Nikaragua'da eğitim
Nikaragua'da eğitim tüm Nikaragualılar için ücretsizdir. İlköğretim ücretsiz ve zorunludur, ancak zorunluluk sıkı bir şekilde uygulanmamaktadır. Birçok çocuk, ailelerinin onları çalıştırması gerektiğinden okula edememektedir. Atlantik kıyısındaki topluluklar hem İspanyolcada hem de Nikaragua'nın kırsal kesimlerinde yaşayan yerli kabilelerin dillerinde eğitim imkânına sahiptir. Yükseköğretim, yasaya göre mali ve idari özerkliğe sahiptir.[1] Okul yılı Şubat ayından Kasım ayına kadar sürmektedir.[2]
İnsan Hakları Ölçüm Girişimi (HRMI),[3] Nikaragua'nın ülkenin gelir düzeyine göre eğitim hakkı için yerine getirmesi gerekenin yalnızca %73,7'sini yerine getirdiğini tespit etti.[4] HRMI, eğitim hakkını hem ilköğretim hem de ortaöğretim haklarına bakarak ele almaktadır. Nikaragua'nın gelir düzeyi göz önüne alındığında, ülke, kaynaklarına dayalı olarak ilköğretim için mümkün olanın %92,3'ünü gerçekleştirirken, ortaöğretim için bu oran yalnızca %55,1'dir.[4] Nikaragua ayrıca Orta Amerika'nın en düşük okuryazarlık oranına sahip olup, 15 yaş ve üzeri nüfusun yalnızca %82,6'sı okuryazardır.[5]
Yükseköğretim sistemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Nikaragua'daki en eski yükseköğrenim kurumu, İspanyol sömürge dönemine dayanan 1812 yılında kurulan Nikaragua Ulusal Özerk Üniversitesi'dir .
2002-2003 yılları arasında toplam 100.363 Nikaragualı öğrenci üniversitelere ve diğer yüksek öğrenim kurumlarına girdi.
Sandinista döneminde eğitim
[değiştir | kaynağı değiştir]Sandinistalar 1979'da iktidara geldiklerinde Latin Amerika'nın en kötü eğitim sistemlerinden birini miras aldılar.[6] Somozalar döneminde eğitime yapılan harcamaların sınırlı olması ve yaygın yoksulluk, birçok genci iş gücü piyasasına itti ve Nikaragualılar için eğitim fırsatlarını kısıtladı.[6] 1970'lerin sonlarında, ilkokul çağındaki çocukların yalnızca %65'i okula kayıtlıydı; birinci sınıfa başlayanların yalnızca %22'si ilkokul müfredatının altı yılını tamamlamıştı.[6] Çoğu kırsal okul yalnızca bir veya iki yıllık eğitim sunuyordu ve kırsal nüfusun dörtte üçü okuma yazma bilmiyordu.[6]
1984 yılına gelindiğinde Sandinista hükûmeti, üniversite öncesi eğitime, ilkokul ve ortaokul öğretmenlerinin sayısına, okul sayısına ve eğitim sisteminin tüm seviyelerine kayıtlı öğrenci sayısına harcanan GSYİH oranını yaklaşık iki katına çıkarmıştı.[6]
Üniversite düzeyinde, kayıtlar 1978'de 11.142 öğrenciden 1985'te 38.570'e yükseldi.[6] Sandinistalar yüksek öğrenim sistemini yeniden şekillendirdiler: müfredat önceliklerini yeniden düzenlediler, gereksiz kurumları ve programları kapatıp yenilerini kurdular ve alt sınıfların yüksek öğrenime erişimini artırdılar.[6] Küba modellerinden etkilenen yeni müfredatlar, kalkınma ihtiyaçlarına yönelikti.[6] Hukuk, beşeri bilimler ve sosyal bilimlerin yerine; tarım, tıp, eğitim ve teknoloji büyüdü.[6]
Okuryazarlık kampanyası
[değiştir | kaynağı değiştir]
1980 yılında gönüllü öğretmen olarak ortaokul öğrencilerinin kullanıldığı bir okuryazarlık kampanyası, okuryazar olmayan kişi oranını nüfusun %50'sinden %23'üne düşürdü.[6] (Hükûmetin öğrenme güçlüğü çeken veya başka bir şekilde öğretilemez olarak sınıflandırdığı yetişkinleri saymayan okuryazarlık kampanyasının iddia ettiği %13'lük oranı aşıyor.)[6]
Notlandırma sistemi
[değiştir | kaynağı değiştir]Nikaragua'da akademik notlandırma 100 puan üzerinden yapılır. İlköğretim ve Ortaöğretim düzeyinde 60 notu geçmek için yeterli sayılırken, daha ileri düzeylerde geçme notu 70'tir. 60 ile geçer not arasında not alan öğrencilere, yıl içi işlenen konuları içeren ve geçer not için 70 alınması gereken bütünleme sınavı hakkı verilmektedir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Nicaragua's President, Daniel Ortega 28 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. to enforce free education
- ^ "School Background Info". 1 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Human Rights Measurement Initiative – The first global initiative to track the human rights performance of countries". humanrightsmeasurement.org. 4 Ocak 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2022.
- ^ a b "Nicaragua - HRMI Rights Tracker". rightstracker.org (İngilizce). 20 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 26 Mart 2022.
- ^ "Nicaragua", The World Factbook (İngilizce), Central Intelligence Agency, 31 Ocak 2024, 20 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi2 Şubat 2024
- ^ a b c d e f g h i j k Gilbert, Dennis (1994). Merrill, Tim (Ed.). Education. 3rd. Washington, D.C.: Federal Research Division, Library of Congress. ss. 74-76. ISBN 0-8444-0831-X. OCLC 30623751. 8 Şubat 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Şubat 2025.