Nikolay Karamzin

Nikolay Karamzin
Nikolay Karamzin
	Karamzin portresi (Vasily Tropinin, 1818)
Doğum	12 Aralık 1766; Mikhailovka, Orenburg, Rus İmparatorluğu
Ölüm	3 Haziran 1826; Sankt-Peterburg, Rusya İmparatorluğu
Meslek	Yazar, tarihçi, şair

Nikolay Mikhailovich Karamzin (Rusça: Никола́й Миха́йлович Карамзи́н; 12 Aralık 1766 - 3 Haziran 1826), Rus yazar, şair, tarihçi ve eleştirmen. Rus Devlet Tarihi adlı 12 ciltlik çalışmasıyla tanınmıştır. Bu eseri Rusya'da çok eski devirlerde yaşamış olan kavimlerden Kimmerler, İskitler ve Sarmatlar ile başlar. Karamzin Rusya'daki tutucu akımın kurucusu olarak bilinmektedir. Çalışmalarının en önemli özelliği, günlük dil ile edebi dili birbirine yaklaştırmasıdır. Bu çalışmalarının öncülüğünde, edebiyatta dilde sadeleşmeye gidilmiştir. Rusça, eski Slavcanın ağdalı dilinden arındırılmış; uzun ve karmaşık tümcelerin yerini daha sade bir sözdizimi almıştır. Çağdaşı ve kendisi gibi Rusçaya büyük katkılar sağlamış Lomonosov'un aksine kısa ve kolayca anlaşılabilen tümceler yazma taraftarıdır.^[1] Bunun yanında Rus dilinin kelime dağarcığını yeni sözcüklerle çeşitlendirmiştir. O dönemde edebi dil için kelime açısından yeniliğe ihtiyaç duyulmaktaydı. Bu yenilik ihtiyacını Karamzin karşılamıştır: Fransızcadan alınan birçok kelimeyi Rus diline kazandırarak Rus edebi dilini zenginleştirmeye oldukça önemli katkılar sağlamıştır. Sonuç olarak modern Rusçada dahi Karamzin'in günlük kullanıma kazandırdığı birçok kelime kullanılmaktadır.^[2] Bunun yanında yabancı dillerdeki kelimeleri Rusça dilbilgisinin gereklerine uyarlayarak büyük bir reform gerçekleştirmiştir.^[3] Bu kelimelere örnek olarak şunlar verilebilir: Serious: серьёзный (seryoznıy- ciddi), Moral: моральный (moralnıy- ahlaki), Aesthetic: эстетический (estetiçeskiy- estetik) Auditorium: аудитория (auditoriya- izleyici), Harmony: гармония (garmoniya- uyum) Enthusiasm: энтузиазм (entuziazm- coşku).^[3]^[2]

Karamzin'in Rus diline bir başka katkısı ise 1797'de kaleme aldığı Aonids eseri ile birlikte alfabeye modern Rus alfabesinin en genç harfi olan Ё (yo) harfini dahil etmesidir.^[2]

Bir Rus şair ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Kaynakça

^ Serdar, İsmail (Aralık 2023). "Yüzyıl Rusya'sında Reform Hareketleri Ekseninde Dil Reformu". RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 87. 18. s. 917 Mayıs 2024.
^ ^a ^b ^c Serdar 2023, s. 10.
^ ^a ^b "Н.М. Карамзин – реформатор русского литературного языка | СМИ Oboznik - личность, общество, армия, государство". www.oboznik.ru. 16 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2024.

[:0-1] Serdar, İsmail (Aralık 2023). "Yüzyıl Rusya'sında Reform Hareketleri Ekseninde Dil Reformu". RumeliDE Dil ve Edebiyat Araştırmaları Dergisi, 87. 18. s. 917 Mayıs 2024.

[FOOTNOTESerdar202310-2] Serdar 2023, s. 10.

[:1-3] "Н.М. Карамзин – реформатор русского литературного языка | СМИ Oboznik - личность, общество, армия, государство". www.oboznik.ru. 16 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Haziran 2024.

[1]

[2]

[3]