Newepel
NewePel (Türkçe okunuşu "Nevepel"), tamamı Kırmanca (Zazaca) ile çıkan 15 günlük kültürel gazetedir.[1][2][3]
İlk sayısı 15 Şubat 2011 tarihinde yayınlanan Newepel, Türkiye'de Zazaca yayınlanan ilk gazetedir.[1] Diyarbakır merkezli olarak çıkan gazetenin editörleri Bilal Zilan ve Roşan Lezgin olup, redaktörlüğünü de Roşan Lezgin yapmaktadır.[1] Gazetenin ismi Türkçede "Yeni Yaprak" anlamına gelmektedir.[1]
Gazetenin editörleri, Bingöl'de dağıtımın polisler tarafından engellendiği gerekçesiyle Mayıs 2011'de savcılığa suç duyurusunda bulundu.[4]
Newepel, 50. sayıya kadar 15 günde bir, 51. sayıdan itibaren ayda bir çıktı. 60'ı kadın 252'si erkek, 312 kişi doğrudan Newepel'e yazmış, 45 farklı yazarın da yazısı ya başka kaynaklardan alıntılanmış ya da çevrilerek gazetede yayınlanış. Doğrudan gazeteye yazan 312 kişiden en az 250 kişi, ilk kez Newepel gazetesinde yazmaya başlamıştır. Bunların çoğu Roşan Lezgîn'in Diyarbekır'de 2008-2015 yılları arasında verdiği dil kurslarında yetişmiştir. İlk kez Newepel'de yazmaya başlayanlardan 50'yi aşkın kişinin daha sonra bir veya birkaç kitabı yayınlanmıştır. Birçok kişi de çeşitli üniversitelerde yüksek lisans programlarına katılmıştır. Newepel, Zazakî Kürtçesinde okur-yazar bir kitlenin yetişmesinde okul görevi görmüştür. Newepel gazetesinin 100 sayısında, modern edebi eser tanımına giren 319 şiir ve 44 öykü, 390 farklı konularda yazı, 67 röportaj, 319 dil ile ilgili yazı, 6 araştırma-inceleme makalesi, 319 haber ve daha birçok derleme eser yayınlanmıştır. Devletin katı yasaklarından dolayı yazı dili olarak gelişme imkanı bulamayan, daha çok kırsal alanda kullanılan Zazakî Kürtçesi, Newepel gazetesi ile yazı diline doğru önemli bir evrilme yaşamıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d "İlk Zazaca Gazete: Newepel 6 Aralık 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Bianet. 23 Temmuz 2011. En son 7 Mart 2013 tarihinde erişildi.
- ^ "Kırmancca (Zazaca) Gazete NEWEPEL Çıktı 23 Mart 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". Kurdinfo Platform. 15 Mart 2011. En son 7 Mart 2013 tarihinde erişildi.
- ^ 2012’de Kirmanckî yayınlar arttı[ölü/kırık bağlantı]. Özgür Gündem. 9 Ocak 2013. En son 7 Mart 2013 tarihinde erişildi.
- ^ "NewePel Gazetesinden Savcılığa Suç Duyurusu 30 Mayıs 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.". İlke Haber Ajansı. 28 Mayıs 2011. En son 7 Mart 2013 tarihinde erişildi.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Newepel: Rojnameyo kulturî yo 15 roje (15 günlük kültürel gazete) 21 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.