6][7] Damla Asena Daloğlu Canca'nın Atatürk'ün korumasıyken yazdığı el yazmalarını kitap haline getirdi. Bu kitap Hayatım ve Hatıralarımda Atatürk adıyla yayımlandı.[8]
Ailesi
[değiştir | kaynağı değiştir]Oğlu Ali Natık Canca da babası gibi emniyette çalışmış, 1991-1993 yılları arasında Terörle Mücadele Daire Başkanlığı görevinde bulunmuştur.[9] Ayrıca Erzurum, Antalya ve Afyonkarahisar emniyet müdürü olarak çalışmıştır.[10] Ayrıca Canca'nın Namık, Burçin ve Cemile adında çocukları vardı.
Kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hayatım ve Hatırlarımda Atatürk
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Erkin Usman (5 Haziran 2016). "Atatürk için böyle kitap hiç yazılmadı". yeniasir.com.tr. 5 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2020.
- ^ Muradoğlu, Murat (2002). Selanik'ten İstanbul'a İpekçi'ler ve İsmail Cem. Bakış Yayınları. ss. 39 - 41. ISBN 9756920068. Erişim tarihi: 14 Aralık 2020.
- ^ Elif Uluğ (4 Mayıs 2016). "İşte bu adamı yetiştireceksin". salom.com.tr. 1 Aralık 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2020.
- ^ "Nazım Canca kimdir?". mustafakemalim.com. 29 Kasım 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2020.
- ^ "Nazım Canca". opuskitap.com. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2025.
- ^ "Nazım Canca Avrupa Judo Kupası'nın ilk gününde Türkiye 13 madalya kazandı". cnnturk.com. 2 Mart 2019. 3 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2020.
- ^ "Uluslararası Ümitler Nazım Canca Avrupa Kupası Katılım Şartları Belli Oldu". judo.gov.tr. 4 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2020.
- ^ Elif Su Karşılayan (6 Ocak 2017). "Hayatım ve Hatıralarımda Atatürk (Nazım Canca) – Damla Asena Daloğlu". neokuyorum.org. 6 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2020.
- ^ "Eski Judo Federasyonu Başkanı Ali Natık Canca vefat etti". trtspor.com.tr. 9 Ocak 2020. 30 Aralık 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2020.
- ^ "Emniyet müdürü Canca son yolculuğuna uğurlandı". sozcu.com.tr. 10 Ocak 2020. 10 Ocak 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Aralık 2020.