Prazosin
| Hukuki durum | |
|---|---|
| Hukuki durum |
|
| Tanımlayıcılar | |
| CompTox Bilgi Paneli (EPA) | |
| ECHA Bilgi Kartı | 100.038.971 |
| Kimyasal ve fiziksel veriler | |
| 3D model (JSmol) | |
| |
Prazosin, ticari ismi Minipress, Vasoflex, Lentopres ve Hypovase olan, yüksek kan basıncı, anksiyete ve travma sonrası stres bozukluğu (TSSB) tedavisinde kullanılan bir sempatolitik ilaçtır.[1][2] Alfa-1 adrenerjik reseptör antagonisti olan bir α1 blokördür.[3] Bu reseptörler, norepinefrinin vazokonstriktif etkisinden sorumlu olan vasküler düz kas hücrelerinde bulunur, Ayrıca merkezi sinir sinir sisteminde de bulunurlar.[4] 2013 itibarıyla, Prazosin ABD'de patent dışıdır ve FDA en az bir jenerik üreticiyi onaylamıştır.
Tıbbi kullanım
[değiştir | kaynağı değiştir]Oral kullanımda Prazosinin alfa-1 reseptör seçiciliğinden dolayı kardiak fonksiyonlarda minimum da olsa aktifliği vardır. Ancak prazosin etkisini göstermeye başladığında; nabız ve kontraktilite kan basıncını korumak için yükselir, buna refleks taşikardi denir. Prazosinin tansiyonu düşürmesinin etkileri uzun zaman alınmasıyla ortaya çıkar. Belli bir zaman sonra nabız ve kontraktilite azalmaya başlar ve tansiyon da düşer.
Özellikle feokromasitoma ameliyatı öncesi tansiyonu ayarlamak için beta blokerlerle kullanılır.[kaynak belirtilmeli]
Prazosinin antihipertansif etkinliği, yüksek tansiyon tedavisinde ikincil yoldur.
Prazosin aynı zamanda prostat büyümesine bağlı üriner inkontinans(tutamama, tereddüt) tedavisinde de yararlıdır. Prostatın ve üretranın kasılmasını sağlayan alfa-1reseptörlerini engeller. Ancak ne hipertansiyon ne de prostat büyümesinin tedavisinde ilk tercih değildir. Her iki hastalığın eşzamanlı olarak meydana geldiği hastalarda bir tedavi seçeneğidir.
Bu ilacın çocukların ve Travma sonrası stres bozukluğu belirtileri olan kişilerde şiddetli kabusların tedavisinde etkili olduğu gösterilmiştir. Bu amaçla kullanılması antihipertansif dozlarından daha düşük dozlarla yapılır.
Bu ilaç Hint kırmızı akrep sokmasında (Hottentotta Tamulus) da tavsiye edilir
Olumsuz etkiler
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk doz senkopu. Baş dönmesi, baş ağrısı, uyku hali, enerji eksikliği, halsizlik, çarpıntıve bulantı (frekans:%4-10). daha Az sıklıkta (%1-4) yan etkileri arasında kusma, ishal, kabızlık, ödem, ortostatik hipotansiyon, dispne, senkop, baş dönmesi, depresyon, sinirlilik, döküntü.
Ortostatik hipotansiyon ve senkop vücudun aktif alfa- kan basıncını kontrol etmek için adrenerjik reseptörleri olmadan kullandığı zayıf bir yöntemdir .Prazosin kullanan hastalara ayağa kalkarken yavaşça kalkması gerektiği söylenmelidir. Zayıf barorefleks etkilerden dolayı ani kalkmalarda bayılmalar olabilir. Burun mukozasındaki damarlada vazodilatasyon olması nedeniyle burunda tıkanıklık yapabilir
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Minipress Prescribing Information" (PDF). Pfizer. Şubat 2015. 17 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 3 Haziran 2016.
- ^ "Prazosin: Clinical data". International Union of Basic and Clinical Pharmacology. 3 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2016.
This sympatholytic drug is used in the treatment of hypertension, anxiety and post-traumatic stress disorder. ... Antagonist of alpha-1 adrenoceptors on vascular smooth muscle, thereby inhibiting the vasoconstrictor effect of circulating and locally-released adrenaline and noradrenaline, resulting in peripheral vasodilation.
- ^ "Prazosin: Biological activity". International Union of Basic and Clinical Pharmacology. 12 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Haziran 2016.
- ^ Day, H. E.; Campeau, S.; Watson Jr, S. J.; Akil, H. (1997). "Distribution of alpha 1a-, alpha 1b- and alpha 1d-adrenergic receptor mRNA in the rat brain and spinal cord". Journal of chemical neuroanatomy. 13 (2). ss. 115-139. doi:10.1016/S0891-0618(97)00042-2. PMID 9285356.