Praeses
Praeses (çoğulu: praesides, kökeni Latince: prae-sidere "önde oturmak") Roma İmparatorluğu ve Geç Antik Çağ'da Roma eyaleti valisine verilen unvandır.[1]
MS 400 civarında Roma İmparatorluğunda toplam 70 praesides bulunmaktaydı.[2] Bu kişiler hem yargılama hem de yönetimde söz sahibi olabiliyorlardı.
Praesides, çoğunlukla senato sınıfından değil, imparator tarafından atanan equites sınıfından gelmekteydi. Bu durum, eyalet yöneticiliğini daha profesyonel ve merkezi bir denetime bağlı kılmayı amaçlıyordu. Praesesler, eyaletlerinde vergi toplanmasını denetleme, güvenliği sağlama, şehirler arası anlaşmazlıklara hakemlik yapma ve imparatorluk emirlerini uygulama görevlerini yerine getiriyordu. Özellikle 4. ve 5. yüzyıllarda artan askeri ve mali krizler nedeniyle praeseslerin stratejik önemi daha da artmıştır.
Bununla birlikte, praeses konumu hiyerarşik düzende daima sınırlıydı: prokonsüller veya konsüler valiler yetki açısından praeseslerden üstündüler. Ancak buna rağmen praesesler, özellikle Geç Antik Çağ'da yerel halkla imparatorluk arasındaki bağı tesis eden temel aktörler oldular. Halk, Roma'nın adaletini veya baskısını en çok bu görevliler üzerinden deneyimlediği için, praeseslerin tavrı Roma otoritesinin meşruiyet algısını doğrudan etkiliyordu.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Barchiesi, Alessandro (2010). The Oxford handbook of Roman studies. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0198856009.
- ^ Johnson, Scott Fitzgerald (2016). The Oxford handbook of late antiquity. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0190277536.
- ^ "Provincial Government of the Roman Empire | UNRV Roman History". www.unrv.com. 9 Ağustos 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ağustos 2025.
|
Bu madde bir taslaktır. Bu maddeyi geliştirerek veya özelleştirilmiş taslak şablonlarından birini koyarak Vikipedi'ye katkıda bulunabilirsiniz. |