Paul Mulla

Mollazade Mehmed Ali
Doğum	1882 Girit, Osmanlı İmparatorluğu
Ölüm	1959
Diğer ad(lar)ı	Paul Mulla
Meslek	Katolik rahibi, Öğretmen
İşveren	Pontifical Oriental Institute
Etkilendikleri	Maurice Blondel

Paul Mulla (1882, Girit – 1959) (önceleri Mollazade Mehmed Ali olarak bilinen), Girit Türkü kökenli bir Katolik prelat, Fransa vatandaşlığına geçmiş ve Pontificio Istituto Orientale’de İslam Bilimleri profesörü olarak görev yapmış bir isimdir.

Biyografi

Mulla, Osmanlı İmparatorluğu döneminde Girit’te Türk bir ailede doğdu. Babası İbrahim Pertev, askerî doktor ve Girit Müslüman topluluğunun başkanıydı. Gençliğinde dindar bir Müslüman olan Ali, on dört yaşında babası tarafından Fransa’nın Aix-en-Provence kentindeki Mignonet Lisesi’ne gönderildi. 1899’da mezun olduktan sonra, avukat olma niyetiyle Aix-en-Provence Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ne kayıt yaptırdı. Burada Katolik filozof Maurice Blondel ders veriyordu ve genç Mulla üzerinde derin bir etkisi oldu. Blondel’in derslerine üç yıl devam ettikten sonra, Mulla Roma Katolikliğine dönme arzusunu dile getirdi ve kısa bir vaftiz öncesi hazırlık sürecinin ardından Ocak 1905’te vaftiz edilerek “Paul” adını aldı. Hemen ardından ailesinin yanına döndü ve bir yıl kadar burada kaldı; ancak bu süreç zor geçti çünkü özellikle babası din değiştirmesini hoş karşılamadı. Tekrar Fransa'ya döndüğünde ise rahiplik yoluna girmeye karar verdi ve 1911'de Katolik rahip olarak kutsandı.

Rahiplik Dönemi

1913'te rahip olarak göreve başladı. Mulla, hizmetini Türkiye'de sürdürmeyi düşünüyordu ancak Paris'te sürgünde bulunan Türk siyasetçi Ahmet Rıza'nın telkinleriyle fikrini değiştirdi. Böylece Fransa'da kalmaya karar verdi ve 1913'te Fransız vatandaşlığı aldı; Aix-en-Provence'da rahiplik görevine başladı. I. Dünya Savaşı'nın başlamasıyla orduya çağrıldı ve askerî hastaneye gönderildi; ancak doğu dillerine (Türkçe, Yunanca, Arapça ve Farsça) olan hakimiyeti nedeniyle Doğu Karargâhı'nda tercüman olarak Beyrut'a gönderildi. Savaş sonrası 1919'da Fransa'ya döndü, Aix-en-Provence'da rahipliğe devam etti ve aynı zamanda öğretmenlik yaptı. Maurice Blondel, en iyi öğrencilerinden birinin küçük bir taşra piskoposluğunda eğitim vermesini uygun bulmadı; bu yüzden 1924'te Mulla'yı Pontifical Oriental Institute başkanına tavsiye etti.

Papa XI. Pius'un onayıyla Paul Mulla, 1924-1925 akademik yılında Roma'ya çağrıldı ve İslam ile doğu dilleri dersleri vermeye başladı. 1927'de monsignor (piskoposluk öncesi unvan) olarak atandı ve daha sonra ruhani yolculuğunu anlattığı bir kitap yazdı. Paul Mulla, 1959'daki ölümüne kadar Pontifical Oriental Institute'de görev yaptı.

Mulla, üç papa'ya (XI. Pius, XII. Pius ve kısa bir dönem için XXIII. Ioannes) İslam dini konularında danışmanlık yaptı. Görme sorunları nedeniyle çok fazla eser yayımlayamadıysa da, Katolik Kilisesi'nin İslam anlayışı üzerinde derin bir etki bıraktı ve dini diyalogların başlaması için önemli bir zemin hazırladı.