Possibilizm
Possibilizm (veya Türkçe karşılığıyla İmkâncılık), fiziki çevrenin insan faaliyetleri üzerinde mutlak bir belirleyiciliği olmadığını, doğanın insana çeşitli seçenekler (imkânlar) sunduğunu ve insanın kültürel birikimine göre bu seçeneklerden birini tercih ettiğini savunan coğrafi görüştür.
Tarihçesi
[değiştir | kaynağı değiştir]19. yüzyılın sonlarında Alman coğrafyacı Friedrich Ratzel'in ortaya attığı "Çevresel Determinizm" (Doğanın insan üzerindeki mutlak hakimiyeti) görüşüne tepki olarak Fransa'da ortaya çıkmıştır. Akımın öncüsü ünlü Fransız coğrafyacı Paul Vidal de la Blache'tır. Ancak "Possibilizm" terimini literatüre kazandıran kişi tarihçi Lucien Febvre olmuştur.[1]
Temel Görüşü
[değiştir | kaynağı değiştir]Possibilizme göre doğa bir "diktatör" değil, bir "danışman" gibidir. Fiziki şartlar (iklim, yer şekilleri) insan yaşamı için bazı sınırlar çizebilir ancak bu sınırlar içinde ne yapılacağına insan karar verir.[2]
Örneğin; kurak bir iklimde tarım yapmak zordur (doğanın sınırı), ancak insan sulama kanalları yaparak veya kuraklığa dayanıklı tohumlar kullanarak orada tarım yapabilir (insanın tercihi ve teknolojik gücü). Bu görüş, Beşeri coğrafyanın felsefi temelini oluşturur.