Pierre Cartier
Pierre Cartier | |
|---|---|
 Cartier 2009'da | |
| Doğum | Pierre Émile Cartier 10 Haziran 1932 Sedan, Ardennes, Fransa |
| Ölüm | 17 Ağustos 2024 (92 yaşında) Marcoussis, Fransa |
| Mezun olduğu okul(lar) | Saint-Louis Lisesi Normal Üstünler Yüksekokulu Paris Üniversitesi |
| Tanınma nedeni | Cartier böleni Cartier ikiliği Cartier izomorfizmi Cartier operatörü Cartier'in teoremi Cartier-Foata matrisleri İzler |
| Ödüller | Peccot Ödülü (1960)[1] ICM Sözcüsü (1970) Ampère Ödülü (1978) |
| Kariyeri | |
| Dalları | Matematik |
| Çalıştığı kurumlar | Strazburg Üniversitesi İleri Bilimsel Araştırmalar Enstitüsü Amerikan Matematik Derneği |
| Doktora danışmanı | Henri Cartan André Weil |
| Doktora öğrencileri | Guy Henniart |
Pierre Émile Cartier (10 Haziran 1932 – 17 Ağustos 2024), Fransız matematikçi.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Cartier, 10 Haziran 1932'de Sedan, Ardennes, Fransa'da doğdu. Saint-Louis Lisesi, Normal Üstünler Yüksekokuluve Paris Üniversitesi'nde eğitim gördü.[2] 1958'de başladığı mesleki kariyerini 2024 yılındaki ölümüne kadar sürdürdü. Bourbaki grubunun üyesi ve matematikçi Alexander Grothendieck'in yakın arkadaşıydı. En çok; cebirsel geometri, temsil teorisi, matematiksel fizik ve kategori teorisi üzerine yoğunlaştı.
Strazburg Üniversitesi ve İleri Bilimsel Araştırmalar Enstitüsü'nde çalıştı.[3] Aynı zamanda 2012'den itibaren Amerikan Matematik Derneği'nin üyesiydi.[4] Hizmetleriyle Peccot Ödülü'nü (1960) ve Ampere Ödülü'nü (1978) kazandı.[5]
Cartier, 17 Ağustos 2024'te Marcoussis, Fransa'da 92 yaşında öldü.[6]
Çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cartier, Pierre; Foata, Dominique (14 Kasım 2006). Kombinatoryal anahtarlama problemleri ve yeniden düzenlemeler. Springer. ISBN 9783540360940. (1. baskı 1969)[7]
- Waldschmidt, Michel; Moussa, Pierre; Luck, Jean-Marc; Itzykson, Claude, (Ed.) (9 Mart 2013). "Zeta fonksiyonlarına giriş hazırlayan: Pierre Cartier". Sayı Teorisinden Fiziğe. Springer. ss. 1-63. ISBN 9783662028384. (1. baskı 1992)
- "Hopf cebirlerinin bir astarı" (PDF). Report Number IHES-M-2006-40. Eylül 2006. ss. 1-74.
- Matematikte Özgürlük, Springer Hindistan, 2016 (Cédric Villani, Jean Dhombres, Gerhard Heinzmann ile), 978-81-322-2786-1.[8]
- Fransızca dil baskısından çeviri: Ücretsiz matematik, La Ville Brûle, Montreuil 2012, 978-23-601-2026-0.
- Pierre Cartier: Alexander Grothendieck. Sadece ismiyle bilinen bir ülke. Bildirimler AMS, cilt. 62, 2015, no. 4, pp. 373–382, PDF.
Yayınlanan kitapları
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cartier, Pierre; Illusie, Luc; Katz, Nicholas M.; Laumon, Gérard; Manin, Yuri I.; Ribet, Kenneth A., (Ed.) (23 Ekim 2007). Grothendieck Festschrift, Cilt III: Alexander Grothendieck'in 60. Doğum Günü Onuruna Yazılan Makalelerden Oluşan Bir Koleksiyon. Springer. ISBN 9780817645762. (1. baskı 1990)
- Cartier, Pierre É.; Julia, Bernard; Moussa, Pierre; Vanhove, Pierre, (Ed.) (18 Temmuz 2007). Sayı Teorisi, Fizik ve Geometride Sınırlar II: Konformal Alan Teorileri, Ayrık Gruplar ve Renormalizasyon Üzerine. Springer. ISBN 9783540303084.
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Pierre Cartier". Institute for Advanced Study. 9 Aralık 2019. 10 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2024.
- ^ Mathematics Genealogy Project'te Pierre Cartier
- ^ Cartier, Pierre (1970). "Groupes formels, fonctions automorphes et fonctions zeta des courbes elliptiques" (PDF). In: Actes des Congrés intern. Math. tome 2. ss. 291-299. 6 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Kasım 2017.
- ^ List of Fellows of the American Mathematical Society 5 Aralık 2012 tarihinde Archive.is sitesinde arşivlendi, retrieved 2012-11-10.
- ^ "40 ans du Prix Ampère" (PDF). Académie des sciences. 18 Ekim 2016. 10 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Ağustos 2024.
- ^ Pierre Cartier, mathématicien français, est mort 23 Ağustos 2024 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Le Monde (Fransızca)
- ^ "Commutation and Rearrangements, An electronic reedition of the monograph: Problèmes combinatoires de commutation et réarrangements by Pierre Cartier and Dominique Foata". European Mathematical Information Service (EMIS). 21 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2024.
- ^ Glass, Darren (7 Temmuz 2016). "Review of Freedom in Mathematics by Pierre Cartier, Jean Dhombres, Gerhard Heinzmann, and Cédric Villani". MAA Reviews, Mathematical Association of America. 25 Şubat 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ağustos 2024.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Vikisöz'de Pierre Cartier ile ilgili sözleri bulabilirsiniz.
- Cartier's website at the Institut des Hautes Études Scientifiques, with a photograph, CV, and list of publications
- Issue of Moscow Mathematical Journal dedicated to Pierre Cartier
- O'Connor, John J.; Robertson, Edmund F., "Pierre Émile Jean Cartier", MacTutor Matematik Tarihi arşivi
- Javier Fresán The Castle of Groups, Interview with Pierre Cartier, EMS Newsletter 2009, pdf
- "Pierre Cartier: Logarithmic divergences, ..." YouTube. Hausdorff Center for Mathematics. 4 Aralık 2014. 2 Haziran 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Pierre Cartier. Schemes". YouTube. ERC PhiloQuantumGravity. 29 Kasım 2015. 30 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Pierre Cartier - Conférence inaugurale". YouTube. Institut des Hautes Études Scientifiques (IHÉS). 3 Aralık 2015. 24 Nisan 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Pierre Cartier: Is History of Mathematics a Part of General History". YouTube. Prague Axiomatic Circle. 10 Mayıs 2018. 13 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi.
  | Bir Fransız'ın biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Matematikçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |