Polonya Ekimi

Polonya Ekimi (Lehçe: Polski październik), 19-24 Ekim tarihlerinde Polonya Halk Cumhuriyeti siyasetindeki değişim siyasi süreci. Władysław Gomułka, iktidardaki Polonya Birleşik İşçi Partisi'nin Birinci Sekreteri görevine getirildi. Bu ola Polonya'da Stalinizmin sonu olarak ifade edilir.

Polonya Birleşik İşçi Partisi'nin Josef Stalin yanlısı kanadı, 1956'da Sovyet lideri Nikita Kruşçev'in Şubat ayındaki Gizli söylevi, Polonya lideri Bolesław Bierut'un Mart ayındaki ölümü ve Haziran ayındaki Poznań Ayaklanması nedeniyle zayıfladı. Olaylar halkın Polonya'daki durumdan duyduğu hoşnutsuzluğu gösterdi ve bu durum, Gomułka'nın reformcu kanadının iktidara gelmesine olanak sağladı. Sovyetler, Gomułka kanadıyla uzlaşmaya zorlandı ve bu da kısa ama gergin müzakerelere yol açtı. Sovyetler, kendi genel siyasetine destek vermesi karşılığında Gomułka'nın iktidarda kalmasına ve Polonya'ya daha fazla özerklik tanımasına izin verdi.

Polonya Ekimi, Polonya'da geçici bir liberalleşmeye ve Stalinizmin fiili olarak sona ermesine yol açtı. Ancak Gomułka rejimi 1960'larda daha baskıcı hale geldi. Polonya'daki olaylarla ilgili haberler, daha şiddetli ancak daha az başarılı olan 1956 Macar Devrimi'ne katkıda bulundu. Bazı kaynaklar Polonya Ekimi'nin Doğu Bloku ve Sovyetler Birliği'nin uydu devletleriyle ilişkileri üzerinde daha derin bir etkisi olduğunu yazar.^[2]

İlgili kaynaklar

Dallin, Alexander. "The Soviet Stake in Eastern Europe". Annals of the American Academy of Political and Social Science 317(1958): 138–145.
"Excerpts from Gomulka's Speech to Central Committee of Polish Communists". New York Times, 21 Ekim 1956: 28.
Gruson, Sydney. "Soviet Leaders Rush to Poland to Demand Pro-Moscow Regime; Said to Post Troops at Warsaw". New York Times, 20 October 1956: 1.
Kemp-Welch, Tony. "Dethroning Stalin: Poland 1956 and its Legacy". Europe-Asia Studies 58(2006): 1261–84.
Kemp-Welch, Tony. "Khrushchev's 'Secret Speech' and Polish Politics: The Spring of 1956". Europe-Asia Studies 48(1996): 181–206.
Prażmowska, Anita (2010). Poland A Modern History. London: I.B. Tauries. ISBN 978 1 84885 273 0.
Zyzniewski, Stanley J. "The Soviet Economic Impact on Poland". American Slavic and East European Review 18(1959): 205–225.

Kaynakça

^ Hubert Zawadzki, Jerzy Lukowski, A Concise History of Poland, Cambridge University Press, 2006, 0-521-85332-X, Google Print, s.295-296
^ Iván T. Berend, Central and Eastern Europe, 1944–1993: Detour from the Periphery to the Periphery, Cambridge University Press, 1999, 0-521-66352-0, Google Print, s.115-116

[Luk-1] Hubert Zawadzki, Jerzy Lukowski, A Concise History of Poland, Cambridge University Press, 2006, 0-521-85332-X, Google Print, s.295-296

[Berend-2] Iván T. Berend, Central and Eastern Europe, 1944–1993: Detour from the Periphery to the Periphery, Cambridge University Press, 1999, 0-521-66352-0, Google Print, s.115-116

[1]

[2]