Orhan Patoğlu
Orhan Patoğlu | |
|---|---|
| Doğum | 1934 Akhisar, Manisa, Türkiye |
| Ölüm | 9 Eylül 2015 (80-81 yaşlarında) Akhisar, Manisa |
| Defin yeri | Su Yolu Mezarlığı, Akhisar |
| Meslek | Keçe ustası |
| Etkin yıllar | 1953-2015 |
Orhan Patoğlu (1934, Akhisar - 9 Eylül 2015, Akhisar), Türk Keçe ustası. Geleneksel el sanatları arasında yer alan keçeciliği sürdüren ve geliştiren son ustalardan biri olarak anılmaktaydı.[1] Özellikle Manisa'nın Akhisar ilçesinde uzun yıllar keçecilik yapmış ve bölgedeki keçecilik geleneğinin yaşatılmasına katkıda bulunmuştur.
Hayatı ve kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]
Orhan Patoğlu, 1934 yılında Manisa'nın Akhisar ilçesinde doğdu. Küçük yaşlarda babasının yanında keçecilik mesleğini öğrenmeye başladı, ilkokul eğitimini tamamladıktan sonra bir süre marangozluk eğitimi aldı. Ancak, daha sonra babasının yönlendirmesiyle keçecilik mesleğine geri dönmüştür.[2] 1953 yılında kendi keçeci dükkânını açarak meslek hayatına başladı.[3]
Orhan Patoğlu, meslek hayatı boyunca geleneksel keçecilik yöntemlerini sürdürerek üretim yaptı. Keçeden yapılan çoban kepeneği, seccade, duvar süsleri ve diğer geleneksel ürünler üzerine yoğunlaştı. 1959 yılında yün tarama makinesi, 1970'li yıllarda ise tepme makinesi kullanarak üretim süreçlerini kısmen modernize etti. 2006 yılında, Akhisar Belediyesi'nin desteğiyle "Akhisar Keçe Atölyesi" kurulmuş ve Patoğlu burada ustalık bilgisini yeni nesillere aktarmaya başladı.[4][5][6]
Patoğlu, Türkiye'de keçeciliğin kültürel miras olarak korunmasına yönelik girişimlerde bulunmuş, yerel fuarlara ve sempozyumlara katılmıştır. 2013 yılında düzenlenen “Uluslararası Geleneksel El Sanatı Ustaları Sempozyumu”nda hakkında akademik bildiri sunulmuştur.[7]
Orhan Patoğlu’nun ürettiği keçeler, Akhisar Müzesi başta olmak üzere çeşitli müzelerde ve özel koleksiyonlarda sergilenmiştir.[3] Özellikle Akhisar ve çevresine özgü keçecilik tekniklerinin korunmasına katkı sağlamış olan Patoğlu, Halk Eğitim Merkezlerinde usta öğretici olarak görev yapmış, mesleki bilgilerini eğitimler yoluyla aktarmıştır.
Ölümü ve hatırası
[değiştir | kaynağı değiştir]Orhan Patoğlu, 9 Eylül 2015 tarihinde tedavi gördüğü hastane öldü.[8][9] Cenazesi Akhisar Hergelen Camii’nde düzenlenen törenin ardından, Akhisar'daki Su Yolu Mezarlığı'nda defnedildi.[10][11] Ölümünün ardından, Akhisar Belediyesi tarafından anısına atölyesinde hatıra köşesi oluşturuldu. Ayrıca Akhisar Müzesi'nin etnografya bölümünde adına ayrılmış bir "Keçeci Orhan" isimli vitrin bulunmakta. Vitrinde Patoğlu'nun ürettiği keçeler, çeşitli kepenekler ve bunların üretiminde kullandığı aletler sergilenmektedir.[12]
-
Orhan Patoğlu'nun Akhisar'da bulunan dükkanı, 2007 -
Akhisar Müzesi'ndeki vitrin ve Patoğlu'nun ürettiği keçeler. -
Patoğlu'nun ürettiği kepenek -
Patoğlu'nun ürettiği keçeler -
Patoğlu'nun ürettiği keçeler -
Patoğlu'nun ürettiği keçeler
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Yarar, M. Feyza (6 Mart 2008). "Ustanın Gör Dediği: "Keçenin Son Delikanlısı..."". 40ikindi. 28 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Mart 2025.
- ^ Özcan, Ümit N.; Ergöz, Ramazan (2018). Tepekaya, Muzaffer; Atar, Zafer (Ed.). Geçmişten Günümüze Manisa (Şehzade II. Mehmet ve Manisa Tarihi - Kültürü – Ekonomisi) - Cilt:1 (PDF) (Manisa Celal Bayar Üniversitesi Rektörlük bas.). Manisa: Manisa Celal Bayar Üniversitesi. ss. 424-426. ISBN 978-975-8628-75-9. 29 Ağustos 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 25 Mart 2025.
- ^ a b Bektaş, Şirvan (22 Temmuz 2010). "Zaman tünelinde unutulmuş bin yıllık ezgi: Keçe". Yeni Asır. Erişim tarihi: 6 Mart 2025.
- ^ "Akhisar`da Keçe Atölyesi Açıldı". İhlas Haber Ajansı. 30 Mayıs 2013. Erişim tarihi: 6 Mart 2025.
- ^ Akyüz, Haldun (3 Haziran 2013). "Keçe ustaları buluştu". Hürriyet. Erişim tarihi: 6 Mart 2025.
- ^ Şıngır, Gülşah (Ocak 2023). "Sabun Kokan Yünle Yazılan Tarih" (PDF). Çınarlıkapı, 1. Akhisar, Manisa: Akhisar İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü. ss. 13-1412 Mart 2025.
- ^ Uluslararası Geleneksel El Sanatı Ustaları sempozyumu bildirileri (13-15 Ekim 2011, Ankara) (Birinci bas.). Balgat, Ankara: Atatürk Kültür Merkezi. 2013. ISBN 9789751627247.
- ^ Özdemir, Mustafa (9 Eylül 2015). "Akhisar Ustasını Kaybetti". Akhisar Press. Erişim tarihi: 6 Mart 2025.
- ^ Begiç, H. Nurgül (2017). Türk Keçecilik Sanatı. Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı. ss. 140-145. ISBN 978-975-16-3332-3.
- ^ "Akhisar'lı Keçe Üstadı Orhan Patoğlu Son Yolculuğuna Uğurlandı". Akhisar Gözde. 9 Eylül 2015. Erişim tarihi: 6 Mart 2025.
- ^ "Orhan Patoğlu, Son Yolculuğuna Uğurlandı". Akhisar Haberleri. Metronom Haber Ajansı. 9 Eylül 2015. Erişim tarihi: 19 Temmuz 2025.
- ^ Eraydın, Özgecan (1 Ocak 2019). Geleneksel Keçe Sanatı ve Çağdaş Sanat İlişkisi (Tez). Ankara: Gazi Üniversitesi. s. 18-33. 11 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Ocak 2025.