Parkinson yasası
Parkinson Yasası ilk olarak Cyril Northcote Parkinson'un The Economist dergisinde 1955 yılında basılan hicvi yazısının ilk cümlesi olarak ortaya çıkan[1] şu özdeyiştir:
- Bir iş, daima, bitirilmesi için kendisine ayrılan sürenin hepsini kapsayacak şekilde uzar.
Daha sonradan, bu yazı, diğer bazı başka yazılarla beraber Parkinson's Law: The Pursuit of Progress (Parkinson'un Yasası: Gelişme Arayışı) (Londra, John Murray, 1958) isimli kitapta toplanmıştır. Bu söylemi İngiliz Kraliyet Dairesin (Her Majesty's Civil Service)de çalışması sırasında kazandığı, engin deneyimlerine dayanarak şekillendirmiştir.
Türetilmiş Önermeler
[değiştir | kaynağı değiştir]Zamanla, bu yasayı takip eden bazı yeni önermeler filizlenmiş ve ilk atıfta bulunulan anlamı bastırmıştır. Örnek olarak, bilgisayarlarla alakalı olarak şu önerme türetilmiştir:
- Veri, var olan tüm kaydetme kapasitesini kullanılacak şekilde genişler.
Ve bir bilgisayar programının işlemci kaynaklarını kullanımıyla alakalı bir benzeri kural, Wirth yasasıdır:
- Yazılım hızı, donanım hızının artmasından daha hızlı düşer.
Parkinson'a ithaf edilmiş ve bazen "Parkinson'un ikinci yasası" olarak adlandırılan, ikinci bir aforizma da şudur:
- Harcamalar, geliri dengeleyecek şekilde artar.
Genellemeler
[değiştir | kaynağı değiştir]"Parkinson Yasası" daha da genelleştirilebilir:
- Bir kaynak için olan talep, arzı karşılayacak şekilde artmaya meyillidir.
Genellikle, buna şöyle bir ekleme de yapılır:
- bunun tersi doğru değildir.
Bu genelleme finansal talep yasasına çok benzer bir hal almıştır; bir hizmet veya ürünün fiyatı ne kadar düşükse, o kadar çok miktarda talep olur (fiyat düştükçe, talep artar).
İlintili Verimlilik
[değiştir | kaynağı değiştir]Parkinson ayrıca idari kurulların verimliliği hakkında, üye sayısının belirleyici değişken olduğu bir verimlilik katsayısı tanımlayan bir kural önermiştir. 2009 yılında, matematikçilerden oluşan bir takım, güvenilirliğini Parkinson'un kuralından alan bir kurul verimsizliği çalışması yürütmüşlerdir.[2]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Elizabeth M. Fowler (5 Mayıs 1957), It's a 'Law' now: Payrolls grow, New York Times, 7 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi6 Haziran 2009
- ^ "Editorial: Parkinson's Law is alive and well". New Scientist Website. 7 Ocak 2009. 27 Nisan 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi12 Nisan 2009.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "How Do You Cure Injelitance?"
- Parkinson's Law, C. Northcote Parkinson, quoted from The Economist (November 1955). 30 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
