Peri Kızı ile Çoban Hikayesi
| Yazar | Orhan Seyfi Orhon |
|---|---|
| Ülke | Türkiye |
| Dil | Türkçe |
| Tür | Şiir |
| Yayım | 1919 |
Peri Kızı ile Çobanın Hikâyesi, Orhan Seyfi Orhon’un hece vezniyle yazdığı bir manzum hikâyedir.
Eski bir masalın millî bir efsane havasıyla manzum söylenişi olan16 sayfalık bir eserdir. 1919 yılında önce Büyük Mecmua'da yayımlanmış, ardından aynı yıl müstakil bir kitap olarak basılmıştır.[1] Şairin ikinci kitabı olan bu eser, sade Türkçe anlayışının başarılı örneklerinden kabul edilmiştir.[2]
Orhon bu eseri meydan getirirken, çocukluğunda dinlediği bir masalda anlatılan bir şehzade ile sevgilisinin aşkını bir peri kızı ile çoban arasındaki aşka dönüştürüp yeniden kaleme aldığını belirtmiştir.[3]
Ziya Gökalp’ın etkisinde kalarak eserlerinde hece veznini ve konuşma dilini tercih etmeye başlayan şair eserini Ziya Gökalp’a ithaf etmişti.[4] Bu eseri ile, dönemin ünlü şairleri arasında yer aldı.[1] 1922’de bu kitaptaki manzumelere yenilerini ekleyerek Gönülden Sesler adıyla yayımladı.
Peri Kızı ile Çobanın Hikayesi kitabı MEB 100 temel eser listesi’nde yer alır.
Konusu
[değiştir | kaynağı değiştir]Oğuz Han devrinde Turan ülkesinde yaşayan güzeller güzeli bir Peri Kızı, kimseyle evlenmek istemez ancak hükümdar onun yalnızlıktan kurtulması, soyunu devam ettirmesi gerektiğini söyleyerek evlemesi için ikna eder ve evleneceği kişiyi belirlemek için bir yarışma düzenler. Peri Kızıyla evlenmek isteyen aşıklar toplanınca Peri Kızı kılıktan kılığa girerek “kuş”, “inci” “kelebek”, “gül” gibi şekillere bürünür.
Yarışmaya giren adaylardan biri olan Çoban, Peri Kızı kuş olunca kafes bulup onu kafese koyar; inciye dönüşünce sedef olup inciyi içine alır; çiçeğe dönüşünce kelebek olup üstüne konar böylece yarışmayı kazanır. Peri Kızı, onun eskiden sevdiği ancak kendisini terk eden kişi olduğunu anlar. Pişman olup geri dönen sevgilisi ile barışır. Oğuz Han onları evlendirir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Tunç, Pınar (2023). "Basın ve Edebiyat Dünyasında Orhan Seyfi Orhon'un Yeri (1890-1972)". ESOGÜ tarih dergisi. 15 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Aralık 2023.
- ^ Kahraman, Alim. "Orhan Seyfi Orhon,". TDV İslam Ansiklopedisi. 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2015.
- ^ Yağar, Ali Sait (2022). "Yeni Türk şiirinde sevgili tipolojileri (1860-1960". İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü doktora tezi. 16 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Baldane, Orhan (7 Mart 2019). "Orhan Seyfi Orhon". Türk Edebiyatı İsimler Sözlüğü. 16 Aralık 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2023.