Palamedes (Arthur efsanesi)

Palamedes'in arması

Palamedes /pæləˈmiːdiːz/ (veya Palomides /pæləˈmaɪdiːz/ ) Kral Arthur efsanelerinde yuvarlak masa şövalyeleri içinde yer alan bir şövalyedir. Başlangıçta bir sarazen ve putperest iken sonrasında Hristiyan olarak görülür. Karşılıksız sevgi ile Isolda'ya bağlıdır ve bu da onu sık sık Tristan ile çatışır hale getirmektedir. Palamedes'in babası Kral Esclabor'dur. Kardeşleri Safir ve Segwarides de Yuvarlak Masa'da yer almaktadır. Palamedes romansı adını ondan almıştır.

Ortaçağ hikayelerinde

Aubrey Beardsley'nin Le Morte d'Arthur illüstrasyonu: "Kral Marke ve Sir Dinadan, Sir Palomides'in La Beale Isoud için yas tuttuğunu nasıl duydu?"

Palamedes ilk olarak Tristan ve Isolde efsanesinin 13. yüzyılın başlarındaki düzyazı hali olan Prose Tristan'da görünür. İrlanda'daki bir turnuvada Prenses Isolde için savaşan bir şövalye olarak tanıtılır; sonunda prensesi hoşnut etmek için Tristan'a karşı kaybeder. Tristan onu bağışlar ama bir yıl boyunca silah taşımasını veya bir daha Isolde'nin peşinde koşmasını yasaklar. Isolde'nin Kral Mark ile düğününden sonra, Palamedes Isolde'nin hizmetkarı Brangaine'i kurtarır. Yuvarlak Masa'ya katılır ve Tristan ile genellikle ertelenen veya net bir kazanan olmadan sona eren bir dizi düelloya girer. Sonunda uzlaşırlar, ancak anlatının geri kalanında bir aşk-nefret ilişkisi paylaşırlar.

Palamedes ayrıca, Vulgate Sonrası Döngüde, Thomas Malory'nin Le Morte D'Arthur eserinde ve kendi adını taşıyan bir romanda da yer alır. Bazı hikâyeler Palamedes'in geçmişini de ortaya koyar: babası Esclabor'ın, Kral Pellinore'u kurtararak arkadaş olduğu İngiltere'ye gelmiş, sürgündeki bir Babil kralı oluşu gibi.

Pek çok hikâyede Palamedes, sadece seçilmişlerin öldürebileceği bir iğrençlik olan Qusting Beast'in avcısı olarak da geçer. Av, Isolda'nın peşinde koşmak kadar sinir bozucu ve sonuçsuzdur. Çoğu versiyonda da tamamlanmamıştır. Bununla birlikte, Vulgate Sonrası eserlerde Kâse Görevi sırasında Palamedes'in Hristiyana dönüşmesi, onun dünyevi karışıklıklarından kurtulmasını sağlar. Bu sayede Percival ve Galahad, canavarı bir gölde yakalamasına yardım eder ve sonunda onu öldürür.

Malory, büyük şövalyenin Kraliçe Guinevere ile ilişkisi açığa çıktıktan sonra Palamedes ve kardeşi Safir'i Lancelot ekibine dahil etti. Kardeşler sonunda Lancelot'a Palamedes'in Provence Dükü ünvanı verildiği Fransa'ya kadar eşlik eder. Vulgate Sonrası Döngüde Palamades Gawain tarafından öldürülmüştür. Bunun sebebi Mordred tarafından kışkırtılan Kral Mark'ı öldürmesinin intikamı olarak söylenir. Mordred'in Isolde'nin sevgilisi Tristan'ı Palamedes'in mızrağıyla öldürmesi de işin içindedir.

Modern kültürde

• TH White'ın yazdığı Bir Zamanlar ve Geleceğin Kralı serisinin ikinci kitabı Havanın ve Karanlığın Kraliçesi'nde, Palamedes (Sir Palomides adıyla) Kral Pellinore'nin görev ortağı olarak görünür. (Kitabın orijinal versiyonunda Sir Palomides, Kral Lot'un oğullarının öğretmeniydi.) Sör Palomides, Questing Beast'in peşinden giden Pellinore'ye yardım etmeye çalışır ve ardından görevi kendisi üstlenir. White'ın Pellinore'u gibi, Sir Palomides de geniş bir çizgi roman karakteridir. Gawain'in elinden gerçekleşen ölümünden dördüncü kitap olan Rüzgardaki Mum'da bahsedilir.
• Palamedes, Michael Scott'ın Ölümsüz Nicholas Flamel'in Sırları kitap serisindeki bir karakterdir.
• Öyküye ayrıca Aleister Crowley tarafından The High History of the Good Sir Palamedes'de (The Equinox'ta yayınlanmıştır, cilt 1, sayı 4, özel ek) atıfta bulunulmaktadır.
• Marcel Proust, Kayıp Zamanın İzinde adlı eserinde, bir karaktere Palamède baron de Charlus adını verdi.
• Kara Şövalye'de (1954) Peter Cushing tarafından canlandırılan Sir Palamedes, Kral Arthur'un sarayında hain bir casustur.

Dış bağlantılar

• Camelot Projesi'nde Palamades 16 Kasım 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.