Neriman Köksal
Neriman Köksal | |
|---|---|
 | |
| Doğum | Hatice Kökçü 17 Mart 1928[1] Rami, İstanbul, Türkiye |
| Ölüm | 23 Ekim 1999 (71 yaşında)[2] Şişli, İstanbul, Türkiye |
| Ölüm sebebi | Meme kanseri |
| Defin yeri | Zincirlikuyu Mezarlığı, İstanbul |
| Milliyet | Türk |
| Diğer ad(lar)ı | Fosforlu Cevriye, Afet-i Devran Neriman |
| Meslek | Oyuncu, şarkıcı |
| Etkin yıllar | 1950–1999 |
| Evlilik | Nevzat Pesen |
| Ödüller | Uluslararası İstanbul Film Festivali 1999 – Onur Ödülü |
Neriman Köksal, gerçek adıyla Hatice Kökçü, (17 Mart 1928, İstanbul - 23 Ekim 1999, İstanbul), Türk oyuncu ve şarkıcı.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Neriman Köksal, 17 Mart 1928 tarihinde İstanbul'un Rami semtinde doğdu. Annesi ve babası Balkan göçmenidir, annesi Üsküp doğumludur. Babası Ahmet Kökçü Ramispor'da futbol oynamıştır.[3] Türk sinemasının ilk ve en uzun süreli vamp kadını olarak kabul edilmektedir. Gerçek adı Hatice Kökçü'dür. Farsçada yiğit, cesur anlamına gelen Neriman ismini, sahne adı olarak kullanmıştır. 1950'li yıllarda Fosforlu Cevriye isimli filmde elde ettiği başarı nedeniyle "Fosforlu Cevriye" lakabıyla da anıldı, bir diğer lakabı ise "Afet-i Devran Neriman"dır.
Neriman Köksal, henüz 22 yaşındayken İstanbul'da, İstiklal Caddesi'nde yürürken Metin Erksan tarafından keşfedildi. O dönem İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Arkeoloji Bölümü'nde öğrenci olan Erksan, bu boylu poslu alımlı kadını, tam da o sırada çekeceği Çete adlı film için kadın oyuncu arayan ağabeyi, yönetmen Çetin Karamanbey'e götürdü. "Çete" filmindeki "Rus Prensesi Nina" rolü ile sinemaya adım atan Neriman Köksal, asıl ününü, Fosforlu Cevriye (1959) filmi ile elde etti. Neriman Köksal'ın Fosforlu Cevriye’de, iri-kıyım yapısıyla erkeklere posta koyan, argo konuşan, külhanbeyi, erkeksi-kadın imgesini başarıyla canlandırması, sonraki dönemlerde Türk Sineması'nda erkeksi-kadın imgesinin uzun yıllar sürecek bir modaya dönüşmesine de öncülük etmiştir. 1964 yılında Türkiye'ye iyi niyet elçisi olarak gelen Kirk Douglas'ı karşılayanlar arasında olmuştur.
Sanatçı, 1999 yılında yeğeni Mustafa Volkan Öylek'in kızı Nazlı Buse Öylek'i mahkeme kararı ile evlat edindi.
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Plağı
[değiştir | kaynağı değiştir]Yeşilçam'ın en üretken olduğu dönemler olan 1960'lı ve 1970'li yıllarda Fikret Hakan'dan Fatma Girik'e, Yılmaz Köksal'dan Ayhan Işık'a kadar onlarca sinema oyuncusu müzik plakları doldurmuşlardı. Bu plak yapan sinemacılar kervanına Neriman Köksal da katıldı ve bir 45'lik plak da o doldurdu[4] Bu plak:
- 1965: Şeker Alalım / Ali Baba - Serengil 10009
Ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Ölümü
[değiştir | kaynağı değiştir]1999 yılında 50. sanat yılını kutlayan Neriman Köksal, meme kanseri'ne yakalandı. Kanserle bir yıl boyunca mücadele eden Köksal, buna solunum yetmezliği de eklenince konuşma ve beslenme problemleri çekmeye başladı ve durumu ağırlaştı. Köksal'ın son günlerinde en çok sarf ettiği cümlesi "ölmek istiyorum, dayanamıyorum artık." idi. 23 Ekim 1999 tarihinde İstanbul'daki Surp Agop Hastanesi'nde 71 yaşında hayatını kaybetti.[5] 25 Ekim'de Şişli Camii'nde düzenlenen cenaze töreninin ardından Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedildi.[2][6][7]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Erkek gibi yetiştirildim". Hürriyet. 8 Mart 1999. 16 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Haziran 2016.
- ^ a b "Güle güle Fosforlu Cevriye". Hürriyet. 25 Ekim 1999. 28 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2019.
- ^ Ali Hikmet İnce, Âfet-i Devrân Neriman, 2019.
- ^ "Bölüm 1: Sinema yıldızları şarkı söyler mi?". 19 Ocak 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ekim 2008.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 24 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ekim 2019.
- ^ "Neriman Köksal dua ve alkışlarla uğurlandı". Türkiye. 26 Ekim 1999. 4 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2019.
- ^ "T.C.CUMHURBAŞKANLIĞI : Neriman Köksal'ın Vefatı". www.tccb.gov.tr. 2 Kasım 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Ocak 2024.
- http://www.kimkimdir.gen.tr22 Haziran 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- SinemaTürk sayfası 29 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- IMDb sayfası 9 Ağustos 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Türk kadın sinema oyuncuları
- 1928 doğumlular
- 1999'da ölenler
- Zincirlikuyu Mezarlığı'na defnedilenler
- Meme kanserinden ölenler
- Türk kadın dizi oyuncuları
- İstanbul ili doğumlu kadın oyuncular
- İstanbul ilinde ölenler
- Arnavut asıllı Türkler
- İstanbul ili doğumlu kadın şarkıcılar
- Yeşilçam oyuncuları
- 20. yüzyılda Türk kadın oyuncular