Pieter Jelles Troelstra

Pieter Jelles Troelstra
Pieter Jelles Troelstra
	Troelstra (1926)
Doğum	20 Nisan 1860; Leeuwarden, Hollanda
Ölüm	12 Mayıs 1930; Lahey, Hollanda
Milliyet	Hollanda
Meslek	Şair, Avukat, Gazeteci, Siyasetçi
İmza

Pieter Jelles Troelstra (20 Nisan 1860, Leeuwarden – 12 Mayıs 1930, Lahey), Hollandalı şair, avukat, gazeteci ve siyasetçidir.

Troelstra, Kasım 1918’de Almanya’daki Devrim’in ardından Hollanda’da sosyalist bir devrim ilan etmeye çalışmasıyla tanınmıştır. Ayrıca Frizya’da, Batı Frizce yazınında önemli bir yazar ve şair olarak büyük ün kazanmıştır.

Troelstra, Frizya kökenli olduğunu vurgulamak için patronimik adı (ataadı) Jelles’i kullanmayı sürdürdü. Edebî eserlerinde adını çoğu zaman Frizce olarak Piter Jelles biçiminde yazmıştır.

Frizya yılları

Troelstra, çocukluk yıllarını Stiens’te geçirdi. Babası liberal görüşlüydü ve evde Felemenkçe konuşuluyordu. Lise döneminde hem Friz dili için mücadele eden bir edebiyatçı hem de örgütçü olarak öne çıktı. Tsjalling Halbertsma ve Onno Sytstra gibi yazarlarla tanıştı; 1881’de Sytstra ile birlikte It jonge Fryslân adlı şiir derlemesini yayımladı. Ayrıca Oebele Stellingwerf ile Gysbert Japiks adlı tiyatro topluluğunu kurdu.

1882–1888 yılları arasında Groningen Üniversitesi'nde hukuk okudu. Öğrencilik yıllarında edebî çalışmalara devam etti ve For hûs en hiem adlı dergide yer aldı. Öğrenci birliği Vindicat atque Polit’te de etkin görevler aldı.

1888’de çocuk kitapları yazarı olarak tanınan Nienke van Hichtum|Sjoukje Maria Diderika Bokma de Boer ile evlendi; çiftin iki çocuğu oldu: Dieuwke Troelstra|Dieuwke ve Jelle Troelstra. 1890’da Leeuwarden’da avukatlık yapmaya başladı, ardından sosyalist harekete katıldı ve Ferdinand Domela Nieuwenhuis’in önderliğindeki Sosyal Demokratik Birlike girdi. Ancak kısa süre sonra ayrılıp Sosyal Demokrat İşçi Partisi (Hollanda)SDAP’yi kurdu.

Amsterdam ve siyasi kariyer

1897’de Tietjerksteradeel seçim bölgesinden Temsilciler Meclisi’ne girdi. Monarşi karşıtı görüşleriyle tanındı ve Prinsjesdag törenine katılmayı reddederek protestolar düzenledi.^[1]

Troelstra (renklendirilmiş görüntü)

1900’lerin başında sosyalist basında aktif oldu; Het Volk gazetesinin ilk genel yayın yönetmeni olarak görev yaptı. 1909’da partinin sol kanadı ayrılarak daha sonra Hollanda Komünist Partisi’ni kurdu.

1913 seçimlerinde Sosyal Demokrat İşçi Partisi (Hollanda SDAP) büyük bir sıçrama yaparak 18 sandalye kazandı. Ancak Troelstra, hükümete katılma fikrine karşı çıkarak “burjuva partilerle koalisyon kurulmamalı” görüşünü savundu.

1918 Devrim Girişimi

Kasım 1918’de, Almanya’daki devrimden esinlenerek Hollanda’da da işçi devrimi çağrısı yaptı. Ancak bu girişim başarısız oldu ve olay tarihe Troelstra’nın Yanılgısı (De Vergissing van Troelstra) olarak geçti.

Bu olaydan sonra aktif siyasetten yavaş yavaş çekildi ve yaşamının son yıllarını Gedenkschriften (Anılar) adlı dört ciltlik eserini yazarak geçirdi.

Ölümü ve mirası

Troelstra, 12 Mayıs 1930’da Lahey’de öldü. Cenazesine yaklaşık 35.000–40.000 kişi katıldı. Hollanda Sendika Federasyonu 1925’te Beekbergen’de onun anısına Troelstra-oord adlı bir tatil ve eğitim merkezi inşa etti.

Eserlerinden seçmeler

1881: Fryske Brilloftswille. Sangen en rimen fen jonge Fryske skriuwers (Frizce düğün eğlencesi. Genç Friz yazarların şarkıları ve manzumeleri) https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=KBTRES01:000648000

1881: Oan de sédyk. Toanielspil mei sang yn ien útkomst (Set Dijk Üzerinde. Şarkılı tek perdelik oyun) https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=KBTRES01:000647000

1881: It jonge Fryslân. Sangen en rimen fen jonge Fryske skriuwers, derleyen P.J. Troelstra ve O.H. Sytstra (Genç Frizya. Genç Friz yazarların şarkı ve şiirleri) https://books.google.nl/books?id=w4toAAAAcAAJ&printsec=frontcover

1881: Wiersizzery fen Alde Foekje fen Heech. Spjeldeboekje de Fryske fammen oanbean (Heechli Yaşlı Foekje’nin Kehaneti. Friz kızlarına sunulan fal kitabı) https://books.google.nl/books?id=cI1VAAAAcAAJ&printsec=frontcover

1884–1886: Nij Frysk lieteboek (Yeni Friz Şarkı Kitabı), P.J. Troelstra ve P.H. de Groot tarafından; G. Andriesse ve diğerlerinin şarkılarını içerir https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=KBTRES01:000686000

1885: Fy, Lútsen! Iepen brief oan Dr. L.H. Wagenaar... (Hey, Lütsen! Dr. L.H. Wagenaar’a açık mektup...) https://books.google.nl/books?id=dZFVAAAAcAAJ&printsec=frontcover

1886: De Hege Brêge (Yüksek Köprü) https://books.google.nl/books?id=Cn7KE9_bJC0C&printsec=frontcover

1886: Nei de stoarm. Rym en unrym (Fırtınadan Sonra. Kafiyeli ve Kafiyesiz Şiirler) https://books.google.nl/books?id=1JFVAAAAcAAJ&printsec=frontcover

1888: Art. 165 van het wetboek van strafvordering. Groningen Tezi https://books.google.nl/books?id=MAJWAAAAcAAJ&printsec=frontcover

1894: Het kiesrecht en de sociaaldemokratie (Seçim Hakkı ve Sosyal Demokrasi) https://books.google.nl/books?id=r4NVAAAAcAAJ&printsec=frontcover

1895: Wat willen de sociaaldemokraten? Antwoord op vijf vragen van pater Arriëns (Sosyal Demokratlar Ne İstiyor?) https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=MMUBVU02:000005907

1896: De S.D.A.P. (Sosyal Demokrat İşçi Partisi)... (Kökeni, amacı ve hedefleriyle SDAP) https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=MMUBVU02:000003966

1896: Het standpunt der arbeiderskiesvereeniging (İşçilerin Seçim Derneğinin Tutumu) https://books.google.nl/books?id=qGAGPpkbKu4C&printsec=frontcover

1898: Van leed en strijd. Verspreide stukken (1892–1898) (Acı ve Mücadeleden. Dağınık Yazılar) https://books.google.nl/books?id=iQpWAAAAcAAJ&printsec=frontcover

1898: De arbeidersvereeniging volgens de encykliek... (Ansiklopedik Açıdan İşçi Derneği) https://books.google.nl/books?id=4HZWAAAAcAAJ&printsec=frontcover

1898: Woorden van vrouwen. Bijdragen tot den strijd over feminisme en socialisme (Kadınların Sözleri. Feminizm ve Sosyalizm Üzerine) https://books.google.nl/books?id=zQpWAAAAcAAJ&printsec=frontcover

1901: Het legerwetschandaal. Een kijkje op het militairisme in Nederland (Ordu Yasası Skandalı. Hollanda’da Militarizme Bir Bakış) https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=MMSFKB02:000035932

1902: Theorie en beweging. Een sociaal-demokratische studie (Teori ve Hareket. Sosyal Demokratik Bir İnceleme)

1902: Sociaal christendom. Bijdrage tot den strijd over de verhouding van christendom en socialisme (Sosyal Hristiyanlık. Hristiyanlık ve Sosyalizm Arasındaki İlişkiye Dair) https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=MMUBVU02:000008008

1902: Sociaaldemokratische liederenbundel (Sosyal Demokrat Şarkı Kitabı) https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=MMKB24:068421000

1903: De ware schuldigen... (Asıl Suçlular – P.J. Troelstra ile A. Kuyper Arasında Tartışma) https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=MMUBVU02:000010704

1904–1926 arası: çeşitli politik konuşmalar, makaleler ve kitaplar (örneğin: De revolutie en de S.D.A.P. (1919), Waar gaan wij heen? (1926))

1927–1931: Gedenkschriften (Anılar), ölümünden sonra H.B. Wiardi Beckman tarafından yayımlandı:

I. Wording (Doğuş) II. Groei (Büyüme)

III. Branding (Kıyı Dalgaları)

IV. Storm (Fırtına)

https://www.dbnl.org/tekst/troe002gede01_01/

1966: Wylde hierren en oar proaza (Yabani Saçlar ve Diğer Düzyazılar)

Literatür

1908 – H. Gorter. Klassemoraal. Een antwoord aan Jhr. De Savornin Lohman en Mr. P.J. Troelstra (Sınıf Ahlakı) https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=MMUBL07:000002087

1920 – Albert Hahn Jr. Troelstra in de karikatuur (Karikatürlerde Troelstra) https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=MMKB02A:000031209

1925 – J.B. Schepers. Troelstra als Fries dichter. Verzen en liederen (Friz Şair Olarak Troelstra) https://www.delpher.nl/nl/boeken/view?coll=boeken&identifier=MMKB02:000119477

1935 – H.B. Wiardi-Beckman. Troelstra, de ziener. Keur uit het journalistieke werk (Vizyoner Troelstra) https://www.dbnl.org/arch/troe002zien01_01/pag/troe002zien01_01.pdf

1981 – Ernst Hueting, Frits de Jong Edz. ve Rob Ney. Ik moet, het is mijn roeping – Een politieke biografie van Pieter Jelles Troelstra (Yapmalıyım, Bu Benim Çağrım – Pieter Jelles Troelstra’nın Politik Biyografisi) 90-6019-835-2

Anısına

Stiens’te Troelstra anıtı (Tjipke Visser, 1933)
Leeuwarden'da Troelstra heykeli
Lahey’deki Troelstra heykeli (Piet Esser)
Troelstra ve eşi Sjoukje Oosterbaan’ın mezarı (Algemene Begraafplaats Kerkhoflaan)

Kaynakça

^ J. G. Kikkert (30 Nisan 1997). "Beatrix, PvdA'yı kendi tarafında tutmayı başardığı sürece Beatrixizm, Orange için havada pek soğukluk yok". Erişim tarihi: 13 Haziran 2015.

Dış bağlantılar

[beatrixisme-1] J. G. Kikkert (30 Nisan 1997). "Beatrix, PvdA'yı kendi tarafında tutmayı başardığı sürece Beatrixizm, Orange için havada pek soğukluk yok". Erişim tarihi: 13 Haziran 2015.

[1]