Ninova
| Mezopotamya |
|---|
| Fırat · Dicle |
| Asuroloji · Sümeroloji |
İmparatorluklar / Şehirler |
| Sümerler |
| Eridu · Kiş · Uruk · Ur Lagaş · Nippur · Girsu |
| Akad İmparatorluğu |
| Akad · Mari |
| Amoriler |
| İsin · Larsa |
| Babil İmparatorluğu |
| Babil · Kalde |
| Asur İmparatorluğu |
| Asur · Nemrut Horsabad · Ninova/Nineveh |
| Elam |
| Susa |
| Mezopotamya tarihi |
| Sümer (kral listesi) |
| Asur kralları listesi Babil kralları listesi Hitit kralları listesi |
| Sümerce · Akadca |
| Elam dili · Aramice |
| Hurrice · Hititçe |
| Enuma Eliş · Gılgamış |
| Ziggurat · Nibiru |
| Marduk · Asur-Babil dinleri |
Ninova (Akatça: Ninua; Aramca: ܢܝܢܘܐ; İbranice: נינוה, Nīnewē; Arapça: نينوى, Naīnuwa), Dicle Nehri'nin doğu kıyısında bulunan ve bir dönem Asur Devleti'ne başkentliğini yapan bir Antik çağ kentidir. Modern Musul şehrinin hemen yanında bulunmaktadır.
Burada ilk arkeolojik kazılar 1847 yılında Sir Austen Henry Layard tarafından yapılmış ve bu çalışmalar George Smith ve Hormuzd Rassam tarafından devam ettirilmiştir. 20. yüzyıl başında British Museumdan Leonard William King, 1927 yılından itibaren de Campbell Thompson tarafından kazılar sürdürülmüştür. Iraklı arkeologlar II. Dünya Savaşı sonrası kazıları devralsa da 1981 yılından sonraki çalışmalar Kaliforniya Üniversitesi'nden David Stronach tarafından yürütülmüştür.
Milâttan önceki yıllarda Musul bölgesinin de içinde bulunduğu Mezopotamya üzerinde çok önemli uygarlıklar kurulduğu bilinmektedir. Bunların en önemlileri Asur ve Babil uygarlıklarıdır.
Asur Devleti'nin merkezi olan Ninova; Dicle nehrinin karşısında ve doğu yönünde, Musul'un yanıbaşındadır. Ninova şehrini kuran Ninova veya Ninos. Ninova;, Asurluların hükümdarı olup 52 sene hükümran olmuştur. Asur Devleti yaklaşık 1300 yıl varlığını sürdürmüştür.
Kerkük şehrini bina eden Asur Hükümdarı Sartnabal'ın (MÖ 800 yılında) bu şehre “Kerhsuluh” adını verdiği tarihî kaynaklarda rivayet edilmektedir.[kaynak belirtilmeli] Keldânîcede “Kerh” şehir anlamına gelmektedir. “Suluh” ise Sartnabal'in esas ismidir.
Asurlulardan sonra Babil Devleti'nin bölgeye tamamıyla hâkim olduğu görülmektedir. Fakat Babil'in hâkimiyeti Pers tecavüzleri karşısında uzun sürmemiş ve Musul-Kerkük bölgesi Perslerin eline geçtikten sonra buraya çok kalabalık şekilde Pers nüfusu iskân ettirilmiştir.[kaynak belirtilmeli]
İskender'in işgaline de marûz kalan Musul bölgesi ahâlîsi, Hristiyanlığın ortaya çıkışından sonra bu dine yöneldi. Hristiyanlığın nüfuz etmiş olduğu Musul, 2. yüzyılın başından itibaren Asurluların dinî merkezi olan Ninova'nın yerini aldı. Kur'an'da adı geçen Yunus peygamber Ninova halkındandır.
2015 yılının Şubat ayında IŞİD tarafından Nineveh Arkeoloji Müzesinde bulunan Mezopotamya bölgesinde yaşamış uygarlıklara ait binlerce yıllık heykel, kabartma ve diğer eserlere büyük çapta zarar verildi.[1] Eski bölge valisi Asil Nuceyfi açıklamalarında kırılan eserlerin 2 tanesinin hariç diğerlerinin gerçek olmadığını, gerçek eserlerin 2003 yılında Bağdat'taki Ulusal Müze'ye aktarıldığını iddia etmiştir.[2]
Resimler
[değiştir | kaynağı değiştir]-
-
Rekonstrüksiyon sonrası Adad Kapısı. -
Kuzeyden Ninova'nın Koyuncuk bölgesi harabeleri. -
Ninova'nın Nebi Yunus bölgesi kazıları, 1990. -
Ninova'nın Nebi Yunus bölgesi kazıları, öküzadam heykeli.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "IŞİD binlerce yıllık heykelleri yerle bir etti". CNN Türk. 26 Şubat 2015. 26 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Şubat 2015.
- ^ "Musul'da IŞİD'in parçaladığı heykellerle ilgili iddia: Gerçek değillerdi". Hürriyet. 1 Mart 2015. 12 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Mart 2015.
