Nörokranyum
| Kemik: Nörokranyum | ||
|---|---|---|
 | ||
| İnsan nörokranyumunu oluşturan sekiz kemik. | ||
 | ||
| Sekiz kraniyal kemik. (Yüz kemikleri şeffaf gösterilmiştir.)
Sarı: Frontal kemik (1) | ||
| Latince | Neurocranium | |
İnsan anatomisinde nörokranyum,[1][2] kafatasının üst ve arka kısmı olup, beyin etrafında adeta koruyucu bir kap oluşturur.[3] İnsan kafatasında, nörokranyum kalvaryayı içerir. Kafatasının geri kalanı ise yüz kemiklerinden oluşur.
Karşılaştırmalı anatomide, nörokranyum bazen endokranyum veya kondrokranyum ile eş anlamlı olarak kullanılır.[4]
Yapı
[değiştir | kaynağı değiştir]Nörokranyum iki bölüme ayrılır:
- membranöz kısım, beyni çevreleyen yassı kemiklerden oluşur; ve
- kartilajinöz kısım veya kondrokaryum, kafatası tabanını oluşturur.[3]
İnsanlarda, nörokranyumun aşağıdaki sekiz kemiği içerdiği genel olarak kabul edilmektedir:
- 1 etmoid kemik
- 1 frontal kemik[5]
- 1 oksipital kemik
- 2 parietal kemik
- 1 sphenoid kemik
- 2 temporal kemik
Kulak kemikleri (her iki yanda da üçer adet) nörokranyumun parçaları arasına genelde dahil edilmez.[6] Değişken olarak aynı zamanda sutural kemikler bulunabilir.
Nörokranyumun alt tarafında karmaşık açıklıklar (foramenler) ve kemikler bulunur. Bunlardan birisi omuriliğin geçtiği foramen magnumdur. Yine bu bölgede bulunan işitsel bulla (auditory bullae) da, işitmeye yardımcı olur.[7]
Nörokranyumun boyutu memeliler arası değişkenlik gösterir. Çatısı temporal krestler gibi çıkıntılar içerebilir.
Gelişim
[değiştir | kaynağı değiştir]Nörokranyum paraksiyel mezodermden gelişir. Ayrıca ektomezenkim de katkıda bulunur. Kıkırdaklı balıklar ve diğer kartilajinöz omurgalılarda kranyumun bu kısmı kemikleşmez; endokondral ossifikasyon ile değişmez.
Diğer hayvanlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Nörokranyum, endokranyum ve kafatası çatısından oluşur.
Evrimsel olarak, insan nörokranyumu memeli kafatasının arka tarafını oluştururken büyüyerek aynı zamanda üst kısmını da oluşturmaya başlamıştır: beynin evrimsel gelişiminde, nörokranyum splanchnokranyumdan daha fazla büyümüştür. Kranyumun üst en ön parçası da aynı zamanda memeli beyninin evrimsel olarak en yeni parçası olan, frontal lobları içerir.
Ek resimler
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Sol parietal kemiğin olmadığı bir animasyon, kafatası boşluğunu ve kafatası tabanının iç yüzeyini gösteriyor. -
Kafatası tabanının iç yüzeyi. -
Nörokranyum ve yüz kemikleri. -
3D model. Hareket ettirmek için tıklayın.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Brainpan - Medical Definition and More from Merriam-Webster". Merriam-Webster/Medical. 19 Şubat 2010 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Nyiszli, Miklos (2011). Auschwitz: A Doctor's Eyewitness Account. New York: Arcade Publishing.
- ^ a b Sadler, Thomas W. (February 2009). Langman's Medical Embryology. Lippincott Williams & Wilkins. ss. 173. ISBN 978-0781790697.
- ^ Kent, George C.; Carr, Robert K. (2001). Comparative Anatomy of the Vertebrates (9.9yer=New York, NY bas.). McGraw-Hill. ISBN 0-07-303869-5.
- ^ Küçük çocuklarda, frontal kemik frontal sütür tarafından ikiye ayrılmış haldedir, postnatal gelişim sırasında bu sütür normalde kapanır.
- ^ ancak eğer dahil edilirlerse, o zaman nörokranyumun on dört kemikten olıştuğu söylenmelidir
- ^ Elbroch, M. 2006. Animal skulls: A guide to North American species. Stackpole Books, pp. 20–22. 978-0-8117-3309-0
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Bones of the Brain Case 14 Haziran 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Nörokranyum ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur
