Nefes çevirme

Nefes çevirme, bazı nefesli müzik aletlerinin (özellikle zurna gibi dudak çene kaslarının ses frekansını etkilemediği aletlerin) kullanımında, şişirtilmiş avurtlardaki havayı müzik aletine üflerken burundan nefes alıp devam etmeye, ezgiyi hiç nefes almak için kesmeden müziği icra etmeye olanak veren bir çalma tekniğidir.

Eski zamanlarda altın ve gümüş takı üretenler ateşin ve metali eritme sıcaklığının hassas kontrolü ve her iki elin boşta kalabilmesi için ateşi körük yerine nefes çevirdikleri bir boruyla kontrol etme işinde de kullanırlarmış.

Öğrenilişi

İlk etapta nefes alırken üfleyebilmek öğrenilir. Bunun alıştırması yanakları şişirip parmağı ağızdan çıkan ince bir hüzmenin önüne dayayarak nefes verirken çıkan hışırtıyı dinleyip kesintisiz düz çıkarma çabasıyla yapılır.

İkinci etapta yeni nefesi avurtlara verirken oluşabilen basınç düşme ve zıplamaları olmadan üfleyebilmek öğrenilir. Bunu da ince bir kamışla su yüzeyine üfleyip, açılan çukurun hep aynı derinlikte kalmasını sağlama çabasıyla olur.

Üçüncü etapta bu işi düşünmeden, neredeyse otomatik yapıp dikkati müziğe verebilme öğrenilir. Bu da uzun süreler nefes çevirerek yapılır. Birçok zurnanın birlikte çalındığı gruplarda ustalar melodiyi icra eder, çıraklar karar sesini devamlı üfler - dem tutarlar; Bu dem tutma da aynı zamanda çırakların üçüncü etap nefes çevirme eğitimi olmuş olur.