Nihat Ziyalan
Nihat Ziyalan | |
|---|---|
| Doğum | 26 Şubat 1936 Adana, Türkiye |
| Milliyet | Türk |
| Meslek | Oyuncu |
| Etkin yıllar | 1967 - 2000 |
Nihat Ziyalan (26 Şubat 1936, Adana), Türk şair ve oyuncu.[1]
Edebiyata şiirle başladı; şirin yanı sıra roman ve öykü türünde eserler verdi. 1970’li yılların ortalarına kadar 60 kadar Yeşilçam filminde, genellikle "kötü adam" rollerinde yer aldı. 1980'den itibaren yaşamını Avustralya'da sürdürür.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1936'da Adana'da doğdu. Altı çocuklu bir ailenin en büyüğüdür. II. Dünya Savaşı yıllarında "dingin Avlusu" adı verilen yerde tek odalı bir evde büyüdü. Ortaokulu Tebebağ’da tamamladı; ardından İzmir Hava Astsubay Okulunda eğitim gördü.[2] Bir süre Erkek Lisesinde okudu.[2]
Lisedeyken Sait Faik, Kerime Nadir ve Orhan Veli'nin eserlerini okuyarak şiir yazmaya başladı. 1953'te Dumlupınar denizaltısının batması üzerine yazdığı şiir, yayımlanan ilk şiiri oldu.[2] Adana'nın yerel gazetesi Bugün'de yayımlanan[3] bu ilk şiirden sonra şiirlerini Adana'da çıkan Salkım dergisinde yayımlamayı sürdürdü. Bu yıllarda Özdemir İnce ile tanıştı. Okul yıllarında arkadaş olduğu Yılmaz Güney ve Özdemir İnce ile birlikte "üç silahşörler olarak anılacakları bir üçlü oluşturdular ve kan kardeşi oldular.[2]
Ziyalan, şiirlerini Ankara'da çıkan Pazar Postası dergisinin Sanat-Edebiyat köşesinde yayınlayan şairlerin meydana getirdiği ve ilk defa 1956'da "İkinci Yeni" olarak nitelenen şiir hareketinin bir parçası oldu. Şiirleri, öyküleri ve değişik konulardaki yazıları sırasıyla Yeditepe, Pazar Postası, Öküz, Adam Öykü ve Papirüs dergilerinde yayımlandı.[4]
Askerliğini yaptıktan sonra Adana Şehir Tiyatrosu'na çırak oyuncu olarak girdi. Şehir Tiyatrosu'nun kapanmasından sonra Ankara Sanat Tiyatrosu’nda oyunculuk yaptı. 1963 yılında ilk şiir kitabı olan "Asık Yüzlünün Biri" yayımlandı.
1966'da çocukluk arkadaşı Yılmaz Güney'in daveti üzerine İstanbul'a gidip sinema filmlerinde rol almaya başladı. Rol aldığı ilk film, Yılmaz Güney'in Mualla Özbek için çektiği At Hırsızı Banuş adlı filmdir.[5] Yaklaşık 150 Yeşilçam filminde, genellikle "kötü adam" rollerini canlandırdı.[6] Türkan Şoray’ın yönetip, başrolünü oynadığı Azap filmi, rol aldığı son film idi.
Yeşilçam seks furyası'na katılmayı reddederek 1980'de Avustralya'ya iltica etti. Edebiyat dergilerinde ve Aydınlık Kitap'ta yazmayı sürdürdü.[6] Adana’daki çocukluğundan Avustralya’ya uzanan hayatından manzaralar sunan şiirler kitapları yayımladı. 2009’da 1. Çukurova Ödülü’ne değer görüldü.
Filmografisi
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1967: At Hırsızı Banuş
- 1968: Bin Yıllık Yol
- 1968: Seyyit Han (Toprağın Gelini)
- 1968: Öksüz
- 1970: Casus Kıran
- 1970: Dört Kabadayı
- 1970: Koreli Kemal
- 1970: Zagor
- 1970: Yiğitlerin Dönüşü
- 1971: Azrail
- 1971: Herşey Oğlum İçin
- 1971: Umutsuzlar
- 1972: Sev Dedi Gözlerim
- 1972: Sezercik Aslan Parçası
- 1972: Üç Kağıtçılar
- 1973: Babaların Günahı
- 1973: Bebek Gibi Maşallah
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Şiir
[değiştir | kaynağı değiştir]- Asık Yüzlünün Biri (1963)
- Güvercin Uçuşu (1980)
- Avustralya’dan Şiir (1985)
- Sevgili Şiir (2007),
- Tomurcuk Sevda (2009)
- Çapkın Çiçekli (2015)
- Eve Götür Beni Nehir (2018)
- Sevdakeş (2021)
Öykü
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kısa Pantolonlu Sevda (2001)
- Severim Pazartesileri(2004)
Roman
[değiştir | kaynağı değiştir]- Güneşle Damgalı (2000)
- Menekşeli Konak (2004)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Sinematürk' te Nihat Ziyalan". SinemaTürk. 20 Ağustos 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Ağustos 2022.
- ^ a b c d Kara, Mesut (6 Mart 2024). "Nihat Ziyalan: Yılmaz Güney'in kan kardeşi, filmlerin kötü, gönlümüzün ve edebiyatın iyi insanı (1) - Mesut Kara". Evrensel. 19 Mart 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2025.
- ^ Işır, Eda (11 Kasım 2019). "Nihat Ziyalan". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. 18 Mayıs 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2025.
- ^ "Nihat Ziyalan kimdir? - Yeni Akit". www.yeniakit.com.tr. 19 Şubat 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Şubat 2023.
- ^ İncesu, Kadir (11 Eylül 2022). "Nihat Ziyalan: Tam sinemayı öğrendim derken bırakmak zorunda kaldım". Evrensel. 13 Eylül 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2025.
- ^ a b "Nihat Ziyalan". Yapı Kredi Yayınları. 6 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Haziran 2025.