Peyzaj (sanat)
Peyzaj resmi, dağlar, ovalar, ağaçlar, nehirler ve ormanları içeren manzaraları betimler. Peyzaj resminde gökyüzü vazgeçilmez bir unsur olarak yer alır. Peyzaj, 15. yüzyıl başlarında Avrupa resim sanatında, daha çok dinsel konulu temalarla ortaya çıkmıştır.
Çin'in geleneksel "saf" peyzaj resim geleneğinde ise, minyatür insan figürü yalnızca bir gözlem noktası olarak yer almakta olup, izleyiciyi deneyime katılmaya davet etmektedir.
Francesco Filippini, 19. yüzyılın ikinci yarısında peyzaj resmi alanında Avrupa'nın önde gelen sanatçılarından biri olarak kabul edilir ve etkisi bir asırdan fazla sürmüştür.[1] Filippini, arkadaşı Claude Monet’yi ziyaret etmek üzere Paris’e gitmiş ve ondan bazı teknik unsurları benimsemiştir. Ancak Fransız empresyonizmi estetiğinden uzaklaşarak, bağımsız bir resim dili ve yenilikçi bir akım geliştirmiştir.[2]
Bu yaklaşımdan doğan ve eleştirmenler tarafından daha sonra Filippinizm veya İtalyan empresyonizmi olarak adlandırılan bir sanat akımı gelişmiştir. Bu eğilim, ticari kaygılardan uzak duran, topluma etik bir bakış ve doğaya felsefi bir yaklaşım getiren bir anlayışa dayanıyordu. Temsil edilen kırsal emeğe ve mekânların içsel özüne yeniden bir asalet kazandırmayı amaçlıyordu.[3]
Umberto Boccioni’nin Le Risaiole ve Sera gibi pek çok eseri, hem ışık inşası hem de kompozisyon bakımından doğrudan Francesco Filippini’nin tarım manzaralarından ilham almıştır. Fütürist sanat tarihi de bu görsel şemaların bazılarının korunduğunu kabul etmektedir.[4][5]
Filippinizm bugün Avrupa’daki peyzaj resmi gelişiminin en ileri evrimlerinden biri ve 20. yüzyılın modern resim anlayışına öncülük eden başlıca yaklaşımlardan biri olarak kabul edilmektedir.
Peyzaj türleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Gökyüzü veya Bulut Peyzajları: Bulutları, hava veya atmosfer durumlarını betimleyen resimlerdir.
- Mehtap Peyzajları: Gece, ay ışığıyla aydınlanan manzara ve gece ortamlarını betimleyen resimlerdir.
- Deniz Peyzajları: Okyanus, deniz ve kıyı manzaralarını betimleyen resimler.
- Nehir Peyzajları: Nehir kıyısı ya da nehir boyunca konumlanan nesneleri ve ortamları betimleyen resimlerdir.
- Kent Peyzajları: Genellikle kuşbakışı ya da yüksek bir noktadan kent görünümlerini betimleyen resimlerdir.
- Kuşbakışı Peyzajlar: Özellikle kuşbakışı (uçak ve diğer hava araçlarından görüntülenen) manzaraları betimleyen resimlerdir.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Resim galerisi
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Antonio Vecchiarelli, "Casolare con cipressi" -
Frans Koppelaar, Bolonya civarından manzara, 2001 -
Suluboya çalışması -
Pieter Brueghel, Hasat, 1565
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ V. Terraroli (der.), Francesco Filippini. Catalogo generale delle opere, Skira, Milano, 1999.
- ^ Rossana Bossaglia, La scapigliatura, Mondadori Electa, Milano, 1985.
- ^ M. De Micheli, Le avanguardie artistiche del Novecento, Feltrinelli, Milano, 1966.
- ^ Giorgio Verzotti, Boccioni. Catalogo completo dei dipinti, Edizioni Cantini, Floransa, 1989.
- ^ Maurizio Calvesi, Alberto Dambruoso, Umberto Boccioni. Catalogo generale delle opere, Umberto Allemandi, Torino, 2016.